OKiS » Joanna Polak

„OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI” – sympozjum oraz premiera filmu

Zapraszamy na premierę filmu: „Opiekunowie (nie)pamięci. Opowieść o osobach przywracających szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom” oraz sympozjum „OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI”, poświęcone animacji i dokumentacji działalności społecznej osób opiekujących się zapomnianymi niemieckimi cmentarzami na Dolnym Śląsku.

Prace nad filmem dokumentalnym o inicjatywach społecznych na rzecz starych zaniedbanych cmentarzy były realizowane w 2025 roku. Na Dolnym Śląsku znajduje się ponad 1600 zapomnianych, zrujnowanych niemieckich cmentarzy. Stanowią one wyzywanie konserwatorskie, etyczne i finansowe. Zdewastowane i obrabowane są miejscem zapomnienia. Działa tu kilkadziesiąt osób na rzecz przywracania szacunku tym zaniedbanym miejscom. Głównie są to osoby prywatne, niekiedy zrzeszone w organizacjach pozarządowych lub działające pod szyldem fundacji. O przywracanie szacunku starym grobom starają się również obywatele Niemiec. Znane są również przypadki współpracy polskich i niemieckich działaczy. Od 2022 roku środowiska te spotykają się na zaproszenie Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu, żeby się poznać i wymieniać doświadczeniami.

Cykl spotkań, które zazwyczaj odbywały się we Wrocławiu podsumowuje wydarzenie, które odbędzie się 5 grudnia 2025. Tego dnia odbędzie się sympozjum podsumowujące. Podczas trzech sesji wystąpią przedstawiciele różnych środowisk zaangażowanych w działania na rzecz cmentarzy. Na koniec odbędzie się pokaz premierowy filmu i dyskusja.

Organizatorzy zdecydowali, że podsumowujące spotkanie odbędzie się w Szklarskiej Porębie – mieście gdzie stary zaniedbany cmentarz jest przedmiotem działań wielu osób, instytucji publicznych oraz władz samorządowych. Cmentarz jest nazywany Panteonem Karkonoszy, a jego historia i sylwetki postaci, które tam spoczywają znalazły opracowanie w publikacjach książkowych.

Program sympozjum:

5.12.2025, Peron 4, ul. Dworcowa 10 Szklarska Poręba

„OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI” – sympozjum poświęcone animacji i dokumentacji działalności społecznej osób opiekujących się zapomnianymi niemieckimi cmentarzami na Dolnym Śląsku

10.00 Rejestracja uczestników
11.00 – 11.30 Uroczyste rozpoczęcie sympozjum
11.30 – 12.30
Sesja I – Pamięć i niepamięć
Moderator: Marek Sztark, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu

Sławomir Sochaj, “Paradoksy pamięci w Niedopolsce”
Marek Perzyński, “Cmentarze bezcennym źródłem wiedzy. Mauzolea, cmentarze leśne, epitafia…”
dr Karolina Jara, “Aspekty tabu w ładzie przestrzennym”

13.00 – 14.00
Sesja II – Przywracanie pamięci
Moderatorka: Anita Kaczmarska, Dyrektor MOKSiAL w Szklarskiej Porębie

Hanna Szurczak, Stowarzyszenie TILIAE, “Ratowanie pamięci niejedno ma imię – aspekty społecznej wrażliwości na znikanie”
Angelika Nolberczak, “Fundacja Anna w Gostkowie – doświadczenie i dobre praktyki w odnawianiu starego cmentarza”
Ingrid Schnabel-Mumme, “Stary tzw. katolicki i nowy tzw. ewangelicki cmentarz w Bystrzycy / Wisenthal”
Tomasz Hubert Kandziora, Wójt Gminy Reńska Wieś. “Stary cmentarz w praktyce samorządowej”

14.30 – 15.30
Sesja III – Poszerzanie pamięci
Moderatorka: Agnieszka Jabłońska, Fundacja Urban Memory

Alan Weiss, “Historie z kamienia”
Sławomir Pastuszka, “Strażnicy nieobecnych: współczesna opieka nad cmentarzami żydowskimi na Górnym Śląsku”
Ivo Laborewicz, “Panteon Karkonoszy – historia cmentarza ewangelickiego w Szklarskiej Porębie”

17.00 – 18.30
Premiera filmu: „Opiekunowie (nie)pamięci. Opowieść o osobach przywracających szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom”

Udział w sympozjum i pokazie premierowym filmu jest bezpłatny. Zgłoszenia udziału w sympozjum prosimy przesyłać na adres: laboratorium@okis.pl

Sympozjum będzie transmitowane on-line na kanale Youtube OKiS-u.

