„Genialna epoka” w ramach Dolnośląskiego Festiwalu Nauki

Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu wraz z portalem plaża.ciemnia.pl i Wydziałem Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego zapraszają na spektakl performatywny „Genialna epoka”, na motywach opowiadania Brunona Schulza o tym samym tytule.

Wydarzenie odbędzie się w ramach Dolnośląskiego Festiwalu Nauki 19 września 2025 w Sali Teatru Laboratorium.

Genialna epoka wykracza poza świat fikcji, dotykając biografii genialnego autora z Drohobycza. Impresja i fantasmagoria przeplata się tu z codziennością i zdarzeniami realnymi. To kameralny spektakl o epizodzie z życia nastoletniego Józefa i dojrzałego Bruno. Wyobraźnia staje się schronieniem, kiedy nadciąga mrok. Jak pisze Schulz, „istnieją takie boczne odnogi czasu, trochę nielegalne co prawda i problematyczne, ale gdy się wiezie taką kontrabandę jak my, takie nadliczbowe zdarzenie nie do zaszeregowania – nie można być zanadto wybrednym. Spróbujmy tedy odgałęzić w którymś punkcie historii taką boczną odnogę, ślepy tor, ażeby zepchnąć nań te nielegalne dzieje”.

MUZYKA: Zandos
WIZUALIZACJE: Piotr Bartos
ENVIRONMENT: Roman Bromboszcz
SCENARIUSZ I REŻYSERIA: czervo01 (Marcin Czerwiński)

Marcin Czerwiński (czervo_01) – wykładowca akademicki, reżyser i performer, redaktor i poeta. Pracuje w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Autor książek o literaturze „Smutek labiryntu” (2013), „Maszyna przecząca” (2014) i „Uskok” (2023) oraz książki poetyckiej „Miniaturzyści esperanto” (2020, nagroda im. Iłłakowiczówny), a także redaktor zbioru „Od antropozofii po Schulza” (2016). Założyciel i przez 20 lat szef wydawnictwa oraz czasopisma literacko-artystycznego „Rita Baum”. Prowadzi stronę plazaciemnia.pl, a od roku 2009 reżyseruje spektakle teatralne i czytania performatywne pod hasłem ‘ciemnia’. Jego dotychczasowe projekty teatralne odbyły się m.in. w Warszawie, Berlinie, Poznaniu, Gdańsku, Wrocławiu i Chorzowie.

Piotr Bartos – autor wizualizacji i wideoartu w spektaklu Orfeusz i Eurydyka / OE. Zajmuje się fotografią i filmem eksperymentalnym. Współpracuje z kwartalnikiem „Rita Baum” oraz wrocławskim Teatrem muzycznym Capitol. Współautor plastyki i fotografii w fotoprozie Tomka Tryzny Taniec w skorupkach, autor instalacji fotograficznej Siedem pór roku Piotra Bartosa w Operze Wrocławskiej w ramach festiwalu Era Nowe Horyzonty 2008, reżyser filmowy fabuł i dokumentów. Jako reżyser długiego metrażu zadebiutował wraz z bratem i w 2014 nakręcił film pt. Chłopiec z żabą, nagrodzony podczas festiwalu Nowe Horyzonty.

Maria Błęka – urodzona w 1997 roku w Zakopanem. Absolwentka kierunków: Sztuki Piękne/ Teatr i Dramat na Aberystwyth University w Walii. Absolwentka Akademii Sztuk Teatralnych im. L. Solskiego w Krakowie, Wydziału Teatru Tańca. Zrealizowała dyplom aktorsko-taneczny Work on it (reż. Tomasz Cymerman, choreo: Anna Krysiak.) W trakcie studiów współpracowała z Teatrem Klinika Lalek, zagrała w spektaklu Acta est Fabula (reż. Andrzej i Teresa Wełmińscy) oraz wzięła udział w międzynarodowej rezydencji artystycznej, której owocem był spektakl 2084 (reż: Matyas Marofka, choreo: Krzysztof Gmiter) wystawiony podczas festiwalu Bramat. Jej najważniejszym doświadczeniem filmowym był projekt wideoartu Jacek Malczewski/ Lech Majewski (reż. Lech Majewski), będący częścią wystawy Muzeum Narodowego w Poznaniu. W 2024 r. zadebiutowała w Teatrze im. Ludwika Solskiego w Tarnowie jako Aniela w Ślubach Panieńskich (reż. Wojciech Malajkat).

Roman Bromboszcz – pisarz, artysta, kompozytor zainteresowany stykiem między techniką i kulturą a wartościami, doświadczeniami i emocjami. Wśród napisanych przez niego książek znajduje się między innymi Hz (2011), pomyślana w duchu komplementarnych liberatury i cyberpoezji. Wystawiał swoje prace na wielu wystawach, w tym w Niemczech, na Słowacji i we Francji. Wśród jego albumów znajduje się The Ruins of Azkaban (2020), utrzymany w atmosferze fantastyki naukowej i horroru.

Dawid Bronish – miłośnik teatru, którym pasjonuje się, odkąd skończył 12 lat. Uczestnik warsztatów teatralnych. Fascynuje go także X muza. Piewca pamięci ludzi i dzieł minionej epoki. Na co dzień pracuje w galerii sztuki.

Kamil Dawid Gałuszka – rocznik 1985. Obecnie aktor i reżyser we Wrocławskim Teatrze Radioaktywnym, który eksploruje format słuchowisk radiowych i podobnych. Redaktor autorskiej audycji „Odzyskane Źródła” w Radio Wrocław Kultura (audycja poświęcona muzyce tradycyjnej, folk, world music). Członek fundacji Centrala Muzyki Tradycyjnej, Fundacji Ważka, Fundacji im. Łukasza „Dino” Staniszewskiego, fundacji Towarzystwo Radioaktywne. W latach 2009-2015 aktor w Teatrze Klinika Lalek. Konferansjer.

Orfeusz Jakubiszyn – aktor, performer. Związany z niezależnymi grupami artystycznymi Wrocławia. W latach 80. z Pomarańczową Alternatywą, brał udział w nieformalnych działaniach parateatralnych i literackich. Adept Studia Pantomimy przy Wrocławskim Teatrze Pantomimy Henryka Tomaszewskiego, uczeń wydziału aktorsko-wokalnego Państwowej Szkoły Muzycznej II stopnia we Wrocławiu. Współpracuje z Teatrem Formy, Wrocławskim Teatrem Pantomimy, Studiem Matejka, Instytutem Grotowskiego, Więcej niż Teatr, Te-O-Ka. Uczestnik spotkań, warsztatów z obszarów teatru fizycznego, improwizacji, butoh, dramatu, teatroterapii, terapii uzależnień. Wolontariusz Domów Pomocy Społecznej. Jako aktor drugiego planu zagrał m.in. u Krzysztofa Zanussiego. Regularnie uczestniczy w spektaklach wrocławskiej „ciemni” (Genialna epoka, Ostatńx poetx, Ludobójstwo).

Bartosz „Pinki” Jędraś – reżyser, aktor i kompozytor. Absolwent Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie, filii we Wrocławiu, im. Stanisława Wyspiańskiego na wydziale Lalkarskim na kierunku Aktorstwo. Stypendysta Rektora AST w latach 2019/2020. Pracował w Teatrze Nowym Proxima w Krakowie przy spektaklu Kordian w reż. Roberta Traczyka. W Teatrze Warsawy w Warszawie w spektaklu „Nasze Miasto” w reż. Adama Sajnuka. Współpracował również z Instytutem Grotowskiego we Wrocławiu, gdzie razem z Robertem Traczykiem reżyserował spektakl „AskAPP”, który zakwalifikował się do 30. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie
Dramatu Współczesnego. Wyreżyserował i skomponował muzykę do spektaklu „Niezwykłe odkrycie Papugi” w Teatrze Lubuskim, w którym od premiery w grudniu 2023 roku, zagrano przedstawienie już ponad 50 razy. Spektakl wygrał nagrodę Leon 2024 za najlepszy spektakl dla dzieci w Teatrze Lubuskim. Również zakwalifikowany do 30 Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Sztuki Współczesnej. Zdobywca nagrody za najlepszą reżyserię za swój pierwszy film krótkometrażowy Trzej Królowie na festiwalu Student & Young Artists Festival 2024 oraz wyróżniony za ten sam film na festiwalu Berlin Film Awards. Reżyser i aktor lalkarz w serialu dla dzieci Kapitalne Opowieści w 4FUN.KIDS.

