166 MONODRAMÓW. Przewodnik po teatrze jednego aktora

autor: Tomasz Miłkowski
rok wydania: 2016

„166 monodramów” to kolekcja tylu właśnie, ile wymienia się w tytule, spektakli teatru jednego aktora. Autor wybrał je, kierując się kryterium charakterystyczności – każdy z omawianych monodramów oddaje pewien typ wypowiedzi artystycznej, który na scenie jednoosobowej zwracał uwagę oryginalnością albo typowością. Przy czym krytyka interesowała motywacja, którą kierowali się artyści, podejmujący ryzyko spotkania z widzem sam na sam, bez wsparcia innych wykonawców, a często nawet bez wspomagającej ich inscenizacji.

Głównym zasobem, z którego czerpał autor, były wieczory spędzone na festiwalach we Wrocławiu i Toruniu, które wytyczały przez ostatnie pół wieku główny nurt teatru jednego aktora w Polsce. Wrocław z czasem stał się także oknem prowadzącym na świat dzisiejszego monodramu. Jubileusz festiwalu wrocławskiego, najstarszego tego typu festiwalu na świecie, dorobek jego kreatora, Wiesława Gerasa, były więc głównym źródłem doboru repertuaru w tej książce. Od czasu do czasu jednak pojawiają się tutaj spektakle, które do Wrocławia nie zawitały z rozmaitych powodów, a których obecność wzbogaca obraz polskiego teatru indywidualistów. Kolekcjoner monodramów, gdyby zechciał obejrzeć zgromadzone tu spektakle jeden po drugim, musiałby je oglądać przez siedem dni i nocy bez przerwy. Gdyby zachował higienę pracy i spędzał na widowni jedynie osiem godzin dziennie, trwałoby to cały miesiąc. A ponieważ to z wielu powodów niemożliwe, autor zaprosił nas do swego teatru wspomnień.

Tomasz Miłkowski – dziennikarz, krytyk, redaktor, od początku lat 70. interesuje się ruchem teatru jednego aktora. Częsty bywalec i juror festiwali we Wrocławiu, Warszawie, Toruniu, Helu, Kownie, Sankt Petersburgu. Autor i redaktor kilku książek związanych ze sceną jednoosobową. Nadal aktywny jako recenzent, m.in. tygodnika „Przegląd”, redaktor naczelny czasopisma internetowego „Yorick” i promotor młodej krytyki – przewodniczy kapitule Nagrody im. Andrzeja Żurowskiego dla młodych krytyków. Uważa, że teatr jednego aktora jest soczewką, w której skupiają się poszukiwania współczesnego teatru. Toteż wciąż wypatruje nowych monodramów w nadziei, że w ten sposób dowie się, co nas czeka jutro.

Czarna książeczka z Hamletem – seria wydawnicza poświęcona ruchowi teatrów jednego aktora i sylwetkom wybitnych aktorów polskich i zagranicznych. Wydawana od 2007 roku w ramach Wrocławskich Spotkań Teatrów Jednego Aktora przez Wrocławskie Towarzystwo Przyjaciół Teatru i Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu. Do 2016 roku tej w serii ukazało się 16 publikacji.

Odsłuchaj treść artykułu

GALERIA

AKTUALNOŚCI

Dodano: 19.10.2025 06:35

JESIEŃ Katarzyny Minkowskiej na 30. Olsztyńskich Spotkaniach Teatralnych

14 listopada spektakl “Jesień” w reż. Katarzyny Minkowskiej zainauguruje 30. Olsztyńskie Spotkania Teatralne. Po przedstawieniach odbędą się spotkania z twórcami prowadzone przez krytyków teatralnych i dziennikarzy. pokaż więcej »

Dodano: 31.10.2025 10:45

Format Literacki nr 16/17 (2025) kwartalnik

Zapraszamy do lektury nowego podwójnego numeru niezależnego kwartalnika artystyczno-literackiego "Format Literacki". Oba numery zostały poświęcone tematyce Ciała i Władzy. pokaż więcej »

Dodano: 27.10.2025 12:31

„HORYZONT ZDARZEŃ”

Publikacja towarzyszy wystawie Okręgu Dolnośląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików „Horyzont zdarzeń”. Muzeum Współczesne Wrocław, 6.10.2025–16.02.2026. pokaż więcej »

Dodano: 27.10.2025 08:40

„MACIEJ KIERES. WSPOMNIENIE O CZŁOWIEKU WALECZNYM” PREMIERA FILMU

Zapraszamy na premierę filmu o naszym zmarłym w roku 2025 koledze z OKiS we Wrocławiu - Macieju Kieresie. Film podsumowuje siedem lat Jego działalności jako dyrektora artystycznego Międzynarodowego Festiwalu Henryka Wieniawskiego w Szczawnie-Zdroju. Premiera odbędzie się 2 listopada na antenie TVP 3 Wrocław. pokaż więcej »

Dodano: 20.10.2025 01:00

MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL HAŁDA JAZZ

Zapraszamy na Zaduszki Jazzowe w ramach tegorocznego Festiwalu HAŁDA JAZZ 2025, podczas których wystąpią Piotr Schmidt Quintet z projektem „Komeda znany i nieznany / Hearsay” oraz Janusz Yanina Iwański i Krzysztof Witkowski Sekstet z muzycznym hołdem dla Stanisława Sojki. pokaż więcej »