_____________________________________________________________________________________________________________________

9.12.2025 OP ENHEIM Pl. Solny 4
18.00 Wrocławska premiera filmu „Opiekunowie (nie)pamięci” Opowieść o osobach przywracających szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom

Organizator:

Partnerzy projektu:
Niemiecko-Polska Fundacja Ochrony Zabytków Kultury (DPS)

Fundacja OP ENHEIM

Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej w Szklarskiej Porębie

Projekt jest dofinansowany w ramach Krajowego Planu Odbudowy przez Unię Europejską NextGeneration EU

Projekt dofinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego

WROCŁAWSKIE ZADUSZKI JAZZOWE

Koncert kontynuuje wieloletnią tradycję Zaduszek Jazzowych zapoczątkowanej przez wrocławskie środowiska jazzowe oraz studenckie. Będzie okazją do upamiętnienia postaci znakomitych twórców związanych zarówno z lokalną, jak i polską sceną jazzową, a w programie usłyszymy kompozycje legendarnego Krzysztofa Komedy i Jana Ptaszyna Wróblewskiego oraz członków zespołów.

W pierwszej części koncertu zaprezentują się studenci Wydziału Muzyki Jazzowej Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu.

SZKIL GOSZCZYŃSKI QUINTET

Mateusz Szkil – gitara
Jarosław Goszczyński – saksofon
Tymoteusz Zalewski – fortepian
Wojciech Sikora – gitara basowa
Piotr Harazin – perkusja

W drugiej części usłyszymy znakomitych artystów doskonale znanych szerszej publiczności – Kuba Stankiewicz Trio oraz saksofonistę Macieja Sikałę.

KUBA STANKIEWICZ TRIO feat. MACIEJ SIKAŁA

KUBA STANKIEWICZ – fortepian
MACIEJ SIKAŁA – saksofon
JAKUB OLEJNIK – kontrabas
PRZEMYSŁAW JAROSZ – perkusja

Organizatorzy:

Polskie Stowarzyszenie Jazzowe Wrocław

Akademia Muzyczna im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu | Katedra Muzyki Jazzowej

Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Dofinansowanie:

Dofinansowano ze środków Gminy Wrocław oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego

WYKŁAD MARKA DYŻEWSKIEGO ODWOŁANY

UWAGA!! Z PRZYCZYN NIEZALEŻNYCH OD ORGANIZATORA WYKŁAD ZOSTAŁ ODWOŁANY

Informujemy, że wykład Marka Dyżewskiego pt. “MUZYCZNE PERŁY POLSKIEGO ŚREDNIOWIECZA” w Klubie Muzyki i Literatury, zaplanowany na początku września, został przeniesiony na 12 listopada. Audiowizualna prelekcja odbędzie się w ramach tegorocznego XXXIV Międzynarodowego Festiwalu Maj z Muzyką Dawną, Pro Memoria Maciej Kieres.

Marek Dyżewski jest absolwentem wrocławskiej Akademii Muzycznej. Studiował również historię sztuki na uniwersytetach we Wrocławiu, w Wiedniu i Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Odbył też staż naukowo-badawczy na uniwersytecie w Brukseli. Zarówno na antenie telewizyjnej jak i radiowej komentował największe odbywające się w Polsce międzynarodowe imprezy muzyczne: Międzynarodowy Festiwal Oratoryjno-Kantatowy „Wratislavia Cantans”, Międzynarodowy Konkurs Dyrygencki im. Grzegorza Fitelberga, Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego i Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Jest autorem poetyzowanych przekładów (z łaciny, francuskiego, niemieckiego, hiszpańskiego i włoskiego). Średniowieczny dramat liturgiczny „Ludus Danielis” w jego literackiej adaptacji (w oparciu o łaciński tekst z katedry z Beauvais) grany był przez Teatr Wielki w Warszawie – na scenie tego teatru i na wielu scenach europejskich. Prowadził wykłady we wszystkich polskich uczelniach muzycznych, na kilku uniwersytetach oraz na towarzyszących ważnym wydarzeniom muzycznym seminariach, konferencjach i warsztatach. Gościnnie wykładał też w Bonn, Norymberdze, Hamburgu, Berlinie, Gandawie, Brukseli, Sankt Petersburgu, Nicei, Paryżu, Wiedniu i Waszyngtonie. W latach 1990-1994 był rektorem wrocławskiej Akademii Muzycznej. Uczelnia ta zawdzięcza mu przeprowadzkę do siedziby przy pl. Jana Pawła II, wzmocnienie kadry profesorskiej, powołanie do życia nowych specjalności, wzbogacenie instrumentarium oraz rozwinięcie kontaktów międzynarodowych. Za wybitne dokonania w dziedzinie kultury otrzymał Nagrodę im. Św. Brata Alberta.