Zandos – związany z muzyką od lat 90., brał udział w rozmaitych projektach i zespołach, m.in. Vanadium, MC Skłodowska, Nacht und Nebel, Cabaret Grey, Obok Magla, Len.

Tomasz Żurek – ur. we Wrocławiu w 1997 roku, student V roku AST we Wrocławiu. Aktor, performer, w swojej twórczości eksploruje głębię postmodernizmu, poszukuje człowieka w świecie technologii. Uczestnik wielu festiwali teatralnych o zasięgu międzynarodowym i krajowym. Występował na scenach w Polsce, Rumunii i Czechach. Performer na międzynarodowym przeglądzie sztuki mediów WRO Media Art Biennale 2023 (koncepcja Shota Yamauchi) i w Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu (koncepcja i reżyseria Ewelina Ciszewska i Monika Konieczna). Uczestnik aktorskiego masterclass z budowania roli współczesnej, który prowadziła Agata Duda Gracz. Współzałożyciel koła naukowego Zombie Theater w Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie, filii we Wrocławiu. Nagrodzony zespołowo za spektakl Komedia obozowa w reż. Pawła Palcata na festiwalu Przygrywka w Toruniu. Asystent Miłosza Pietruskiego w Akademii Sztuk Teatralnych w Krakowie, filii we Wrocławiu. Dyplom aktorski: Wierna Wataha, reż. Paweł Wolak i Katarzyna Dworak.

Miejsce: Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium, Rynek-Ratusz 27, Wrocław
Data: 19 września 2025, godz. 19.00
Wstęp bezpłatny. Z powodu ograniczonej ilości miejsc obowiązują zapisy. Formularz zapisów będzie dostępny od 8.09.2025r.
UWAGA! Zapisy na spektakl zostały zakończone – brak wolnych miejsc. Dziękujemy za zainteresowanie.

fot: Rafał Szynalski

Producenci i organizatorzy:
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
oraz PLAZACIEMNIA.PL

Współorganizator:
Uniwersytet Wrocławski, Wydział Filologiczny

Spektakl dofinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego.

Szczegółowy program Festiwalu na https://www.festiwal.wroc.pl/

„Maria Skłodowska-Curie w mowie obronnej” we wrześniu we Wrocławiu

Maria Skłodowska-Curie w mowie obronnej” to spektakl, w którym pracę i życie polskiej naukowczyni poznajemy z perspektywy jej córek – Ewy i Ireny. Trudności związane z codziennością i pracą przeplatają się z obowiązkami macierzyńskimi i nagrodami naukowymi. Bogata mozaika życia Marii Skłodowskiej-Curie ukazuje świat kierowany i dowodzony przez męskie wzorce, a co za tym idzie niesprawiedliwość w traktowaniu kobiet w świecie nauki. W spektaklu poznajemy Marię jako kobietę podejmującą wyzwania w świecie pełnym uprzedzeń.

Jak wysoką cenę zapłaci rodzina Marii za jej idealizm, poświęcenie dla pracy naukowej i wreszcie, za romans z Paulem Langevine? Czy talent, pasja i zdobyte uznanie wynagradzają wszystkie trudy, których wymagało dokonanie nowych odkryć? Te pytania stawiają sobie twórcy spektaklu. W roli córek będzie można zobaczyć Jadwigę Wianecką i Annę Skubik-Sigala. Różnorodne obrazy z życia Marii wzbogacone zostaną autorską muzyką Magdaleny Gorwy, a także scenografią i multimedialnymi wizualizacjami Sebastiana Siepietowskiego. Całość spektaklu będzie ułożona we wciągającą, wartką opowieść przez Mariusza Wójtowicza.

Twórcy:
Autorka sztuki: Efstathia
Tłumaczenie: Anna Skubik-Sigala
Reżyseria: Mariusz Wójtowicz
opracowanie tekstu: zespół
Muzyka: Magdalena Gorwa
Kostiumy, scenografia i multimedia: Sebastian Siepietowski
Reżyseria świateł: Wojciech Maniewski
Występują: Jadwiga Wianecka, Anna Skubik-Sigala

autor projektu: Sebastian Siepietowski

RECENZJE:

„Przedstawienie trwa zaledwie siedemdziesiąt minut, lecz zaskakuje precyzją i intensywnością, z jaką prowadzi widzów przez najważniejsze wydarzenia z życia Marii Skłodowskiej-Curie (…) całość ani przez chwilę nie nuży. Dynamiczne zmiany scen i rytmiczne przechodzenie między wątkami, emocjami oraz nastrojami sprawiają, że spektakl utrzymuje uwagę widza. Winiecka i Skubik-Sigala błyskotliwie wcielają się w kolejne postaci, z łatwością przechodząc od dialogów do melorecytacji. (…) Taniec, subtelnie wpleciony w narrację, wzmacnia emocjonalny wydźwięk poszczególnych scen, dopełniając wizualno-dramaturgiczną harmonię przedstawienia. Jednym z największych atutów Skłodowskiej-Curie w mowie obronnej jest świadome wykorzystanie teatru formy.”
Determinacja jako pierwiastek, Henryk Mazurkiewicz, teatralny.pl

https://www.teatralny.pl/artykuly/determinacja-jako-pierwiastek

„W dość ciekawej, choć pozornie surowej scenografii kolejne sceny odgrywają przed nami Jadwiga Wianecka i Anna Skubik-Sigala, grające nie tylko córki Marii, ale i ją samą, mężczyzn jej życia, czy inne ważne osoby, które pojawiają się wokół niej. Czasem wystarczy drobna zmiana garderoby, czasem rekwizyt, a już stoi przed nami ktoś inny i przechodzimy w ten sposób do kolejnej sceny – bez przerw, płynnie, czasem dowcipnie, a czasem podkreślając bardziej dramatyczny akcent. Tu nie ma monotonii, a każdy element został fajnie pomyślany – nawet to jak wykorzystywany jest każdy z ekranów/parawanów.
Krótkie, ale naprawdę warte zobaczenia!”

Maria Skłodowska-Curie w mowie obronnej, czyli między życiem prywatnym a nauką i pracą, przynadziei, notatnikkulturalny.blogspot.com

https://notatnikkulturalny.blogspot.com/2025/05/maria-skodowska-curie-w-mowie-obronnej.html

Fotorelacja z premiery spektaklu „Maria Skłodowska-Curie w mowie obronnej”

Daty pokazów:
26 września 2025, godz. 19.00
27 września 2025, godz. 19.00

Miejsce:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium, Rynek-Ratusz 27, Wrocław

Bilety:
Bilety w cenie:

30 zł cena do 23 września do nabycia na: okis.pl
35 zł od 24 do 27 września do nabycia na: okis.pl
oraz (w przypadku niewyczerpania puli) na 40 minut przed spektaklem w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium, Rynek-Ratusz 27, Wrocław
Liczba miejsc ograniczona

Twórcy:

EFSTATHIA

Grecka autorka tekstów piosenek i dramatopisarka. Urodziła się i dorastała w Atenach. Studiowała w szkole teologicznej Uniwersytetu w Atenach. Od młodych lat pisała piosenki, a szerszej publiczności zaprezentowała się w 2005 roku dzięki Festiwalowi w Salonikach i nagrodzie za piosenkę „Without You”. Współpracuje z greckimi artystami awangardy, sceny muzycznej i teatralnej. Jej pasją jest tworzenie spektakli muzycznych, libretta, scenariuszy i łączenia wielowymiarowych zdolności artystycznych. Do tej pory wydała 5 albumów, liczne single CD i 8 książek. Oprócz własnej dyskografii, chętnie śpiewa Greckie utwory okresu międzywojennego. Tworzy osobisty styl liryczny, rozwija się w nim i stara się dotykać w poetycki sposób codziennych problemów, z którymi borykają się zachodnie społeczeństwa. Efstathia w większości swoich utworów analizuje temat pozycji kobiet w świecie, ich miejsca na mapie społecznej kiedyś i teraz – uznając za konieczne przywrócenie pozycji kobiet w społeczeństwie w imię równowagi i prawdziwej ewolucji ludzkiej świadomości.

