Udostępnij:

Dodano:

20.02.2018 13:24

2/2018: IZA JÓŹWIK: „LALKA” TERLIKOWSKA W MUZEUM

 

 

Wystawa Teatro-Ricordi Elżbiety „Lalki” Terlikowskiej, wybitnej scenografki teatralnej i uznanej artystki wizualnej, prezentowana w Muzeum Teatru od 16 grudnia 2017 roku, jak można przeczytać w informacji prasowej, pokazuje to, co po spektaklach zostaje w archiwach i magazynach: zdjęcia, projekty, kostiumy, rekwizyty, wspomnienia z teatru, którym artystka dzięki niej podarowała drugie życie. Ekspozycja, za której aranżację odpowiedzialna jest sama autorka, podzielona została na dwie części: pierwsza przedstawia kolaże wykonane w konwencji znanej m.in. z prezentowanej w Pałacu Królewskim na przełomie lutego i marca 2014 roku wystawy zatytułowanej Cicha obecność oraz, znajdująca się na drugim piętrze budynku, prezentacja imponującej kolekcji kostiumów teatralnych i licznych projektów – Terlikowska jest autorką ponad 130 scenografii w teatrach nie tylko całej Polski, ale także we Francji, Rosji i Niemczech. To artystka niezwykle konsekwentna, a powtarzające się wciąż motywy w jej twórczości wskazują na procesualny, będący pewnego rodzaju kontynuacją, cykliczny, a przy tym indywidualny charakter jej prac. Jak już wspomniałam, trudno nie zauważyć analogii pomiędzy kolażami z najnowszej wystawy a pracami składającymi się na wcześniejszy cykl, czyli Cichą obecność. Mamy więc jeden charakterystyczny i powtarzający się we wszystkich pracach trzon, jakim jest korpus kobiecy, a właściwie dziewczęcy, przypominający beznamiętne i niewzruszone postaci z królewskich obrazów, ubrany w suknię podobną do tych, jakie nosiły kobiety w XVII czy XVIII wieku. Stanowi on bazę, w obrębie której Terlikowska dokonuje licznych modyfikacji za pomocą drobnych elementów, decydujących w ostatecznym kształcie o znaczeniu zarówno pojedynczej pracy, jak i całości. Sukieneczka, falbanki, kokardki, splecione na kolanach ręce, w końcu dziewczęce, nieskazitelne twarze wskazują, że mamy do czynienia z tożsamością kobiecą, tylko z pozoru jednak cukierkową, subtelną i niewinną. Kobieta Terlikowskiej wymyka się z utartych schematów myślenia o „kobiecości” i prezentuje się raczej w ujęciu Innego, a właściwie Innej, jak określiłaby to Simone de Beauvoir, a ponieważ postać Innego w kulturze zawsze definiowały pozostałe tożsamości, mamy więc istotną transpozycję, która bazuje na mitycznym lęku przed kobietą postrzeganą jako przynoszącą nieszczęście i będącą utrapieniem całej ludzkości: z tej, która daje życie, staje się tą, która przynosi śmierć. Symbolizuje ją między innymi powtarzający się w kilku pracach motyw kruka, będącego w kulturze europejskiej synonimem choroby, wojny i śmierci. W mitologii słowiańskiej to właśnie za pomocą kruków, jesienią i zimą, dusze zmarłych trafiały z tzw. Wyraju na ziemię i wstępowały do łon kobiet. Na innej pracy z tego cyklu nasza „Inna” trzyma z kolei tajemniczą roślinę łudząco podobną do tej z gatunku męczennic pasiflor, których owoce pełne są śmiertelnie trującej substancji. Poza tym wszystkie postaci mają dłonie splamione dziwnym kleksem przypominającym krew, jakby od zawsze były naznaczone jakimś fatum, wiążącym się ze zbrodnią lub ofiarą. Terlikowska tworzy na zasadzie kontrastu obraz kobiety-dziwoląga, tajemniczej istoty pełnej magicznych i nieodgadnionych mocy, niosącej jak biblijna Ewa czy mityczna Pandora niepokój, przekleństwo, wzbudzającej lęk, ale również intrygującej. Buduje go przy pomocy charakterystycznych dla swojej twórczości środków wyrazu, wykorzystując między innymi elementy popkultury, czasem nie stroniąc od kiczu, służącego tu niejednokrotnie infantylizacji i ośmieszeniu, bawi się nimi jak gdyby od niechcenia, z poczuciem humoru łamiąc paradygmat feminizmu. Robi z kobiety-hybrydy widowisko, karnawałowo-odpustowe medium, bajkowy, tajemniczy spektakl. Tworzy groteskowy obraz istoty/człowieka uwięzionego w cudzych stereotypach i mitycznych wyobrażeniach, wizerunek, który jednocześnie wciąż wymyka się interpretacyjnej stałości i domaga ciągłej redefinicji. To wszystko wykonane z godnym podziwu rozmachem, wyczuciem koloru i dbałością o najmniejszy szczegół, ze świadomością formy i piękna materii, które charakteryzują pracę Terlikowskiej we wszystkich obszarach jej wszechstronnej działalności.