Spotkanie autorskie: Manfred Bator „Glosa do menu”

Zapraszamy na spotkanie autorskie z Manfredem Batorem wokół jego książki Glosa do menu, które odbędzie się w Tajnych Kompletach 19 listopada 2025 o godz. 18:00. Rozmowę poprowadzi Marek Śnieciński.

Glosa do menu to zbiór szkiców, odnoszących się do prezentacji twórczych postaw, zaczerpniętych z bogatej oferty „artystycznej karty dań”, związanych z Wrocławiem przedstawicieli świata kultury i sztuki. Wyboru Artystów, zaprezentowanych w tej publikacji, dokonał wydawca Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – instytucja rozpoznawana w środowisku wrocławskim również ze względu na niebagatelne dokonania w zakresie przechowywania, ale i tworzenia wartości określanych jako kulturowa spuścizna. W dobie cyfrowej obecności w świecie, również uczestnictwa w nim, w znacznej mierze dokonanego przez rankingujące algorytmy sugerujące wybory użytkownikom zdigitalizowanych treści kultury, istnieje uzasadniona obawa, że wiele ze znaczących dokonań wrocławskiego środowiska artystycznego – zarówno na scenie polskiej sztuki współczesnej, ale także i tej lokalnej – pogrąży się w społecznej niepamięci. Tym samym przechowywanie i dbałość o depozyt artystyczny, który zaznaczył się w historii niejednokrotnie jako wybitny lub znaczący, a więc kolejną tego rodzaju inicjatywę wydawniczą OKiS we Wrocławiu należy uznać za obiektywnie pozytywistycznie cenną. Zadaniem, jakiego podjął się autor tej książki, było zatem lapidarne przybliżenie Czytelnikowi sylwetek artystycznej obecności w sztuce wybranych twórców kilku generacji związanych ze stolicą Dolnego Śląska, co – być może – pozwoli czytelniczkom/czytelnikom na dokładniejsze rozrysowanie mapy swojej małej ojczyzny.

Igor Wójcik
Dyrektor Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu

Manfred Bator (ur. 1986) – w latach 2006-2011 studiował na Wydziale Grafiki i Sztuki Mediów w Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu im. A. Gepperta, gdzie uzyskał dyplom z wyróżnieniem. Ponadto ukończył studia doktoranckie w Instytucie Filozofii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego. W roku 2023 uzyskał tytuł doktora w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Uczestnik ponad dziewięćdziesięciu ekspozycji o randze ogólnopolskiej i międzynarodowej. Jego działania plastyczne koncentrują się na malarstwie, rysunku, grafice, fotografii i działaniach w przestrzeni. Jest autorem kilkudziesięciu publikacji o charakterze teoretycznym i krytycznym oraz kuratorem wielu wystaw w kraju i zagranicą. Od 2023 r. prowadzi dyplomującą pracownię Technik Druku Artystycznego w Liceum Sztuk Plastycznych i. S Kopystyńskiego we Wrocławiu. Członek Związku Polskich Artystów Plastyków i Naukowego Towarzystwa Fotografii Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu. Prezes Fundacji BeToFree.

Szczegółowe informacje na temat publikacji tutaj: www.okis.pl/manfred-bator-glosa-do-menu/

„Miejsce życzliwe” – spotkanie z autorką Martą Hożewską

Zapraszamy na spotkanie autorskie z Martą Hożewską, autorką książki „Miejsce życzliwe. Rzecz o Targu pod Młynem Sułkowice”, która ukazała się nakładem OKiS we Wrocławiu w 2024 roku i która jest owocem fascynacji fenomenem bazaru jako miejsca wielowarstwowego, zaspokającego ukryte ludzkie potrzeby bliskości i bezpośredniej komunikacji.