MARIUSZ WÓJTOWICZ

Absolwent Wydziału Lalkarskiego PWST we Wrocławiu. Chociaż pochodzi ze Śląska, od lat związany jest z Toruniem, gdzie od 2001 roku jest aktorem w tamtejszym Teatrze Baj Pomorski. Przez ten czas zagrał ponad czterdzieści ról. Do najważniejszych należą: rola Makbeta w szekspirowskim „Makbecie” czy rola Ojca w „Ślubie” Gombrowicza. Jest reżyserem i współreżyserem przedstawień dla dzieci, m.in.: „Przytulaki, „Gwiazdeczka”, „Przypadki doktora Bonifacego Trąbki”. Współtworzył także spektakle dla dorosłych: „Zebranie, czyli przywitajmy ich razem” – komediowa wizja czasów PRL-u, czy „Takaja” – monodram Anny Skubik, zrealizowany we Wrocławskim Teatrze Lalek. Kilkakrotnie brał udział w projekcie „Lato w Teatrze” jako prowadzący warsztaty teatralne z dziećmi i młodzieżą. Jego pasją poza teatrem i aktorstwem jest gotowanie oraz oglądanie tenisa.

SEBASTIAN SIEPIETOWSKI

W 2021r. obronił z wyróżnieniem dyplom magisterski na ASP we Wrocławiu na kierunku Scenografia, gdzie obecnie prowadzi własny przedmiot w pracowni Laboratorium Przestrzeni Scenograficznych. Absolwent Akademii Teatru Alternatywnego, międzynarodowego projektu interdyscyplinarnej edukacji teatralnej organizowanego w latach 2015-2017. Laureat nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za I miejsce w ogólnopolskim konkursie Najlepszych Dyplomów Scenografii w 2022 roku. Autor scenografii oraz multimediów do spektakli m.in w Teatrze Mickiewicza w Częstochowie, Teatrze Kochanowskiego w Opolu , Teatrze Lalek Pleciuga w Szczecinie, Wrocławskim Teatrze Lalek, Lubuskim Teatrze w Zielonej Górze oraz na scenie Centrum Sztuk Performatywnych Instytutu im. Jerzego Grotowskiego. Członek wrocławskiej grupy Cloud Theater, badającej i rozwijającej ideę współpracy nowych technologii i sztuki. Działa na pograniczu teatru, performansu i sztuk wizualnych oraz tworzy wystawy przy współpracy z wrocławskimi instytucjami (Centrum Sztuki WRO, BWA Wrocław, ASP Wrocław, Muzeum Teatru we Wrocławiu).

ANNA SKUBIK-SIGALA

Aktorka-lalkarka, ukończyła PWST Kraków. W 2013 nagrodzona przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego za osiągnięcia w dziedzinie kultury. Stypendystka Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rok 2013. W 2009 stypendystka Instytutu Kultury Polskiej w Nowym Jorku. Swoimi monodramami zdobyła wiele nagród krajowych i zagranicznych, m.in. w 2008 – Grand Prix 42. Wrocławskich Spotkań Teatrów Jednego Aktora, w 2009 – Nagrodę za innowacyjność w sztuce lalkarskiej podczas 13th World Festival of Puppetry w Pradze, w 2010 – Nagrodę Związku Artystów Scen Polskich za kreację aktorską, w 2011 – Nagrodę Publiczności na Festiwalu Teatrów Jednego Aktora w Toruniu, w 2013 – Best Actress-Silver Wayang na World Puppet Carnival w Indonezji, w 2014 – nagrodę Best Solo Interpretation na Harmony World Puppet Carnival w Bangkoku. Prezentowała swoje spektakle w kraju i poza jego granicami: w Los Angeles, Nowym Jorku, Wielkiej Brytanii, Armenii, Czechach, Indonezji, Niemczech, Włoszech, Hiszpanii, Grecji, Szkocji, Irlandii oraz w Ukrainie. Od 2016 prowadzi Stowarzyszenie K.O.T., gdzie realizuje projekty edukacyjne i artystyczne. Współpracuje ze Stowarzyszeniem Kobietostan.

JADWIGAWIANECKA

Aktorka, absolwentka PWSFTviT w Łodzi. Ma doświadczenie teatralne (5 sezonów w Teatrze Śląskim w Katowicach) i przed kamerą (m.in. filmy „Najmro”, „Chłopi’, seriale „Wotum nieufności”, „Barwy szczęścia” i wiele innych). Stworzyła autorski cykl „Dykcja empatyczna”, w ramach stypendium ZAiKS, inspirowany „Porozumieniem bez przemocy” Marshalla Rosenberga. Otrzymała Nagrodę Publiczności na 24. Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi za rolę w dyplomowym spektaklu „Paw Królowej” w reż. Ł. Kosa. Prywatnie zainteresowana tematyką „miasta dla ludzi”, jej podstawowy środek transportu po mieście to rower.

MAGDALENA GORWA

Absolwentka Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu na kierunku Kompozycja i teoria muzyki w klasie prof. dra hab. Cezarego Duchnowskiego i dra hab. Pawła Hendricha. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2020), Stypendystka Prezydenta Wrocławia (2023, 2020, 2018) oraz ZAiKS (2022, 2020). Finalistka konkursu Studencki Nobel w kategorii SZTUKA (2021). Jej utwory i aranżacje były wykonywane w wielu miastach w Polsce oraz zagranicą, min. w USA, Korei Południowej, Australii, Norwegii, Szwecji, Holandii, Niemczech czy Białorusi. Od 2016 r. stale współpracuje ze środowiskiem teatralnym. Skomponowała muzykę do ponad 20 spektakli dla teatrów w całej Polsce. Od 2019 roku jest kompozytorką „Teatru Aczemu”. W 2023 roku wraz z dwójką przyjaciół otworzyła autorską szkołę muzyki „Przestrzenie Dźwięku” we Wrocławiu, gdzie naucza gry na gitarze, ukulele, pianinie, teorię muzyki i kompozycji.

WOJCIECH „MANIEK” MANIEWSKI

Reżyser oświetlenia i technik, z wieloletnim doświadczeniem na scenach teatralnych w Polsce i zagranicą. Realizował produkcje m.in Teatru Pieśni Kozła, Teatru Polskiego we Wrocławiu, Kolektywu Kobietostan a także produkcje telewizyjne, koncerty i festiwale. Na stałe związany ze Strefą Kultury Wrocław, gdzie kieruje zespołem techników i realizatorów.

Zdjęcia pochodzą z prywatnych materiałów twórców.

