KRUCHE KSZTAŁTY WYOBRAŹNI. Kolorowe dekady polskiego szkła Horbowy – Dajewska – Illo – Łabiński – Wójcik

Pięć indywidualnych wystawy pod wspólną nazwą: KRUCHE KSZTAŁTY WYOBRAŹNI. Kolorowe dekady polskiego szkła prezentują twórczość cenionych polskich artystów: Zbigniewa Horbowego, Igora Wójcika, Małgorzaty Dajewskiej, Mariusza Łabińskiego, oraz Patrika Illo – słowackiego designera zawodowo związanego z polskimi hutami szkła.

W twórczości tychże twórców możemy dostrzec główne założenia tzw. wrocławskiej szkoły szkła oraz podążanie za ideą dydaktyczną nestora polskiego szkła i nauczyciela akademickiego Zbigniewa Horbowego, który promował nieskrępowaną pomysłowość technologiczną, odwagę i konsekwencję w podążaniu własną, oryginalną drogą twórczą.

Zbigniew Horbowy (1935 – 2019) był jednym z pierwszych absolwentów – powołanego w 1952 w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych – Wydziału Szkła. Bezsprzecznie stał się głównym reformatorem w zakresie projektowania i produkcji szkła, czemu sprzyjała ścisła współpraca z technologami i hutnikami. Efektem tego było wypracowanie własnej szkoły wzorniczej. Jako jeden z pierwszych artystów szkła przestał nawiązywać do tradycyjnych wzorów. Jego prace cechuje wyrafinowana, autorska forma i odważna kolorystyka.

Małgorzata Dajewska (ur. 1958) ukończyła Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych we Wrocławiu w 1982. Ta bliska współpracowniczka Horbowego jest od 1984 zatrudniona jako wykładowczyni we wrocławskiej Katedrze Szkła. Już na początku swej samodzielnej drogi twórczej zajęła się obróbką szkła „na zimno”, stając się w Polsce pionierką i popularyzatorką tej techniki. Prace Dajewskiej cechuje subtelność formy i zdecydowana kolorystyka. Jej szklane rzeźby to nie tylko pochodna talentu artystki i jej oryginalnej metody twórczej, ale także poetyckiej wrażliwości i potrzeby wyrażania różnych emocji za pomocą realizowanych obiektów.

Mariusz Łabiński (ur. 1967) uzyskał dyplom w na Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu w pracowni prof. Zbigniewa Horbowego i prof. Małgorzaty Dajewskiej (1993), natomiast tytuł doktora w 2003. 2006-2008 oraz 2014 – 2016 był kierownikiem Katedry Szkła w macierzystej uczelni. W unikatowych, hutniczych technikach formowania szkła na gorąco (z elementami szlifu) projektant tworzy wyrafinowane, zdecydowane w formie autorskie serie szkła użytkowego, z których najbardziej znany jest zestaw kieliszków „Wściekły Pies” i pogodne, ekspresyjne kolorystycznie naczynia, nazywane Karafami Kandinsky’ego. Artysta często wyraża się humorem, hiperbolą, kontekstualną grą, unikając przy tym zarówno intelektualnej pozy, jak i dosłowności. Jego projekty są niezwykle odważne, nieraz na tyle niespotykane, że aż prekursorskie.

Igor Wójcik (ur. 1968) absolwent Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu (1993). Ten interdyscyplinarny artysta prezentuje biegunowo odmienne podejście do inspiracji bezpośrednio zaczerpniętych ze świata realnego. Dla Wójcika świat rzeczywisty w swym wymiarze biologicznym jak i mechanicznym (w granicach znanej nam realności wykoncypowany), jak i jego widoki z obszaru mikro- i makroprzestrzeni stają się punktem wyjścia dla powoływanych przez artystę do istnienia fantastycznych bytów w ramach realizowanego od początku lat 90. ubiegłego stulecia cyklu Mechabiotylae. To połączenie rzeczywistości biologicznej i mechanicznej w stworzonych artefaktach szklanym, ale także malarskich następuję jak sam twórca twierdzi drogą tzw. intuicjonizmu spekulatywnego (jego autorskiej teorii sztuki).

Patrik Illo (ur. 1973) ceniony i znany na całym świecie słowacki projektant szkła oraz popularyzator tej dyscypliny artystycznej. Studiował na Wydziale Szkła Wyższej Szkoły Sztuk Pięknych w Bratysławie oraz na Akademii sztuk Pięknych we Wrocławiu m.in. pod kierunkiem Zbigniewa Horbowego. Jego projekty z charakterystycznym oryginalnym i wyrafinowanym detalem, są zarówno efektowne, jak i efektywne. Prace tego słowackiego projektanta cechują się racjonalną poetyką, a nacisk kładziony jest na elegancję kształtów i pomysłowe detale. Nie boi się przy tym ani przejaskrawień, ani dowcipu czy kontekstualnego kontrastu, co nadaje jego twórczości indywidualnego wyrazu. Na wystawie prezentowane są jego prace powstałe w polskiej Hucie Szkła w Krośnie, której w latach 2006-2009 był głównym projektantem.

Zaprezentowane na wystawie prace – zarówno te, którą mogą pełnić funkcję użytkową, jak i szklane rzeźby – cechuje odwaga, zdecydowanie, szlachetność kształtu i kolorów, co wynika nie tylko z wypracowanej przez artystów estetycznej koncepcji, ale również z przekonania, że szkło samo w sobie jest inspirującym tworzywem, zaś powrót do tradycyjnych obróbek i konsekwentne decyzje dotyczące wyglądu formy może wzmocnić siłę artystycznego wyrazu, nadając sztuce w pełni rozpoznawalny, autorski i indywidualny znak – twórczy styl artysty.

dr Manfred Bator

„Kruche kształty wyobraźni. Kolorowe dekady polskiego szkła”
Zbigniew Horbowy (PL)
Małgorzata Dajewska (PL)
Mariusz Łabiński (PL)
Igor Wójcik (PL)
Patrik Illo (SK) – kolekcje powstałe dla polskich hut szkła

Miejsce: Słowackie Muzeum Narodowe/ Vajanského nábrežie 2 / Bratysława
Termin wystawy: 11.04.-7.09.2025
Wernisaż: 10.04,  godz. 17:30

Organizatorzy: Polski Instytut w Bratysławie, Słowackie Muzeum Narodowe, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu

Kuratorzy:
Patrik Illo (SK)
Mariusz Łabiński (PL)

Architekt wystawy: Michal Illo