Otwarty Uniwersytet Poszukiwań. Cela Konrada w teatralnych odsłonach.

Otwarty Uniwersytet Poszukiwań
Otwarty Uniwersytet Poszukiwań (OUP) to program regularnych spotkań o charakterze wykładów i warsztatów odbywających się w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu, adresowanych do wszystkich zainteresowanych poruszaną w ich trakcie tematyką, a w sposób szczególny do studentów uczelni wyższych Wrocławia i innych polskich ośrodków akademickich.

Więcej informacji na temat Otwartego Uniwersytetu Poszukiwań na stronie www.grotowski-institute.pl

Tu zaszła zmiana w scenach… Polska scenografia teatralna XX wieku
Kurs wiodący Otwartego Uniwersytetu Poszukiwań (OUP) w sezonie 2021/2022 poświęcony jest scenografii – jednej z najdynamiczniej i najciekawiej rozwijających się w Polsce sztuk teatralnych, w ewolucji której odbijają się także zmiany zachodzące w rozumieniu miejsca człowieka w świecie, w kulturze, życiu społecznym. W cyklu wykładów i warsztatów zaprezentowane zostaną i przeanalizowane wybrane dokonania polskich artystów teatru, którzy pracując w dziedzinie scenografii, poszerzali jej rozumienie i sposoby praktykowania, odchodząc od „dekoracji” ku sztuce kształtowania przestrzeni i jej dramaturgii. Poprzez namysł nad tymi dokonaniami będziemy dążyć do refleksji nad scenografią jako pojęciem i praktyką, do przemyślenia zmian, jakie zaszły w sposobach kształtowania przestrzeni (nie tylko teatralnej), a przez to też do odsłonięcia ewolucji w postrzeganiu miejsca człowieka w otaczających go mikro- i makroświecie.

Punktem wyjścia dla cyklu jest realizowany w latach 2017–2020 projekt badawczy „Zmiana ustawienia. Polska scenografia teatralna i społeczna XX i XXI wieku”, którego zwieńczenie stanowi trzytomowa publikacja pod tym samym tytułem, opublikowana w roku 2020 pod redakcją Doroty Buchwald i Dariusza Kosińskiego. Jej trzeci tom wypełnia w większości reinscenizacja wystawy „Zmiana ustawienia”, która odbyła się na przełomie 2019–2020 roku w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki, a której kuratorem był Robert Rumas. To właśnie trio badawczo-artystyczne będzie sprawowało opiekę programową nad całością kursu.

Więcej informacji na temat Kursu wiodącego 2021/2022 Otwartego Uniwersytetu Poszukiwań na stronie www.grotowski-institute.pl

Cela Konrada w teatralnych odsłonach
Wykład dr. hab. Zbigniewa Majchrowskiego w ramach OUP
19 listopada 2021, godz. 17:00
Instytut Grotowskiego, Czytelnia im. Ludwika Flaszena

Cela więzienna z III części „Dziadów” to węzłowe miejsce całego cyklu dramatycznego Mickiewicza: tu dokonuje się symboliczna przemiana Gustawa w Konrada – jedna z podstawowych figur polskiego losu; tu w toku wampirycznej Pieśni Zemsty dochodzi do głosu patriotyzm przemocowy; tu bohater wypowiada najbardziej zlegendyzowany monolog w polskim teatrze, Wielką Improwizację; tu moce nadprzyrodzone angażują się w politykę, co okaże się znamiennym rysem polskiego sposobu przeżywania historii. Scenografia celi Konrada w kolejnych inscenizacjach może zatem wiele powiedzieć nie tylko o reżyserskiej interpretacji „Dziadów”, ale i o stosunku twórców przedstawienia do narodowego imaginarium, a tym samym do wyobrażonej wspólnoty, jaką reprezentuje widownia.

Na kształcie teatralnym arcydramatu Mickiewicza najsilniej zaważyła warszawska inscenizacja Leona Schillera z 1934 roku, przy wydatnym udziale Andrzeja Pronaszki, który pośrodku spiętrzonych podestów sceny ustawił trzy wielkie krzyże, czyniąc symbol Golgoty znakiem narodowej martyrologii. Te krzyże po dziś dzień rzucają cień na myślenie o „Dziadach” i o polskim romantyzmie. Przestrzeń, w której są wystawiane „Dziady”, stała się terenem konfrontacji kolejnych inscenizatorów z tą monumentalną wizją. Wykład przybliży zróżnicowane rozwiązania scenograficzne, zarówno podtrzymujące tradycję „teatru ogromnego”, jak i radykalnie zmieniające punkt widzenia.

Zbigniew Majchrowski jest literaturoznawcą i teatrologiem, profesorem w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Jego zainteresowania badawcze obejmują epokę romantyzmu oraz wiek XX wiek po współczesność. Ostatnio opublikował Kryptę Gustawa – monografię poświęconą teatralnym interpretacjom Mickiewiczowskich „Dziadów” w teatrze współczesnym. Jest to kontynuacja tomu „Cela Konrada. Powracając do Mickiewicza” (Gdańsk 1998) – Nagroda im. Leona Schillera oraz nominacja do Nagrody „Nike”. Inne jego książki to: „Poezja jak otwarta rana. Czytając Różewicza” (Warszawa 1993), „Gombrowicz i cień wieszcza” (Gdańsk 1995), „Różewicz” (Wrocław 2000) w serii „A to Polska właśnie”, „Mickiewicz i wiek dwudziesty” (Gdańsk 2006). Redagował z Marią Janion tom „Odmieńcy” (Gdańsk 1982) z cyklu „Transgresje”. Opracował zbiór teatraliów Andrzeja Kijowskiego „Rytuały oglądania” (Gdańsk 2005) oraz wybór sztuk teatralnych Ireneusza Iredyńskiego „Kreacja. Dramaty” (Warszawa 2014) w serii „Dramat polski. Reaktywacja”. Współautor i (współ)redaktor wielu prac zbiorowych, m.in.: „Balsam i trucizna. 13 tekstów o Mickiewiczu” (Gdańsk 1993), „Od Shakespeare’a do Szekspira” (Gdańsk 1993), „Świat według Themersonów” (Gdańsk 1994), „Mickiewicz. Sen i widzenie” (Gdańsk 2001), „Dramat polski. Interpretacje” (Gdańsk 2001), „Księga Janion” (Gdańsk 2007), „Wojna i postpamięć” (Gdańsk 2011), „Re: Iredyński” (Warszawa 2018). Teksty krytyczne publikuje na łamach „Dialogu”, „Didaskaliów” i „Teatru”. Jego artykuły były tłumaczone na języki: angielski, niemiecki, włoski i litewski.

Bilety: bezpłatne wejściówki do pobrania tutaj

Pobierz „Oświadczenie dotyczące stanu zdrowia” przed udziałem w wydarzeniu Instytutu Grotowskiego i zapoznaj się z „Regulaminem uczestnictwa w wydarzeniach organizowanych przez Instytut im. Jerzego Grotowskiego we Wrocławiu”.

Więcej informacji na temat wykładu na stronie www.grotowski-institute.pl