Producenci i organizatorzy:
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Stowarzyszeniem K.O.T. (Kultura, Oświata, Teatr)

Spektakl współfinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego oraz ze środków Gminy Wrocław, www.wroclaw.pl

Licencjodawca:

Patronat medialny:

Matronat:

Partnerzy:

„SŁOJE DRZEWA” – spektakl Jerzego Bielunasa na podstawie wierszy i utworów Urszuli Kozioł

Spektakl, w którym fragmenty prozy Urszuli Kozioł, wybrane jej wiersze oraz cytaty z esejów i felietonów składają się na literacki portret wybitnej poetki, od lat związanej z Wrocławiem. W przedstawieniu znalazły odzwierciedlenie najważniejsze w jej pisarstwie motywy, nazwane przez nią „kołami tematycznymi”.

„Dostrzegam teraz w tych wierszach napisanych na przestrzeni kilku dziesiątków lat” – pisała w „Stanach nieoczywistości” – „zarysowujące się (na kształt przerdzewiałych słojów w przekroju drzewa) koła tematyczne, które w coraz to innej perspektywie nawiązują promieniście do swego rdzenia i usiłują jeszcze inaczej mówić o tym samym, ujmowanym raz z tej, a raz z tamtej strony…”*. I dodawała, że pragnie mówić o człowieku: „wobec cywilizacji, techniki, wobec przyrody (…), wobec wojny, wobec drugiego człowieka, wobec pamięci, dziedzictwa, życia, miłości, śmierci, wobec własnego «ja», wobec czasu wreszcie, w którym owemu «ja» wypadło żyć”**.

Przez długie lata twórczość Urszuli Kozioł pełna była żywej dyskusji ze światem. We wstępie do tomu „Poezje wybrane (II)” autorka pisała: „Myślę, że większość zapisanych przeze mnie stron powstała z pilnej wewnętrznej potrzeby podzielenia się z kimś złymi przeczuciami, które mną owładnęły a które dotyczą losu ludzi i losu świata, (…) są też te zapisy próbą uprzytomnienia sobie i innym różnorakich zagrożeń, są wołaniem o opamiętanie się, nawet jeśli miałoby ono pozostać jedynie wołaniem na puszczy”***.

W ostatniej dekadzie w wierszach Urszuli Kozioł zaczyna dominować krąg rozważań o stracie ukochanego mężczyzny i przejmujący, wnikliwy zapis własnego przemijania, żegnania się z życiem.

W spektaklu „Słoje drzewa” zostały zaprezentowane te dwa nurty refleksji poetyckich: pierwszy – pełen pasji, obrazujący przemiany świata i rosnące wokół nas zagrożenia oraz ten późniejszy – wyciszony, pełen prostoty i pokory, w którym poetka żegna się ze światem.

* Urszula Kozioł, Wciąż o tym samym, [w:] Stany nieoczywistości, PIW, Warszawa 1999, s. 273–274.
** Tamże, s. 273–274.
*** Urszula Kozioł, Poezje wybrane (II) , Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1985, s. 5–6.

TWÓRCY

Reżyseria, scenariusz: Jerzy Bielunas
Muzyka: Sambor Dudziński
Scenografia: Mirosław Chudy
Występują: Wiktoria Glińska, Krystyna Krotoska, Agnieszka Kwietniewska, Halina Litwiniec

Jerzy Bielunas jest reżyserem teatralnym i telewizyjnym, profesorem wykładającym we wrocławskiej filii Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Zrealizował kilkadziesiąt spektakli teatralnych. W czasie studiów był związany z Teatrem „Kalambur” we Wrocławiu. Przez szereg lat współpracował z Przeglądem Piosenki Aktorskiej (PPA) we Wrocławiu. W ramach PPA zrealizował m.in. spektakl „Ballady Morderców” (1998) oparty na piosenkach zespołu Nick Cave and The Bad Seeds, a także koncert ,„Nick Cave i przyjaciele” (1999). Jest również twórcą widowisk telewizyjnych, m.in. koncertu galowego z okazji wejścia Polski do Unii Europejskiej (2004), koncertów z okazji rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego (2003, 2009, 2014), koncertu z okazji 25. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność” ( 2005) czy koncertu poświęconego Markowi Grechucie – „Świat w obłokach” – prezentowanego na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu (2006). Zrealizował również „Częstochowską Victorię” – plenerowe widowisko w ramach obchodów jubileuszu 350-lecia obrony Jasnej Góry, inscenizowane na wałach klasztoru (2005). We Wrocławiu przygotowywał koncerty z okazji wręczenia Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus (2008 i 2009) oraz Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius (2013, 2015, 2016). Na Międzynarodowym Festiwalu Mozartowskim „Mozartiana” w Gdańsku reżyserował widowiska: „Operowe fascynacje Chopina” (2010), „Fantazja na oliwskie organy” (2017) i „Muzyka nocy” (2022). Interesuje się też teatrem dla dzieci. Jego przedstawienia dla młodych widzów były wielokrotnie nagradzane. Członek ZAiKS-u. Tłumacz piosenek francuskich, autor sztuk teatralnych, scenariuszy i tekstów piosenek dla dzieci, m.in. utworów, które ukazały się na płycie „Małe WuWu”.

Mirosław Chudy jest ekspertem Galerii 66P i członkiem ciała doradczego tworzącego program miejsca. W latach 80. studiował w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych (obecnie Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta) we Wrocławiu wraz z innymi przedstawicielami nurtu Nowej ekspresji, m.in. Wojciechem Urlichem, Mają Godlewską i Władysławem Zaporowskim. Był związany z pracownią Konrada Jarodzkiego. Jeszcze podczas studiów współtworzył legendarny Klub Linda. W 1987, tuż przed dyplomem, wyjechał do Aten, gdzie do 1990 studiował na Akademii Sztuk Pięknych w Atenach (ASFA) w pracowni firmowanej przez Jannisa Kounnellisa, jednego z czołowych przedstawicieli nurtu Arte Povera. W latach 1990–2007 mieszkał w Toronto i w Chicago. Obecnie mieszka i pracuje w Miami w USA, łącząc indywidualną praktykę artystyczną ze zleceniami na projekty wnętrz i oprawę wydarzeń.

Sambor Dudziński (właśc. Damian Dudziński–Dymek), ur. 3 czerwca 1974 w Bytomiu, jest artystą totalnym: performerem, multiinstrumentalistą, kompozytorem, autorem tekstów, wokalistą, aktorem, lalkarzem, wynalazcą i showmanem. Jego sceniczna działalność łączy teatr, muzykę i elementy transowego rytuału, tworząc unikalne widowiska live. Wielokrotnie występował za granicą, m.in. w USA, Japonii, Niemczech, Finlandii, Francji, Danii, Rosji, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, na Węgrzech i w Rumunii. Na scenie posługuje się kilkunastoma instrumentami, łącząc live looping i improwizację. Gra na instrumentach klawiszowych (piano elektryczne, rhodes, organy, key-bass, melodyka), dętych (saksofony, klarnety), perkusyjnych, a także na licznych instrumentach etnicznych (duduk, sopiłka, didgeridoo, drumle, kalimba, berimbao, lira korbowa, ligawki, flety). Jego wokal obejmuje szerokie spektrum stylistyk – od jazzu i belcanto po śpiew etniczny i eksperymentalny. Tworzy muzykę teatralną, filmową, współczesna i wokalną, a także w nurcie jazzu, bluesa, popu i progresywnego rocka.

Wiktoria Glińska studiuje na Wydziale Aktorskim we wrocławskiej filii Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. W 2024 roku otrzymała wyróżnienie w VI edycji konkursu Modjeska Calling, który jest organizowany przez Teatr Polski w Poznaniu. Absolwentka lubelskich szkół muzycznych: Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej I i II st. im. Karola Lipińskiego w klasie wiolonczeli oraz Szkoły Muzycznej II st. im. Tadeusza Szeligowskiego w klasie śpiewu operowego.

