Udostępnij:

Dodano:

20.02.2018 13:24

2/2018: IZA JÓŹWIK: „LALKA” TERLIKOWSKA W MUZEUM

 

 

Wystawa Teatro-Ricordi Elżbiety „Lalki” Terlikowskiej, wybitnej scenografki teatralnej i uznanej artystki wizualnej, prezentowana w Muzeum Teatru od 16 grudnia 2017 roku, jak można przeczytać w informacji prasowej, pokazuje to, co po spektaklach zostaje w archiwach i magazynach: zdjęcia, projekty, kostiumy, rekwizyty, wspomnienia z teatru, którym artystka dzięki niej podarowała drugie życie. Ekspozycja, za której aranżację odpowiedzialna jest sama autorka, podzielona została na dwie części: pierwsza przedstawia kolaże wykonane w konwencji znanej m.in. z prezentowanej w Pałacu Królewskim na przełomie lutego i marca 2014 roku wystawy zatytułowanej Cicha obecność oraz, znajdująca się na drugim piętrze budynku, prezentacja imponującej kolekcji kostiumów teatralnych i licznych projektów – Terlikowska jest autorką ponad 130 scenografii w teatrach nie tylko całej Polski, ale także we Francji, Rosji i Niemczech. To artystka niezwykle konsekwentna, a powtarzające się wciąż motywy w jej twórczości wskazują na procesualny, będący pewnego rodzaju kontynuacją, cykliczny, a przy tym indywidualny charakter jej prac. Jak już wspomniałam, trudno nie zauważyć analogii pomiędzy kolażami z najnowszej wystawy a pracami składającymi się na wcześniejszy cykl, czyli Cichą obecność. Mamy więc jeden charakterystyczny i powtarzający się we wszystkich pracach trzon, jakim jest korpus kobiecy, a właściwie dziewczęcy, przypominający beznamiętne i niewzruszone postaci z królewskich obrazów, ubrany w suknię podobną do tych, jakie nosiły kobiety w XVII czy XVIII wieku. Stanowi on bazę, w obrębie której Terlikowska dokonuje licznych modyfikacji za pomocą drobnych elementów, decydujących w ostatecznym kształcie o znaczeniu zarówno pojedynczej pracy, jak i całości. Sukieneczka, falbanki, kokardki, splecione na kolanach ręce, w końcu dziewczęce, nieskazitelne twarze wskazują, że mamy do czynienia z tożsamością kobiecą, tylko z pozoru jednak cukierkową, subtelną i niewinną. Kobieta Terlikowskiej wymyka się z utartych schematów myślenia o „kobiecości” i prezentuje się raczej w ujęciu Innego, a właściwie Innej, jak określiłaby to Simone de Beauvoir, a ponieważ postać Innego w kulturze zawsze definiowały pozostałe tożsamości, mamy więc istotną transpozycję, która bazuje na mitycznym lęku przed kobietą postrzeganą jako przynoszącą nieszczęście i będącą utrapieniem całej ludzkości: z tej, która daje życie, staje się tą, która przynosi śmierć. Symbolizuje ją między innymi powtarzający się w kilku pracach motyw kruka, będącego w kulturze europejskiej synonimem choroby, wojny i śmierci. W mitologii słowiańskiej to właśnie za pomocą kruków, jesienią i zimą, dusze zmarłych trafiały z tzw. Wyraju na ziemię i wstępowały do łon kobiet. Na innej pracy z tego cyklu nasza „Inna” trzyma z kolei tajemniczą roślinę łudząco podobną do tej z gatunku męczennic pasiflor, których owoce pełne są śmiertelnie trującej substancji. Poza tym wszystkie postaci mają dłonie splamione dziwnym kleksem przypominającym krew, jakby od zawsze były naznaczone jakimś fatum, wiążącym się ze zbrodnią lub ofiarą. Terlikowska tworzy na zasadzie kontrastu obraz kobiety-dziwoląga, tajemniczej istoty pełnej magicznych i nieodgadnionych mocy, niosącej jak biblijna Ewa czy mityczna Pandora niepokój, przekleństwo, wzbudzającej lęk, ale również intrygującej. Buduje go przy pomocy charakterystycznych dla swojej twórczości środków wyrazu, wykorzystując między innymi elementy popkultury, czasem nie stroniąc od kiczu, służącego tu niejednokrotnie infantylizacji i ośmieszeniu, bawi się nimi jak gdyby od niechcenia, z poczuciem humoru łamiąc paradygmat feminizmu. Robi z kobiety-hybrydy widowisko, karnawałowo-odpustowe medium, bajkowy, tajemniczy spektakl. Tworzy groteskowy obraz istoty/człowieka uwięzionego w cudzych stereotypach i mitycznych wyobrażeniach, wizerunek, który jednocześnie wciąż wymyka się interpretacyjnej stałości i domaga ciągłej redefinicji. To wszystko wykonane z godnym podziwu rozmachem, wyczuciem koloru i dbałością o najmniejszy szczegół, ze świadomością formy i piękna materii, które charakteryzują pracę Terlikowskiej we wszystkich obszarach jej wszechstronnej działalności.