Przy okazji wystawy został wydany katalog z reprodukcjami projektów i kolaży prezentowanych w ramach Teatro-Ricordi. Wystawa Elżbiety „Lalki” Terlikowskiej, wyjątkowej artystki światowego formatu, potrwa we wrocławskim Muzeum Teatru do 25 lutego br.

Iza Jóźwik

 

Odsłuchaj treść artykułu
Array ( [post_type] => post [posts_per_page] => 8 [post_status] => publish [orderby] => Array ( [meta_value_num] => DESC [date] => DESC ) [meta_key] => sticky_post [ignore_sticky_posts] => 1 [tax_query] => Array ( [0] => Array ( [taxonomy] => category [field] => term_id [terms] => Array ( [0] => 470 ) [operator] => NOT IN ) ) [category__in] => Array ( [0] => 15 ) [category__not_in] => Array ( [0] => 470 ) )

AKTUALNOŚCI

Dodano: 26.03.2024 13:28

Spokojnych Świąt

Niech Święta będą czasem odpoczynku, rodzinnych spotkań i refleksji, a nadchodzący czas przyniesie wiele sukcesów i spełnionych marzeń. Zdrowych, radosnych i pogodnych Świąt Wielkanocnych życzą dyrektor Igor Wójcik i zespół Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu. pokaż więcej »

Dodano: 07.03.2024 12:15

KULTURA I SZTUKA NA WROCŁAWSKICH OSIEDLACH

Co ciekawego wydarzy się w najbliższym czasie na wrocławskich osiedlach? Jakie przedsięwzięcia realizowane będą w ramach projektu OSIEDLA KULTURY I SZTUKI 2024? Zachęcamy do zapoznania się z harmonogramem wydarzeń. pokaż więcej »

Dodano: 27.03.2024 11:57

EMISJA FILMU DOKUMENTALNEGO „KOMANDOR” na TVP 3 WROCŁAW

31 marca o godz. 18.55, na antenie TVP 3 Wrocław, odbędzie się emisja filmu dokumentalnego „Komandor" o historii Biegu Piastów oraz jego pomysłodawcy i założycielu, Julianie Gozdowskim. pokaż więcej »

Dodano: 26.03.2024 10:06

Fotorelacja ze spektaklu „FOLWARK ZWIERZĘCY”

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji ze spektaklu „FOLWARK ZWIERZĘCY”, który odbyły się 23 i 25 marca 2024, w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego, Sali Teatru Laboratorium we Wrocławiu. pokaż więcej »

Dodano: 21.03.2024 14:47

FOTORELACJA Z WERNISAŻU WYSTAWY „BLACKOUT UA”

Trwa wystawa "BLACKOUT UA" w Łucku, która jest wyrazem solidarności i dialogu wspólnoty kulturalnej Zachodu z Narodem ukraińskim i która prezentuje prace ponad 50 artystów z Polski, Czech, Niemiec, Włoch i Ukrainy. pokaż więcej »

Dodano: 21.03.2024 09:00

Tomasz Domański „Kolekcjoner”

Najnowsza wystawa Tomasza Domańskiego w galerii Neon ASP Wrocław wpisuje się w cykl prezentacji, podsumowujących cztery dekady jego działalności artystycznej. Cyklowi temu towarzyszy monografia twórcy Obraz nie Obraz 1983-2023, wydana nakładem OKiS we Wrocławiu. pokaż więcej »

Dodano: 21.03.2024 08:00

Idea Społecznego Domu Kultury – Seminarium

Spotkanie na Dolnym Śląsku jest skierowane do przedstawicieli kadry kultury miast i miasteczek regionu oraz wszystkich zainteresowanych społecznościowym podejściem w pracy lokalnych instytucji kultury. Udział w seminarium jest bezpłatny. pokaż więcej »

Dodano: 21.03.2024 08:00

Marcin Harlender „O TYM, O CZYM NIE PRZECZYTACIE W KSIĄŻCE, czyli Czasami widzę to, czego nie ma”

Spotkanie i promocji najnowszej książki Marcina Harlendera w Galerii Entropia we Wrocławiu zainaugurują wystawę unikalnych materiałów filmowych z działań i performansów tego artysty. pokaż więcej »

Skip to content

Zapisz się do naszego newslettera

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych (pokaż całość)