Agnieszka Kwietniewska jest aktorką. Ukończyła studia na Wydziale Aktorskim we wrocławskiej filii Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Laureatka wielu nagród aktorskich, m.in. wyróżnienia za najlepszą rolę żeńską na 4. Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Boska Komedia za kreację w spektaklu „Joanna Szalona. Królowa” w reżyserii Wiktora Rubina oraz indywidualnej nagrody aktorskiej za rolę żeńską w przedstawieniu „Był sobie Andrzej, Andrzej, Andrzej i Andrzej” Pawła Demirskiego w reżyserii Moniki Strzępki (Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu) w finale 17. Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. Przez wiele lat związana z Teatrem Polskim we Wrocławiu, gdzie zadebiutowała w grudniu 2012 w przedstawieniu Moniki Strzępki pod tytułem „Courtney Love”. Obecnie związana z Teatrem Dramatycznym im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu i Teatrem Polskim w Podziemiu we Wrocławiu.

Krystyna Krotoska jest aktorką teatralną i filmową oraz pieśniarką. Już w czasie studiów związała się z wrocławskim Teatrem Kalambur, w którym występowała od 1969 do 1982 roku. W latach 1983–90 i 1991–2004 była aktorką Teatru Polskiego we Wrocławiu. Od lat współpracuje z Instytutem im. Jerzego Grotowskiego. W 2002 roku zrealizowała tu swój Beckettowski monodram „no właśnie co”, na który złożyły się dwie jednoaktówki: „Nie ja” i „Kołysanka” oraz wiersz Becketta „no właśnie co”. W 2013 roku monodram został poszerzony o jednoaktówkę „Kroki”. Spektakl był prezentowany także we Włoszech, częściowo w języku włoskim. W 2006 roku z międzynarodową grupą Bred in the Bone Theatre Company zrealizowała „Unreal City – a jazzed performance”, oparty na poemacie T.S. Eliota „Ziemia jałowa”. W 2014 roku wystąpiła na scenie Teatru Muzycznego Capitol we Wrocławiu w broadwayowskim musicalu „Nine”, w roli matki Gwida. Poezja Urszuli Kozioł od lat pozostaje w kręgu zainteresowań aktorki. W 1970 roku wystąpiła w słynnym spektaklu Teatru Kalambur pt. „W rytmie słońca”, zrealizowanym na podstawie tomu poetki pod tym samym tytułem.

Halina Litwiniec jest aktorką, nauczycielką i animatorką kultury. W 1963 roku ukończyła polonistykę na Uniwersytecie Wrocławskim, a w 1965 uzyskała dyplom aktorki estradowej. W latach 1961–1993 występowała na scenie wrocławskiego Teatru Kalambur, m.in. w spektaklach zrealizowanych na podstawie twórczości Urszuli Kozioł („W rytmie słońca”, 1970; „Biała skrzynia”, 1977; „O sobie samej”, 1982). Laureatka licznych nagród w konkursach recytatorskich – wojewódzkich i ogólnopolskich, a także aktorskich, m.in. otrzymała nagrodę za rolę w „Łysej Śpiewaczce” (1966) podczas Festiwalu Teatrów Studenckich oraz nagrodę za najlepszy epizod aktorski w spektaklu „Nasz Julo czerwony” (1987) w ramach plebiscytu „Złote Iglice”. Uhonorowana odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” oraz „Srebrnym Krzyżem Zasługi”. W latach 1965–1980 uczyła języka polskiego i prowadziła teatr szkolny. Od 1983 kierowała wrocławską kawiarnią „Pod Kalamburem” – kultowym miejscem spotkań artystycznych i kulturalnych elit miasta, a także wielu wydarzeń artystycznych. Współtworzyła działającą w kawiarni „Galerię Literacką Młodych” , organizowała konkursy poetyckie (m.in. wspólnie z Markiem Garbalą „Turniej Jednego Wiersza”) oraz prowadziła spotkania z wybitnymi postaciami polskiego teatru, literatury i nauki (m.in. z Tadeuszem Łomnickim, Urszulą Kozioł, Wisławą Szymborską, Jeremim Przyborą i prof. Janem Miodkiem). W ramach cyklu „Galerii Trzech Obrazów” gościła wrocławskich plastyków. Obecnie aktywnie działa na rzecz upamiętnienia dziedzictwa Teatru Kalambur, m.in. współorganizując „Poniedziałki z Kalamburem”, które odbywają się co miesiąc w „Art Cafe Kalambur”. Od lat jest związana ze Stowarzyszeniem Europejskich Więzi, które promuje wiedzę o współczesnym świecie w różnych aspektach – politycznych, kulturowych i socjologicznych.

Elżbieta Terlikowska-Misiak jest kostiumografką i scenografką. Absolwentka Wydziału Projektowania Form Przemysłowych Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu (obecnie Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta). Dyplom z malarstwa uzyskała w pracowni prof. Józefa Hałasa. Jako scenografka i kostiumografka zadebiutowała w 1986 roku w Operze Wrocławskiej, pracując przy spektaklu „Nowe Wyzwolenie” według Witkacego, w reżyserii Jerzego Bielunasa. Scenografię i kostiumy projektuje nie tylko dla teatru. Pracuje również przy produkcjach filmowych i telewizyjnych, m.in. jest autorką kostiumów do filmu „Odlotowe wakacje” Marka Piestraka oraz seriali „Życie jak poker” i „Warto kochać”. Zajmuje się także grafiką użytkową oraz małą formą graficzną.

Koproducenci i współorganizatorzy:
Instytutu im. Jerzego Grotowskiego

Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Spektakl jest dofinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Festiwal małych Prapremier 2025 w Wałbrzychu

Festiwal małych Prapremier to jedyny festiwal w Polsce prezentujący wyłącznie spektakle prapremierowe teatrów lalkowych, skierowane do publiczności dziecięco-młodzieżowej. Jest to wydarzenie ogólnopolskie o charakterze biennale.

Festiwal oferuje widzowi nie tylko obejrzenie wyjątkowych realizacji teatralnych, ale także interaktywny udział w performatywnych czytaniach najnowszej dramaturgii dla dzieci i młodzieży, rozmowach pospektaklowych, dyskusjach z twórcami spektakli, krytykami i pedagogami teatru.

FMP to ważne dla polskiej sceny lalkowej i jej publiczności miejsce wymiany doświadczeń i myśli twórczej, motywującej do interesujących poszukiwań repertuarowych oraz form inscenizacyjnych na miarę potrzeb i aspiracji młodego pokolenia.

Program VII edycja Festiwalu małych Prapremier:

18:00/ inauguracja VII Festiwalu małych Prapremier połączona z prapremierą spektaklu Mariusza Gołosza TURNIEJ KLASOWY (DO PRZERWY 4:0) w reż. Marty Streker/ DS TLiA
gala jubileuszowa z okazji 80 – lecia Teatru Lalki i Aktora w Wałbrzychu/ DS TLiA

15.09.2025/ poniedziałek

11:00/ CZARNA OWCA, BIAŁY KRUK*/ Teatr Animacji w Poznaniu/ wiek 11+/ DS TLiA
18:00/ (NIE) UKSZTAŁTOWANA/ spektakl pozakonkursowy/ Akademia Sztuk Teatralnych im. St. Wyspiańskiego w Krakowie Filia we Wrocławiu/ 15+/ DS TLiA

16.09.2025/ wtorek

09:00/ TEATR NIEWIDZIALNYCH DZIECI*/ Teatr Lalek Pleciuga w Szczecinie/ wiek 10+/ DS TDSZ
11:00/ SIEDEM ŁÓŻEK MALUTKIEJ POPIELICY*/ Teatr im. Ch. H. Andersena w Lublinie/ wiek 3 – 6 lat/ SK TDSZ
17:00/ LALKI. RETROSPEKTYWA 1945 – 2025/ wernisaż wystawy lalek teatralnych z okazji 80 – lecia TLiA/ kurator: dr Damian Banasz/ BWA
19:00/ OSTATNI SEN EUGENII*/ Fundacja Gra/nice/ wiek 16+/ DS TLiA