Przy okazji wystawy został wydany katalog z reprodukcjami projektów i kolaży prezentowanych w ramach Teatro-Ricordi. Wystawa Elżbiety „Lalki” Terlikowskiej, wyjątkowej artystki światowego formatu, potrwa we wrocławskim Muzeum Teatru do 25 lutego br.

Iza Jóźwik

 

Odsłuchaj treść artykułu
Array ( [post_type] => post [posts_per_page] => 8 [post_status] => publish [orderby] => Array ( [meta_value_num] => DESC [date] => DESC ) [meta_key] => sticky_post [ignore_sticky_posts] => 1 [tax_query] => Array ( [0] => Array ( [taxonomy] => category [field] => term_id [terms] => Array ( [0] => 470 ) [operator] => NOT IN ) ) [category__in] => Array ( [0] => 15 ) [category__not_in] => Array ( [0] => 470 ) )

AKTUALNOŚCI

Dodano: 14.07.2025 02:00

„Dimensionlessness of Glass. Dolnośląskie Warsztaty
i Sympozjum Szkła Artystycznego i Designu”

Tegoroczne hasło e-Glass Festival „Dimensionlessness of glass” ukazuje różnorodność stylistyk, technik i koncepcji, poszukując nowatorskich, eksperymentalnych wymiarów szkła artystycznego i designu. Pierwsza część wydarzenia odbędzie się w terminie 14-26 lipca. pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 00:00

25. Summer Guitar Festival. Krzyżowa | Jubileusz Festiwalu!

20 lipca rozpocznie się jubileuszowa edycja Summer Guitar Festival w Krzyżowej! W programie bezpłatne koncerty m.in. gwiazd Gypsy swing - Joscho Stephana i Svena Jungbecka, a także Mateusza Kowalskiego i Marka Pasiecznego z orkiestrą gitarową, którzy prawykonają suitę Pasiecznego. pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 01:00

Osiedla Kultury i Sztuki 2025

Co ciekawego wydarzy się w najbliższym czasie na wrocławskich osiedlach? Jakie przedsięwzięcia realizowane będą w ramach projektu OSIEDLA KULTURY I SZTUKI 2025? Zachęcamy do zapoznania się z letnim harmonogramem wydarzeń. pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 01:00

Velvet Thursdays x OKiS – czwartki dla wrażliwych uszu

Zapraszamy w każdy czwartek od 19 czerwca do 21 sierpnia na letni cykl wieczorów z muzyką ambient, deep, dub i organic techno w wykonaniu wrocławskich mistrzów gatunku. To wyjątkowa forma podróży w świat dźwięków i spokojnych rytmów.  pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 00:10

COUNTRY pod Śnieżką 2025!

15-17 sierpnia zapraszamy na jeleniogórskie Błonie gdzie odbędzie się Piknik Country pod Śnieżką. Przygotujcie się na trzy dni niesamowitej muzyki i wspaniałej atmosfery pod Karkonoszami! To wyjątkowy festiwal nie tylko dla fanów country. pokaż więcej »

Dodano: 07.07.2025 08:00

MIESIĘCZNIK „ODRA” 7-8/2025

Nowy numer już w sprzedaży, a w nim m.in.: SURDYKOWSKI, DUDEK: powyborcze bilanse/ ORZECHOWSKI: Lęki Zachodu/ MIODEK: Naprawdę nowa polszczyzna/ DYMKOWSKI: Historia znów zaskakuje. pokaż więcej »

Dodano: 04.07.2025 13:03

Festiwal małych Prapremier 2025 w Wałbrzychu

Festiwal małych Prapremier to jedyny festiwal w Polsce prezentujący wyłącznie spektakle prapremierowe teatrów lalkowych, skierowane do publiczności dziecięco-młodzieżowej. Jest to wydarzenie ogólnopolskie o charakterze biennale. pokaż więcej »

Dodano: 04.07.2025 12:22

Fotorelacja z Festiwalu Polskiego Performance (nie) Obecność w Pradze

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z Festiwalu Polskiego Performance (nie) Obecność, który odbył się w Pradze 25 i 26 czerwca 2025. pokaż więcej »

Przejdź do treści