Spotkanie odbędzie się 24 listopada 2025, w trzecie urodziny filii Biblioteki na ul. Sołtysowickiej we Wrocławiu, a towarzyszyć mu będzie wystawa prac Agnieszki Traczyńskiej (20-26 listopada). Prace prezentowane na wystawie powstały w 2019 i 2024 roku w wyniku inspiracji wizytami na targowisku opisanym w książce oraz rozmowami z pisarką.

NIGHT MUSIC THERAPY 3

Night Music Therapy to autorski cykl grupy Sound experience, którego przewodnim celem jest zatrzymanie się w obecnej chwili. Być tu i teraz to niełatwe wyzwanie. Czym więcej dzieję się wokół nas, tym trudniej zauważyć, że w rzeczywistości nie zatrzymujemy się wcale. W XXI wieku świat pędzi w szaleńczym tempie, sprawiając że zauważamy coraz mniej. Umykają nam szczegóły, żyjemy chwilą – przebodźcowani i zatraceni w sprawach, które mają mały sens.

Night Music Therapy – cykl, który przy użyciu częstotliwości koncentruje się nie tylko na głębokim doświadczaniu muzyki, ale przede wszystkim na nauce słuchania.

Tym razem naszym gościem będzie klarnecista, multiinstrumentalista, kompozytor i producent doceniany zarówno na rodzimej, jak i światowej scenie muzycznej
– Wacław Zimpel.

Rozdział trzeci:
Wacław Zimpel – LIVE
Michał Macewicz – Muzyka do filmu
Paweł Chałupa – Przedmowa

Wstęp: 60zł
TIC: Dostępne wkrótce

Wydarzenie organizowane przez Sound Experience i OKiS Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu

Projekt współfinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Oficjalny patronat medialny Radio RAM oraz NN6T

„NOWE SPOJRZENIA” | EWA PARTUM

INAUGURACJA CYKLU „NOWE SPOJRZENIA”

3 grudnia 2025, godz. 18:00
Sala Teatru Laboratorium Instytutu im. Jerzego Grotowskiego
(Przejście Żelaźnicze/Rynek-Ratusz 27)

Wstęp wolny
Z uwagi na ograniczoną liczbę miejsc obowiązują wcześniejsze zapisy. Chęć udziału proszę zgłaszać na adres: margarita.rubanenko@okis.pl

—

Cykl „Nowe spojrzenia” został pomyślany jako przestrzeń dialogu międzypokoleniowego, w której współczesne praktyki performansu spotykają się z dziedzictwem twórców i twórczyń – kształtujących historię tego medium.

Inauguracja cyklu w obecności Ewy Partum – jednej z kluczowych postaci polskiej sztuki konceptualnej, laureatki tytułu doctor honoris causa Uniwersytetu Artystycznego im. Magdaleny Abakanowicz w Poznaniu – umożliwia powrót do źródeł, w których ciało kobiety stawało się narzędziem krytycznej refleksji nad językiem, kulturą i społeczną widzialnością.

Praktyka Partum – sytuująca się obok dokonań takich artystek jak Carolee Schneemann, Valie Export, Ana Mendieta czy Yoko Ono – przynależy do nurtu, który uznał ciało kobiety nie tylko za medium ekspresji, ale za pole sporu, przepisywania i demontażu dominujących kulturowych dyskursów. Podobnie jak Schneemann w Interior Scroll (1975) obnażała patriarchalne mechanizmy wykluczenia kobiecego głosu, a Mendieta w cyklu Silueta (1973–80) badała relacje między kobiecą obecnością a naturą, Partum analizowała napięcia pomiędzy konstrukcją kobiecej podmiotowości, strukturami władzy i językiem – tym materialnym i tym ukształtowanym przez kulturę.

„Nowe spojrzenia” przedstawiają performans jako medium, w którym historia nie jest zamkniętą narracją, lecz żywą strukturą dialogu. Zaproszeni do współdziałania z twórczością EWY PARTUM, PRZEMEK BRANAS, JOANNA PAWLIK i MARTA ZIÓŁEK, nie rekonstruują historii, lecz ją aktualizują, tworząc współczesną ramę dla rozumienia performance’u jako medium refleksji nad ciałem, relacją i wspólnotą. W efekcie powstaje nowa genealogia performance’u, w której indywidualna twórczość nie jest jedynie tłem, lecz aktywną matrycą, zdolną do transformacji i współtworzenia przyszłych form obecności.

Agnieszka Chodysz-Foryś, kuratorka cyklu

—

Projekt jest dofinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Szkolenie: zarządzanie projektem w kulturze

Szkolenie obejmie 2 moduły:

Fundrising działań w obszarze kultury:

przegląd dostępnych źródeł finansowania
procedura aplikowania o dotację
przygotowanie wniosku dotacyjnego
prowadzenie i rozliczenie dotacji

II. Metodyka kierowania projektem:

diagnozowanie potrzeb społecznych
definiowanie celów projektu
tworzenie budżetu projektu
budowanie i zarządzanie planem pracy
raportowanie i kontrola w projekcie

FORMULARZ ZGŁOSZENIOWY

PROWADZĄCY:

Paweł Dębek – od 25 lat pracuje z zespołami i organizacjami, oraz zajmuje się profesjonalną pomocą psychologiczną. Jest psychologiem i socjologiem organizacji, certyfikowanym psychoterapeutą i coachem ICC. W Akademii Psychologii Przywództwa Jacka Santorskiego wspiera liderów w rozwijaniu refleksyjnego stylu zarządzania – takiego, który łączy skuteczność z uważnością na ludzi i procesy w zespole. Prowadzi warsztat zdrowych organizacji – autorski format dla przedsiębiorców i managerów, którzy chcą głębiej rozumieć relacje, komunikację i decyzje w swoich zespołach. Pomaga zarządom i menedżerom odzyskać klarowność działania, porządkować emocje i myślenie, które wpływają na dynamikę zespołów. Ma wieloletnie doświadczenie w zarządzaniu think-tankami i innowacyjnymi projektami szkoleniowymi. Przez ponad dekadę doradzał administracji publicznej – w tym Szefowi Doradców Strategicznych Premiera RP oraz Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej, a także kierownictwu instytucji rządowych.

Kazimierz Szepiela– trener, manager, doradca, społecznik. Absolwent Politologii na Uniwersytecie Wrocławskim i Szkoły Trenerów Biznesu i Doradców Personalnych Elżbiety Sołtys. Od 2001 roku zaangażowany w pracę na rzecz sektora pozarządowego w kraju i za granicą. Doświadczenie zdobywał jako dyrektor Domu Spotkań im. Angelusa Silesiusa oraz konsultant regionalny Narodowej Agencji Programu „Młodzież w Działaniu”. Pracował jako trener podczas projektów edukacyjnych w Wielkiej Brytanii, Austrii, Ukrainie, Białorusi. Koordynator Programów Wrocławski Fundusz Małych Inicjatyw oraz Mikrogranty NGO – funduszy dotacyjnych na rzecz oddolnych inicjatyw społecznych. Członek Zarządu Fundacji Umbrella oraz Instytutu Edukacji Społecznej. Specjalizuje się we wspieraniu liderów organizacji pozarządowych w obszarach: zarządzania organizacją, w tym zarządzania strategicznego, pozyskiwania środków na działalność statutową, prowadzenie podmiotów ekonomii społecznej. Współtwórca i członek zarządu Dolnośląskiej Rady ds. Młodzieży – federacji organizacji pozarządowych pracujących na rzecz młodzieży. Przewodniczący Dolnośląskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego I Kadencji. Autor publikacji z obszaru partycypacji społecznej młodzieży, źródeł finansowania działalności statutowej, a także współautor propozycji aktualizacji Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego o tematykę młodzieżową. Członek kapituły konkursowej Młodzieżowego Budżetu Obywatelskiego Miasta Wrocławia. Wraz z zespołem Domu Spotkań im. Angelusa Silesiusa laureat nagrody Pro Publico Bono dla najlepszej organizacji pozarządowej o zasięgu regionalnym. Za swoją działalność uhonorowany przez Sejmik Wojewódzki Odznaką Honorową „Zasłużony dla Województwa Dolnośląskiego”.