17.09.2025/ środa

10:00/ ZŁA DZIEWCZYNKA*/ Wrocławski Teatr Lalek/ wiek 7+/ DS TDSZ
12:30/ NIEDŹWIEDŹ I WRONA ALBO SŁOŃCE ŚWIECI WSZYSTKIM/ spektakl pozakonkursowy/ Akademia Teatralna im. A. Zelwerowicza w Warszawie Filia w Białymstoku/ 7+/ DS TLiA
14:00/ KOMPANIA KOMPLETNEJ KLĘSKI/ tekst Urszula Gołdowska/ czytanie performatywne/ PWSK
18:00/ performatywne czytanie tekstu współczesnej dramaturgii w wykonaniu Dyrektorów Teatrów/ MS TLiA

18.09.2025/ czwartek

09:00/ INNY*/ Śląski Teatr Lalki i Aktora Ateneum w Katowicach/ BB/ wiek 6+/ DS TLiA/
11:00/ PRZYGODY SEBASTIANA VAN PIRKA*/ Teatr Lalek Guliwer w Warszawie/ BB / wiek 5+/ DS TDSZ
16:00/ INVISIBLE/ tekst Aleksandra Barczyk/ performatywne czytanie/ PWSK
18:00/ ZUZIA ROZMAWIA Z HUMBAKAMI/ tekst Paweł Fic/ performatywne czytanie + podsumowanie performatywnych czytań nowej dramaturgii/ PWSK

19.09.2025/ piątek

10:00/ O TYM MOŻNA ROZMAWIAĆ TYLKO Z KRÓLIKAMI*/ Teatr Lubuski w Zielonej Górze/ wiek 12+/ DS TLiA
18:00/ wręczenie nagród jury profesjonalnego i dziecięcego/ zakończenie VII Festiwalu małych Prapremier/ DS TLiA
18:30/ pozakonkursowy pokaz spektaklu WSZECHMOCNI W SIECI/ Teatr Kamienica w Warszawie/ DS TLiA (w spektaklu są światła stroboskopowe i głośna muzyka)

MIEJSCA FESTIWALOWE I OZNACZENIA:

* spektakle konkursowe

DS TLiA Duża Scena Teatru Lalki i Aktora w Wałbrzychu, ul. Jana Brzechwy 16

MS TLiA Mała Scena Teatru Lalki i Aktora w Wałbrzychu, ul. Jana Brzechwy 16

DS TDSZ Duża Scena Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, pl. Teatralny 1

SK TDSZ Scena Kameralna Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, pl. Teatralny 1

PWSK Park Wielokulturowy Stara Kopalnia, ul. Piotra Wysockiego 29,

BWA Biuro Wystaw Artystycznych, ul. J. Słowackiego 26, Wałbrzych

BB spektakl bez barier z udziałem tłumacza języka migowego

Kuratorka Festiwalu: Marlena Suder

Po wszystkich spektaklach konkursowych zapraszamy na rozmowy twórców z publicznością moderowane przez Alicję Morawską-Rubczak.

Po każdym performatywnym czytania dramatów dla dzieci i młodzieży zapraszamy na spotkanie twórców z publicznością, które poprowadzi dr Henryk Mazurkiewicz.

Performatywne czytania nowej dramaturgii dla dzieci odbywają się w ramach pokonkursowych pokazów 36. Konkursu na Sztukę Teatralną dla Dzieci i Młodzieży, którego organizatorem jest Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu.

Strona Festiwalu: https://teatrlalek.walbrzych.pl/strona/vii-festiwal-malych-prapremier

Organizator: Teatr Lalki i Aktora w Wałbrzychu

Współorganizator: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu

Patronaty honorowe:
Marszałek Sejmu Szymon Hołownia
Marszałek Senatu Małgorzata Kidawa-Błońska
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Prezydent Wałbrzycha Roman Szełemej

VII FESTIWAL MAŁYCH PRAPREMIER_ WAŁBRZYCH 2025 dofinansowano z budżetu państwa – ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego oraz ze środków Gminy Wałbrzych.

Spektakl „Limba” Teatru Układ Formalny

Nowe osiedle mieszkaniowe. Zamknięte, dość zamożne, elitarne. Ósemka bohaterów spotyka się podczas zebrania lokatorskiego, żeby zadecydować o posadzeniu drzewka, tytułowej limby.

Rutynowe zebranie ma dość nieoczekiwany przebieg. Lokatorzy reprezentujący różne grupy społeczne, zawody, ideologie, różny stosunek do Unii Europejskiej, status materialny i wyznania mają też różne wizje i pomysły na temat nie tylko drzewa, ale i wielu innych spraw. Kompromis wisi na włosku. Czy uda się porozumieć w skłóconym i spolaryzowanym społeczeństwie? Czy limba przetrwa zebranie lokatorskie? A może sprzeczność interesów i charakterów jest siłą tak destrukcyjną, że konfrontacja będzie nieunikniona? Pod wpływem emocji i nieoczekiwanych zdarzeń prawda o mieszkańcach wychodzi na jaw. Nikt nie jest tym, za kogo się podawał. Czy ktoś w tej wojnie na racje i argumenty może zwyciężyć?

Inspiracją do powstania spektaklu była dwudziesta rocznica przystąpienia Polski do Unii Europejskiej – jubileusz będący znakomitym pretekstem do przyjrzenia się obecnej kondycji naszej wspólnoty, sprawdzenia w jaki sposób naczelne wartości unii narodów, takie jak pluralizm, tolerancja, sprawiedliwość, czy solidarność i równość, funkcjonują obecnie. Temat wspólnoty w różnorodności znakomicie koresponduje także z tegorocznym jubileuszem 25-lecia województwa dolnośląskiego, w którym dzieje się akcja sztuki. Po 1945 roku to była „ziemia niczyja”. Nikt nie wiedział gdzie będzie granica, kto i jak długo będzie sprawował władzę. Nowi mieszkańcy czuli tymczasowość i niepewność nowej ojczyzny. Czy po latach, dzisiaj, nie odzywają się echa tamtych obaw, w nowych mieszkańcach, nowoczesnych osiedli?

Sztuka jest tragikomiczną opowieścią o niemożności porozumienia się. O hejcie, nienawiści, egoizmie, braku empatii i społecznych podziałach.
„Limba” zaczyna się jak u Barei, a kończy jak u Hitchcocka, pomiędzy jest zwyczajne polskie życie, gdzieś na osiedlu, jakich pod Wrocławiem całkiem sporo.

TERMINY
5 września 2025 | 19:00
6 września 2025 | 18:00
7 września 2025 | 17:00

MIEJSCE
Sala Formalna – Centrum na Przedmieściu
ul. Prądzyńskiego 39A, Wrocław

Szacowany czas trwania 80–90 MINUT

BILETY
https://bit.ly/limba-tuf

Spektakl rekomendowany dla widzów od 16. roku życia.
TW: dym, światło stroboskopowe, wulgaryzmy, przemoc

REALIZATORZY/ REALIZATORKI
reżyseria PIOTR RATAJCZAK
scenariusz i dramaturgia PIOTR ROWICKI
scenografia MARIANNA LISIECKA-SYSKA
kostiumy NIKOLA ŁADA
choreografia ARKADIUSZ BUSZKO
muzyka TYMOTEUSZ WITCZAK
kierownik produkcji PAWEŁ ZARĘBA
realizacja światła KACPER SCHEFFLER
realizacja dźwięku WIKTOR GRZEGORZEWSKI

obsada ALICJA CZERNIEWICZ, WIKTORIA CZUBASZEK, PAULINA MIKUŚKIEWICZ, PRZEMYSŁAW FURDAK, JERZY GÓRSKI, ADAM MICHAŁ PIETRZAK, RAFAŁ PIETRZAK, MACIEJ RABSKI

Producenci i organizatorzy:
Fundacja „Teatr Układ Formalny”
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Spektakl współfinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego oraz środków Gminy Wrocław.

Spektakl zorganizowany dzięki współpracy z Przedstawicielstwem Regionalnym Komisji Europejskiej w Polsce.

Fotografia teatralna

Wystawa stanowi efekt pracy twórczej fotografek i fotografów, którzy przez cały sezon teatralny 2024/2025 mieli okazję dokumentować wydarzenia odbywające się m.in. w przestrzeniach Instytutu im. Jerzego Grotowskiego oraz wrocławskiej Akademii Sztuk Teatralnych.

Autorki i autorzy zdjęć:

Magda Boruch, Ewa Drankowska, Marcelina Durska, Izabela Grzebieniak, Karolina Kluza, Agnieszka Kołdyka, Alicja Kopiec, Karolina Kratochwil, Dominik Kurzyński, Marta Matuszewska, Małgorzata Paczka, Wiktoria Palczewska, Zbigniew Śmiałek, Karolina Świerzy, Anna Wasilewska, Katarzyna Zarychta, Michał Zasina

Z powszechnie wykorzystywanych możliwości dokumentowania teatru (przy jednoczesnej i w gruncie rzeczy oczywistej niemożności jego udokumentowania) fotografia wydaje się być jedną z najlepszych, jeśli nie najlepszą. Ulotność tego medium pozwala jasno wyodrębnić sceniczne emocje oraz podkreślić dramaturgię wybranego momentu. Właśnie ten pierwiastek ulotności stanowi wspólny mianownik dla fotografii i teatru. Zarówno teatr, jak i fotografia są jedynie śladem tego, co się wydarzyło i co nie ma prawa się powtórzyć. Teatr i fotografia to zawsze chwila miniona, mgliste i indywidualne wspomnienie, coś, co nie istnieje, choć wiemy, że kiedyś istniało. Fotograf teatralny to specyficzny widz – taki, który potrzebuje publiczności dla swojego procesu patrzenia. Tylko w spojrzeniu opartym na pełnej emocjonalnej subiektywności i własnej interpretacji wizualnej istnieje szansa na udaną dokumentację fotograficzną przedstawienia, tylko wtedy można się choć trochę zbliżyć do oddania atmosfery i wewnętrznej dynamiki spektaklu oraz tego wszystkiego, co istnieje w nim „pomiędzy” i co w teatrze niematerialne – teatrze, który przecież współcześnie objawia się nam dużo częściej w swoich imponderabiliach i w zmiennych relacjach między jego uczestnikami i elementami niż na przykład w syntezie poszczególnych sztuk, jak chciał tego Richard Wagner. W takim ujęciu fotografia teatralna może stać się, podobnie jak spektakl teatralny, zapisem zarówno indywidualnego, jak i kolektywnego doświadczenia.
Tobiasz Papuczys, kurator wystawy

Specjalne podziękowania dla Wydziału Lalkarskiego Akademii Sztuk Teatralnych Filii we Wrocławiu, Teatru Układ Formalny, Teatru Dialogu oraz Studia Kokyu za możliwość uczestniczenia w próbach przygotowywanych spektakli.

Więcej o warsztatach: https://grotowski-institute.pl/wydarzenia/fotografia-teatralna-2024/

Tobiasz Papuczys (ur. 1985) jest fotografem teatralnym i dokumentalnym, kuratorem wystaw fotograficznych, teatrologiem, filmoznawcą, wykładowcą uniwersyteckim z kilkunastoletnim stażem. Pięciokrotny finalista Konkursu Fotografii Teatralnej organizowanego przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego w Warszawie, zwycięzca IV edycji w 2018 roku oraz dwukrotny laureat III nagrody podczas VI edycji tego konkursu w 2020 roku oraz IX edycji w 2023 roku. Od 2019 roku fotograf Teatru Dramatycznego im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu. Konsultant artystyczny Cloud Theater przy spektaklach „Technologia jest Istotą” w Wytwórni Filmów Fabularnych we Wrocławiu i „Don K.” w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. W latach 2008–2018 krytyk teatralny. Od 2010 pracuje na Uniwersytecie Wrocławskim, gdzie prowadzi zajęcia z teatru, filmu, performatywności fotografii, współczesnej kultury wizualnej, oraz w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego, w którym prowadzi również autorskie warsztaty fotografii teatralnej. Jego fotografie były publikowane m.in. w „Przekroju”, „Polityce”, „Newsweeku”, „Gazecie Wyborczej”, „Tygodniku Powszechnym”, „The Japan Times”, „Teatrze”, „Didaskaliach”, „Dialogu”, „Dwutygodniku”, „Odrze”, „Ricie Baum” i „Vogue Polska”. W 2020 roku nominowany do WARTO – Nagrody Kulturalnej „Gazety Wyborczej” za „konsekwentne utrwalanie scenicznych emocji na fotografiach teatralnych, które stanowią dla widzów nieodzowny element doświadczania spektaklu”. Juror VII edycji Konkursu Fotografii Teatralnej w 2021 roku. Finalista Grand Press Photo 2023. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików.
www.instagram.com/tobiasz.papuczys/

OKiS_IG_

Spektakl „Limba” Teatru Układ Formalny

Nowe osiedle mieszkaniowe. Zamknięte, dość zamożne, elitarne. Ósemka bohaterów spotyka się podczas zebrania lokatorskiego, żeby zadecydować o posadzeniu drzewka, tytułowej limby.

Rutynowe zebranie ma dość nieoczekiwany przebieg. Lokatorzy reprezentujący różne grupy społeczne, zawody, ideologie, różny stosunek do Unii Europejskiej, status materialny i wyznania mają też różne wizje i pomysły na temat nie tylko drzewa, ale i wielu innych spraw. Kompromis wisi na włosku. Czy uda się porozumieć w skłóconym i spolaryzowanym społeczeństwie? Czy limba przetrwa zebranie lokatorskie? A może sprzeczność interesów i charakterów jest siłą tak destrukcyjną, że konfrontacja będzie nieunikniona? Pod wpływem emocji i nieoczekiwanych zdarzeń prawda o mieszkańcach wychodzi na jaw. Nikt nie jest tym, za kogo się podawał. Czy ktoś w tej wojnie na racje i argumenty może zwyciężyć?

Inspiracją do powstania spektaklu była dwudziesta rocznica przystąpienia Polski do Unii Europejskiej – jubileusz będący znakomitym pretekstem do przyjrzenia się obecnej kondycji naszej wspólnoty, sprawdzenia w jaki sposób naczelne wartości unii narodów, takie jak pluralizm, tolerancja, sprawiedliwość, czy solidarność i równość, funkcjonują obecnie. Temat wspólnoty w różnorodności znakomicie koresponduje także z tegorocznym jubileuszem 25-lecia województwa dolnośląskiego, w którym dzieje się akcja sztuki. Po 1945 roku to była „ziemia niczyja”. Nikt nie wiedział gdzie będzie granica, kto i jak długo będzie sprawował władzę. Nowi mieszkańcy czuli tymczasowość i niepewność nowej ojczyzny. Czy po latach, dzisiaj, nie odzywają się echa tamtych obaw, w nowych mieszkańcach, nowoczesnych osiedli?

Sztuka jest tragikomiczną opowieścią o niemożności porozumienia się. O hejcie, nienawiści, egoizmie, braku empatii i społecznych podziałach.
„Limba” zaczyna się jak u Barei, a kończy jak u Hitchcocka, pomiędzy jest zwyczajne polskie życie, gdzieś na osiedlu, jakich pod Wrocławiem całkiem sporo.

fot. Daga Włoszek-Rabska

TERMINY
26 czerwca 2025 | 19:00
27 czerwca 2025 | 19:00

MIEJSCE
Sala Formalna – Centrum na Przedmieściu
ul. Prądzyńskiego 39A, Wrocław

Szacowany czas trwania 80–90 MINUT

BILETY
https://bit.ly/limba-tuf
40 zł ulgowe / 50 zł normalne

Spektakl rekomendowany dla widzów od 16. roku życia.
TW: dym, światło stroboskopowe, wulgaryzmy, przemoc

REALIZATORZY/ REALIZATORKI
reżyseria PIOTR RATAJCZAK
scenariusz i dramaturgia PIOTR ROWICKI
scenografia MARIANNA LISIECKA-SYSKA
kostiumy NIKOLA ŁADA
choreografia ARKADIUSZ BUSZKO
muzyka TYMOTEUSZ WITCZAK
kierownik produkcji PAWEŁ ZARĘBA
realizacja światła KACPER SCHEFFLER
realizacja dźwięku WIKTOR GRZEGORZEWSKI

obsada ALICJA CZERNIEWICZ/ MALWINA CZEKAJ (gościnnie), WIKTORIA CZUBASZEK, PAULINA MIKUŚKIEWICZ, PRZEMYSŁAW FURDAK, JERZY GÓRSKI, ADAM MICHAŁ PIETRZAK, RAFAŁ PIETRZAK, MACIEJ RABSKI

Producenci i organizatorzy:
Fundacja „Teatr Układ Formalny”
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Spektakl organizowany dzięki współpracy z Przedstawicielstwem Regionalnym Komisji Europejskiej w Polsce.

Produkcja spektaklu była współfinansowana z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego oraz środków Gminy Wrocław.

„SŁOJE DRZEWA” | Premiera

Spektakl, w którym fragmenty prozy Urszuli Kozioł, wybrane jej wiersze oraz cytaty z esejów i felietonów składają się na literacki portret wybitnej poetki, od lat związanej z Wrocławiem. W przedstawieniu znalazły odzwierciedlenie najważniejsze w jej pisarstwie motywy, nazwane przez nią „kołami tematycznymi”.

„Dostrzegam teraz w tych wierszach napisanych na przestrzeni kilku dziesiątków lat” – pisała w „Stanach nieoczywistości” – „zarysowujące się (na kształt przerdzewiałych słojów w przekroju drzewa) koła tematyczne, które w coraz to innej perspektywie nawiązują promieniście do swego rdzenia i usiłują jeszcze inaczej mówić o tym samym, ujmowanym raz z tej, a raz z tamtej strony…”*. I dodawała, że pragnie mówić o człowieku: „wobec cywilizacji, techniki, wobec przyrody (…), wobec wojny, wobec drugiego człowieka, wobec pamięci, dziedzictwa, życia, miłości, śmierci, wobec własnego «ja», wobec czasu wreszcie, w którym owemu «ja» wypadło żyć”**.

Przez długie lata twórczość Urszuli Kozioł pełna była żywej dyskusji ze światem. We wstępie do tomu „Poezje wybrane (II)” autorka pisała: „Myślę, że większość zapisanych przeze mnie stron powstała z pilnej wewnętrznej potrzeby podzielenia się z kimś złymi przeczuciami, które mną owładnęły a które dotyczą losu ludzi i losu świata, (…) są też te zapisy próbą uprzytomnienia sobie i innym różnorakich zagrożeń, są wołaniem o opamiętanie się, nawet jeśli miałoby ono pozostać jedynie wołaniem na puszczy”***.

W ostatniej dekadzie w wierszach Urszuli Kozioł zaczyna dominować krąg rozważań o stracie ukochanego mężczyzny i przejmujący, wnikliwy zapis własnego przemijania, żegnania się z życiem.

W spektaklu „Słoje drzewa” zostały zaprezentowane te dwa nurty refleksji poetyckich: pierwszy – pełen pasji, obrazujący przemiany świata i rosnące wokół nas zagrożenia oraz ten późniejszy – wyciszony, pełen prostoty i pokory, w którym poetka żegna się ze światem.

* Urszula Kozioł, Wciąż o tym samym, [w:] Stany nieoczywistości, PIW, Warszawa 1999, s. 273–274.
** Tamże, s. 273–274.
*** Urszula Kozioł, Poezje wybrane (II) , Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1985, s. 5–6.

TWÓRCY

Reżyseria, scenariusz: Jerzy Bielunas
Muzyka: Sambor Dudziński
Scenografia: Mirosław Chudy
Występują: Wiktoria Glińska, Krystyna Krotoska, Agnieszka Kwietniewska, Halina Litwiniec

Jerzy Bielunas jest reżyserem teatralnym i telewizyjnym, profesorem wykładającym we wrocławskiej filii Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie. Zrealizował kilkadziesiąt spektakli teatralnych. W czasie studiów był związany z Teatrem „Kalambur” we Wrocławiu. Przez szereg lat współpracował z Przeglądem Piosenki Aktorskiej (PPA) we Wrocławiu. W ramach PPA zrealizował m.in. spektakl „Ballady Morderców” (1998) oparty na piosenkach zespołu Nick Cave and The Bad Seeds, a także koncert ,„Nick Cave i przyjaciele” (1999). Jest również twórcą widowisk telewizyjnych, m.in. koncertu galowego z okazji wejścia Polski do Unii Europejskiej (2004), koncertów z okazji rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego (2003, 2009, 2014), koncertu z okazji 25. rocznicy powstania NSZZ „Solidarność” ( 2005) czy koncertu poświęconego Markowi Grechucie – „Świat w obłokach” – prezentowanego na Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu (2006). Zrealizował również „Częstochowską Victorię” – plenerowe widowisko w ramach obchodów jubileuszu 350-lecia obrony Jasnej Góry, inscenizowane na wałach klasztoru (2005). We Wrocławiu przygotowywał koncerty z okazji wręczenia Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus (2008 i 2009) oraz Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius (2013, 2015, 2016). Na Międzynarodowym Festiwalu Mozartowskim „Mozartiana” w Gdańsku reżyserował widowiska: „Operowe fascynacje Chopina” (2010), „Fantazja na oliwskie organy” (2017) i „Muzyka nocy” (2022). Interesuje się też teatrem dla dzieci. Jego przedstawienia dla młodych widzów były wielokrotnie nagradzane. Członek ZAiKS-u. Tłumacz piosenek francuskich, autor sztuk teatralnych, scenariuszy i tekstów piosenek dla dzieci, m.in. utworów, które ukazały się na płycie „Małe WuWu”.

Sambor Dudziński (właśc. Damian Dudziński–Dymek), ur. 3 czerwca 1974 w Bytomiu, jest artystą totalnym: performerem, multiinstrumentalistą, kompozytorem, autorem tekstów, wokalistą, aktorem, lalkarzem, wynalazcą i showmanem. Jego sceniczna działalność łączy teatr, muzykę i elementy transowego rytuału, tworząc unikalne widowiska live. Wielokrotnie występował za granicą, m.in. w USA, Japonii, Niemczech, Finlandii, Francji, Danii, Rosji, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, na Węgrzech i w Rumunii. Na scenie posługuje się kilkunastoma instrumentami, łącząc live looping i improwizację. Gra na instrumentach klawiszowych (piano elektryczne, rhodes, organy, key-bass, melodyka), dętych (saksofony, klarnety), perkusyjnych, a także na licznych instrumentach etnicznych (duduk, sopiłka, didgeridoo, drumle, kalimba, berimbao, lira korbowa, ligawki, flety). Jego wokal obejmuje szerokie spektrum stylistyk – od jazzu i belcanto po śpiew etniczny i eksperymentalny. Tworzy muzykę teatralną i filmową, współczesna i wokalną, a także w nurcie jazzu, bluesa, popu i progresywnego rocka.

Koproducenci i współorganizatorzy:
Instytutu im. Jerzego Grotowskiego

Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Spektakl jest dofinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego