“(Non-)Presence” Festival of Polish Performance

Protect Me from What I Want
Jenny Holzer

Tematem przewodnim tegorocznej, drugiej edycji Festiwalu Polskiego Performans „(nie) Obecność” jest tytuł jednego z dzieł znakomitej artystki współczesnej Jenny Holzer, która głównym elementem swojej twórczości uczyniła tekst. W pracy Protect Me from What I Want z 1982 roku wskazuje ona na walkę, jaka toczy się wewnątrz nas, na silny kontrast między ludzkimi pragnieniami a narracjami narzucanymi przez zbiorowość.

Język jest narzędziem, dzięki któremu stwarzamy świat, ale równie dobrze może on wpływać na jego destrukcję. Michel Foucault oraz Theodor W. Adorno wskazywali, że wiedza oraz język ją tworzący zawsze są formami władzy, związanymi z relacjami siły i dominacji. Słowa mają niezwykłą moc – są w stanie kształtować nasze myśli, emocje i działania, ale ich ambiwalentna natura może powodować niebezpieczne skutki. W dzisiejszej rzeczywistości, zdominowanej przez media i propagandę, język staje się nie tylko narzędziem komunikacji, lecz także manipulacji, co często prowadzi do dezinformacji. Władze i instytucje często wykorzystują słowa do tworzenia narracji, które mogą zafałszować prawdę i zmieniać postrzeganie faktów, prowadząc do cierpienia konkretnych osób, do przemocy, autorytaryzmu czy niehumanitarnego traktowania.

Ludwig Wittgenstein pisał w 1921 roku: „Granice mojego języka są granicami mojego świata”. Język, umożliwiający nam zrozumienie i opisanie rzeczywistości, jest również narzędziem ograniczonym, które może utrudniać wyrażanie myśli oraz zrozumienie innych. W erze cyfrowej język internetu sprzyja upraszczaniu myśli, co z kolei prowadzi do powstawania stereotypów i uprzedzeń. Tłumienie emocji, utrata kontekstu czy brak empatii negatywnie wpływają na jakość naszych bezpośrednich interakcji. Anonimowość i ograniczenia współczesnej komunikacji sprzyjają przemocy i alienacji.

Program tegorocznego Festiwalu skupi się na krytycznej analizie języka, zachęcając widzów do głębszej refleksji nad polityczną i społeczną odpowiedzialnością słów. Każde zdanie i fraza mają moc kształtowania zbiorowej świadomości, a ich niewłaściwe użycie może prowadzić do poważnych konsekwencji. Pojęcia, jakimi się posługujemy, nie są jedynie narzędziami – są żywym odzwierciedleniem naszych lęków, pragnień i nadziei. W tym duchu pragniemy, aby działania przedstawione podczas Festiwalu stały się apelem o świadomy wybór słów oraz o refleksję nad konsekwencjami naszych komunikatów w świecie, gdzie język jest zarówno środkiem wyrazu, jak i narzędziem manipulacji. Przypomnimy również o istotności świadomego uczestnictwa w dialogu, w którym każdy z nas odgrywa swoją unikalną rolę.

Poprzez autentyczny dialog możemy otworzyć drzwi do efektywnej komunikacji, budując mosty, które pomogą zniwelować chaos i niezrozumienie. Uczmy się zatem słuchać, interpretować i rozumieć nie tylko słowa, ale także milczenie.

Festiwal Polskiego Performans „(nie) Obecność”
Protect Me from What I Want

Kuratorka: Agnieszka Chodysz-Foryś

24–25.10.2025
FLUTGRABEN e. V.
Am Flutgraben 3
12435 Berlin, Niemcy

Artyści: Krzysztof Leon Dziemaszkiewicz, Anna Kalwajtys, Aleksandra Kubiak, Magdalena Mellin, Joanna Pawlik, Anna Steller, Tomasz Szrama, Monika Wińczyk, Ewa Zarzycka, Marta Ziółek

Dyskusja panelowa „Protect me from what I want”.

Projekcje archiwalnych materiałów filmowych polskiego performance z archiwum MSN.

Koordynacja: Ann Krekhno, Marharyta Rubanenko
Identyfikacja wizualna: @grupaprojektor

Organizator:
Culture and Art Centre in Wroclaw – Cultural Institution of the Government of the Lower Silesian Region
www.okis.pl

Współorganizator:
FLUTGRABEN e. V.
https://flutgraben.org

Partner:
Polish Institute in Berlin
Burgstraße 27
10178 Berlin, Niemcy
instytutpolski.pl/berlin

Patronaty honorowe:
Marta Cienkowska – Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Paweł Gancarz – Marszałek Województwa Dolnośląskiego

Projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego.

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z wystawy „Places for Deliberation” Barbary Kozłowskiej, którą można oglądać od 3 października 2025 w galerii „Mala galerija Banke Slovenije” w Lublanie w Słowenii.

Wystawa „Places for Deliberation” Barbary Kozłowskiej jest pierwszą prezentacją tej artystki w Słowenii. Prezentowane są na niej wybrane najważniejsze prace artystki z jej prywatnego archiwum przechowywanego nadal we Wrocławiu.

Więcej o wystawie na stronie www.https://okis.pl/places-for-deliberation-barbara-kozlowska/

Wernisaż
fot: Nada Žgank

Performance Anny Kalwajtys “Line”
fot: Nada Žgank

Oprowadzania kuratorskie po wystawie
fot: Nada Žgank

Performance Lučka Centa “ved’ma”
fot: Nada Žgank

urodziłam się w polsce wystawiałam dużo i zawsze tam gdzie nie chciałam wystawiać tam gdzie chciałabym wystawiać nigdy nie wystawiałam wyjeżdżałam podróżowałam występowałam wyjeżdżałam tam gdzie chciałam wyjechać z ważnych artystycznych powodów podróżowałam wszystkimi dostępnymi środkami lokomocji jak najdalej występowałam na plażach w galeriach i na video budowałam przenosiłam powtarzałam coś tam budowałam modele teoretyczne pojęć jakichś tam przenosiłam linię graniczną na księżyc i gdzieś tam powtarzałam zawsze te same banalne zdania o sztuce i rzeczywistości albo zawsze tę samą banalną prawdę o sztuce pisałam oczywistości o czymś tam brałam udział w wystawach w polsce rumunii wielkiej brytanii włoszech jugosławii podróżowałam na syberię do wielkiej brytanii na maltę do włoch jugosławii francji

To głos Barbary Kozłowskiej (1940-2008) o niej samej. W takiej właśnie formie jako swego rodzaju tekst-obiekt, autobiogram często towarzyszył jej wystawom. Mówi o sprawach dla artystki najważniejszych: ruchu, podróży, przestrzeni i jej swobodnemu przemierzaniu.

Barbara Kozłowska była jedną z prekursorek sztuki performance w Polsce, uczestniczką wrocławskiej sceny awangardowej, którą można uznać za jedno z najbardziej żywych i progresywnych miejsc na mapie regionu w tamtym okresie. Choć ukończyła Wydział Ceramiki (w pracowni malarstwa architektonicznego), szybko porzuciła tradycyjne media i skoncentrowała się na działaniach efemerycznych.

Kozłowska urodziła się w Tarnobrzegu, gdzie jej rodzina znalazła się w wyniku przymusowego przesiedlenia po rozpoczęciu się II wojny światowej. Wojna brutalnie naznaczyła życie Kozłowskiej – w 1940 r. zginął w obozie koncentracyjnym w Dachau jej ojciec, do obozu trafił także jeden z jej braci, zaangażowany w działalność opozycyjną. Artystka miała zawsze w pamięci trudny początek życia i późniejsze powojenne lata, miała także świadomość wpływu wielkiej, okrutnej polityki na życie jednostki. Buntowała się przeciwko życiu w totalitarnym kraju, który ograniczał jej możliwość swobodnego podróżowania i decydowania o sobie. Podróż, którą Kozłowska utożsamiała z wolnością, stała się osią jej twórczości, działaniem konceptualnym, które przełożyło się na realizowaną przez wiele lat pracę Linia graniczna. Kozłowska od 1967 r. wyznaczała punkty na kuli ziemskiej, kreśląc linię, która w jej zamierzeniu, miała biec przez kulę ziemską do księżyca. Robiła to, pokonując formalne i polityczne trudności i odwiedzając różne miejsca, po to, by na plażach świata usypywać z piasku lub układać z kamieni stożki lub po prostu zdokumentować swoją obecność. Bogaty materiał z tych podróży: zdjęcia, mapy, ale także np. bilety kolejowe lub lotnicze, notatki robione na restauracyjnych serwetkach, włączała jako część tej pracy. Miała szczególne, świadome podejście do dokumentacji działań artystycznych, traktując ją jako pełnoprawny element pracy. Odzwierciedleniem tej sytuacji jest jej bogate archiwum, zawierające także liczne wersje jej biogramów, które również można uznać za rodzaj artystycznego działania. Pisanie własnych wersji swojego życiorysu można uznać za gest emancypacyjny. Takich nie brakowało w twórczości Kozłowskiej, artystki określającej swoje miejsce i zaznaczającej swoją odrębność poprzez działania performatywne. Tak było w przypadku pracy „Arytmia” (1980), w której, poprzez wskazywanie poszczególnych części ciała, artystka określała swoją tożsamość płciową, czy w przypadku pracy „Punkt widzenia” (1978), performansu wykonanego z udziałem kamer wideo, w ramach którego Kozłowska oznaczyła swoją obecność w przestrzeni. Gest ten może być oczywiście odczytywany symbolicznie jako metafora odnajdywania własnego miejsca w polu polskiej sztuki, zdominowanego przez artystów mężczyzn.

Choć Kozłowska stanowczo odżegnywała się od feminizmu, jej prace są dziś jednymi z bardziej wyrazistych kobiecych i jednocześnie uniwersalnych gestów w polskiej sztuce, które dziś mogą być odczytane na nowo.

Wystawa „Places for Deliberation” Barbary Kozłowskiej jest pierwszą prezentacją tej artystki w Słowenii. Prezentowane są na niej wybrane najważniejsze prace artystki z jej prywatnego archiwum przechowywanego nadal we Wrocławiu.

Fotorelacja z otwarcia wystawy „Places for Deliberation” Barbary Kozłowskiej

Galeria zdjęć z wystawy „Places for Deliberation”, fot. Nada Žgank

Dwie wystawy indywidualne prezentowane w Muzeum Szkła we Lwowie są niezwykle ciekawym wydarzeniem artystycznym, zarówno ze względu na eksponowane obiekty, jak i możliwość zaprezentowania sylwetek znanych i cenionych polskich twórców: Igora Wójcika i Mariusza Łabińskiego. Artyści ci działania twórcze związali z trudnym i szlachetnym medium – szkłem. Obaj są absolwentami wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych i od początku swej działalności artystyczno-zawodowej wykazują zaangażowanie w różnych obszarach aktywności (często instytucjonalnej), promując wrocławską i dolnośląską kulturę i sztukę. Zaprezentowane na wystawie dzieła to fragment bogatej i zróżnicowanej twórczości obu wrocławskich artystów, stanowią zachętę do odkrywania ich twórczych działań, a zarazem poznania unikatowego polskiego szkła artystycznego.

Kuratorzy wystaw:
Mykhailo Bokotei (UA)
Mariusz Łabiński (PL)
Igor Wójcik (PL)

Mariusz Łabiński swoje zainteresowania artystyczne rozwijał w pracowni Projektowania Szkła, pod kierunkiem wybitnych pedagogów, profesorów Zbigniewa Horbowego i Małgorzaty Dajewskiej. Od początku fascynowała go zimna obróbka szkła (głównie optycznego), z którego tworzył swoje przestrzenne artefakty. W unikatowych, hutniczych technikach formowania szkła na gorąco (z elementami szlifu) projektant tworzy wyrafinowane, zdecydowane w formie autorskie serie szkła użytkowego, z których najbardziej znany jest zestaw kieliszków „Wściekły Pies” i pogodne, ekspresyjne kolorystycznie naczynia, nazywane Karafami Kandinsky’ego. Artysta często wyraża się humorem, hiperbolą, kontekstualną grą, unikając przy tym zarówno intelektualnej pozy, jak i dosłowności. Jego projekty są niezwykle odważne, nieraz na tyle niespotykane, że aż prekursorskie. Równoległym obszarem twórczych działań artysty są abstrakcyjne szklane rzeźby. To w nich często – zgodnie z zamierzeniem twórcy – odbijają się zmultiplikowane widoki realnego świata, których postrzeganie zależy od sposobu i miejsca ekspozycji prac, gry świateł, a także od widzów, ów realny i ten przekształcony w dziele świat kontemplujących. W seriach „Otoczaki” czy „Stabilność” artysta, poprzez powtarzalność formy (m.in. ponacinane w szklanej bryle pierścieniowate wgłębienia), wzmacnia efekt zmienności odbić. Zmultiplikowane, zniekształcone odbicia ulotnych widoków rzeczywistości obserwować można również w dwudziestu jeden ciemnych kulach (realizacja „Oczy czarne”).

Szklane obiekty Łabińskiego są zaproszeniem widzów do rozmowy nie tylko o konkretnych pracach, ale również o samym akcie twórczym; sam artysta niejednokrotnie podkreślał, że abstrakcyjna forma jego rzeźb stanowi zapis i przekaz emocji, towarzyszących artystycznemu działaniu. Warto zauważyć, że Mariusz Łabiński – którego twórczość cechuje znajomość wybranych technologii i specyfiki zastosowanych materiałów – w swych szklanych obiektach wyraża przede wszystkim emocjonalną percepcję świata.

Mariusz Łabiński od ukończenia studiów w 1993 związany jest zawodowo z ASP, gdzie pełnił funkcję kierownika Katedry Szkła. Przy jego znaczącym udziale została uruchomiona na wrocławskiej uczelni świetnie wyposażona huta szkła. We współpracy z Igorem Wójcikiem zapoczątkował w 2008 cykliczny – cieszący się dużym zainteresowaniem – międzynarodowy projekt artystyczny e-Glass, który stanowi cenną płaszczyznę wymiany doświadczeń, a także kultywowania tradycji wytwarzania w szkle artystycznego i przemysłowego designu.

Igor Wójcik uzyskał dyplom z Projektowania Szkła i Malarstwa w 1993. Od początku jego prezentacje artystyczne cechuje intermedialność, jako że twórca konsekwentnie poszukując nowych estetycznych wartości. Poza malarstwem i szkłem ze swobodą posługuje się również innymi dyscyplinami i przynależnymi im środkami wyrazu plastycznego (takimi jak np. film, fotografia, działania z pogranicza happeningu i muzyki, instalacja, performance). Na początku lat 90. Wójcik zaczął realizować cykl obrazów i rysunków (nieco później również szklanych obiektów) „Machabiotylae”, których inspiracje stanowiły ówczesne odkrycia z zakresu mikro i makro przestrzeni oraz rozwój cyfrowych i cybernetycznych technologii, stwarzających nowe możliwości poznawcze i ogląd niewidocznych wcześniej dla ludzkiego oka struktur. Malarskie przedstawienia, jak i późniejsze ich realizacje w formie unikatowych, szklanych rzeźb, zdają się być artystycznym odwzorowaniem widoku realnie istniejącego (podpatrzonego w mikro czy makro rzeczywistości za pomocą choćby teleskopu Hubble’a, czy… wyobraźni twórcy). Według Wójcika bowiem akt twórczy jest kreowaniem rzeczywistości, nie tyle podpatrzonej w świecie zmysłowym, co w wynikającej ze sprawczej woli artysty, którego to postawa stanowić może przyczynek do rozpraw o wiedzy i poznaniu. Prezentując swoje dzieła, będące realnymi widokami nieistniejącej (rzekomo) rzeczywistości, artysta podważa kategoryczność sądów o jedynym świecie i jedynym sposobie jego poznawania. Od 1993 Wójcik tworzy prezentacje zróżnicowanych formalnie obiektów (malarstwo, instalacje, szkło) pod nazwą „Postindustrium” (m.in. w 2015 r. wziął udział w wystawie „Wójcik Igor i inni – Postindustrium urojone”). Swoistym zmaganiem się z przeszłością, traumatycznymi przejawami aktualnej rzeczywistości, a także uzasadnionym lękiem o przyszłość jest realizowany od 2012 r. cykl „Artefakty idei”. Kruche jak kryształ szklane kości stają się – jak podkreśla ich twórca „symbolem śmierci, świadectwem ludobójstwa czy schyłku świata”. Uśmiechnięty demiurg, twórca niezwykłych „mechabiotylowych” tworów, zdaje się przypominać o nieuchronnym kresie każdego ze światów. W wieloznacznych i przejmujących w swym wyrazie szklanych formach z cyklu „Polisemie” artysta podejmuje dyskurs z bezwzględnością ideologicznych imperatywów, determinujących wszelki tzw. postępowy rozwój. Ważnym wyróżnikiem większości szklanych rzeźb Igora Wójcika – niezależnie od ich przesłania – jest elegancka, unikatowa forma oraz intensywne żywe kolory. Wszystkie zaś stworzone przez artystę artefakty zdają się tworzyć jeden spójny, dopełniający się świat.

Igor Wójcik od 2015 pełni funkcję dyrektora Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucji Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego. Od 2022 jest członkiem Rady Artystycznej Dolnośląskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, od 2025 członkiem Wrocławskiej Rady Kultury. Jako radny Wrocławia jest przewodniczącym Komisji Kultury i Nauki, oraz wiceprzewodniczącym Komisji Kultury i Współpracy z Zagranicą. We współpracy z Mariuszem Łabińskim zapoczątkował w 2008 cykliczny – cieszący się dużym zainteresowaniem – międzynarodowy projekt artystyczny e-Glass, który stanowi cenną płaszczyznę wymiany doświadczeń, a także kultywowania tradycji wytwarzania w szkle artystycznego i przemysłowego designu.

Organizatorzy: 

Patronat honorowy:

Partnerzy: 

Patroni medialni: 

—————————————————————————————————————————————————————————————————————————————–

The two solo exhibitions presented at the Glass Museum in Lviv are an exceptionally interesting artistic event, not only because of the objects displayed, but also due to the opportunity to showcase the work of two renowned and respected Polish artists – Igor Wójcik and Mariusz Łabiński. These artists have devoted their artistic work to the challenging and noble medium of glass. Both are graduates of the Academy of Fine Arts in Wrocław, Poland, and from the outset of their artistic and professional careers, have demonstrated their commitment to various areas of activity (often institutional) that promote the culture and art of Wrocław and Lower Silesia. The works presented in the exhibition are a fragment of the rich and diverse oeuvre of both Wrocław-based artists. They can serve as an invitation to explore their creative endeavors and to learn more about Polish glassworks.

Exhibitions curators:
Mykhailo Bokotei (UA)
Mariusz Łabiński (PL)
Igor Wójcik (PL)

Mariusz Łabiński developed his artistic interests in the Glass Design Studio, under the guidance of distinguished teachers, Professors Zbigniew Horbowy and Małgorzata Dajewska. From the outset, he was fascinated by the cold processing of glass (primarily optical), from which he created his spatial artifacts. Using unique, hot-formed glassmaking techniques (often incorporating elements of cutting and polishing), the designer creates refined, formally distinctive series of functional glassware, the most famous of which are the „Mad Dog” set of glasses and the cheerful, colorfully expressive vessels known as “Kandinsky’s Carafes”.

The artist frequently employs humor, hyperbole, and contextual play, while avoiding both intellectual pretension and literalism. His designs are exceptionally bold, often so unusual as to be considered groundbreaking.

A parallel area of the artist’s creative work is in abstract glass sculptures. These often – as intended by the artist – reflect multiplied images of the real world, the perception of which depends on many factors. Factors such as the location and method of display as well as the play of light interact with the viewer’s own perception as they contemplate this real yet transformed world.

In the series „Pebbles” and „Stability,” the artist reinforces the effect of changing reflections through repeated forms, such as with ring-shaped recesses cut into solid glass. The multiplied, distorted reflections of fleeting moments of reality can also be seen in the twenty-one dark spheres of his piece „Black Eyes”.

Łabiński’s glass objects invite viewers to engage in a conversation, not only about specific works but also about the creative act itself. The artist himself has repeatedly emphasized that the abstract form of his sculptures is a record and expression of the emotions accompanying the creative process.

It is worth noting that Mariusz Łabiński – whose work reflects a vast knowledge of the technologies and the materials used – primarily expresses an emotional perception of the world in his glass objects.

Since graduating in 1993, Mariusz Łabiński has been professionally associated with the Academy of Fine Arts in Wrocław, where he served as Head of the Glass Department. With his significant involvement, a well-equipped glass studio was established at the Wrocław university.

In collaboration with Igor Wójcik in 2008, he initiated the cyclical and highly popular international artistic project e-Glass, which provides a valuable platform for the exchange of experiences and the cultivation of the tradition of producing artistic and industrial design in glass.

Igor Wójcik graduated with a degree in Glass Design and Painting in 1993. From the outset, his artistic presentations have been characterized by intermediality, as the artist consistently seeks new aesthetic values. In addition to painting and glass, he also freely employs other disciplines and their associated means of expression (such as film, photography, happenings and music, installation, and performance).

In the early 1990s, Wójcik began creating a series of paintings and drawings (and later also glass objects) titled „Mechabiotylae,” inspired by contemporary discoveries in the field of micro and macro spaces and the development of digital and cybernetic technologies that opened new cognitive possibilities and revealed structures previously invisible to the human eye. The painted representations, as well as their later incarnations in the form of unique glass sculptures, appear to be artistic interpretations of views of a truly existing – but previously unseen – reality (observed in micro or macro using, for example, the Hubble Telescope, or…the artist’s imagination).

For Wójcik, the creative act is the construction of a reality, not so much observed in the sensory world, but rather one resulting from the artist’s agency. The artist’s approach can contribute to discourses on knowledge and perception. By presenting his works – real views of a (supposedly) non-existent reality – the artist challenges the categorical nature of judgments about a single world and a single way of understanding it.

Since 1993, Wójcik has been creating presentations of formally diverse objects (paintings, installations, glass) under the name „Postindustrium” (including a 2015 exhibition, „Igor Wójcik and Others – Postindustrium Imagined”). The „Artifacts of Ideas” series, begun in 2012, is a unique struggle with the past, traumatic manifestations of current reality, and a justified fear of the future. Glass bones, fragile as crystal, become – as the artist emphasizes – „a symbol of death, a testament to genocide or the end of the world.” The smiling demiurge, creator of extraordinary „mechabiotyl” forms, seems to remind us of the inevitable end of each world.

In the ambiguous and poignant glass forms from the „Polysemes” series, the artist engages in a discourse with the ruthlessness of ideological imperatives that shape so-called progressive development. A key hallmark of most of Igor Wójcik’s glass sculptures – regardless of their message – is their elegant, unique form and the use of intense, vibrant colors. All the artifacts created by the artist seem to form a single, coherent and complementary world.

Since 2015, Igor Wójcik has served as director of the Center for Culture and Art in Wrocław – a cultural institution of the Lower Silesian Voivodeship. Since 2022, he has been a member of the Art Council of the Lower Silesian Society for the Promotion of Fine Arts, and since 2025, a member of the Wrocław Cultural Council. As a Wrocław City Councilor, he serves as Chair of the Committee for Culture and Science and Vice-Chair of the Committee for Promotion and International Cooperation.

In collaboration with Mariusz Łabiński in 2008, he initiated the cyclical and highly popular international artistic project e-Glass, which provides a valuable platform for exchanging experiences and cultivating the tradition of artistic and industrial glass design.

Organizers

Honorary Patronage

Partners

Media Patrons

Od 10 kwietnia do 7 września 2025 roku mogliśmy obejrzeć kilka wystaw czołowych polskich twórców szkła artystycznego w słowackiej stolicy Bratysławie. Ekspozycje pozwoliły zapoznać się międzynarodowej publiczności z polskim fenomenem sztuki szkła. Artyści prezentowali na nich nowoczesny design oraz dzieła rzeźbiarskie wykonane w tradycyjnych i innowacyjnych technikach. Był to również historyczny przekrój trendów począwszy od prof. Zbigniewa Horbowego oraz jego uczniów po współczesnych studentów biorących udział w projekcie Dolnośląskiego  Sympozjum Szkła Artystycznego e-Glass Festival. Wystawy tworzyły wymierną i spójną opowieść o historii i transformacji polskiego szkła, a także o jego rewolucyjnym i wielowymiarowym charakterze.

W ramach prezentacji polskich twórców szkła w Bratysławie mogliśmy zobaczyć:

Pięć indywidualnych wystawy pod wspólną nazwą: „KRUCHE KSZTAŁTY WYOBRAŹNI. Kolorowe dekady polskiego szkła. HORBOWY – DAJEWSKA – ILLO – ŁABIŃSKI – WÓJCIK” które prezentowały twórczość cenionych polskich artystów: Zbigniewa Horbowego, Igora Wójcika, Małgorzaty Dajewskiej, Mariusza Łabińskiego oraz Patrika Illo – słowackiego designera zawodowo związanego z polskimi hutami szkła.

„Inne trzy. Młode polskie szkło” wystawę zbiorową najmłodszego pokolenia polskich twórczyń

fot. Instytut Polski w Bratysławie

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z „Dimensionlessness of Glass. Dolnośląskie Warsztaty i Sympozjum Szkła Artystycznego i Designu”

Więcej informacji o festiwalu na stronie www.e-Glass Festival/Szkło Artystyczne.okis.pl

Fot. Igor Wójcik, Marek Perzyński, Julia Markus, Joanna Gądek

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z Festiwalu Polskiego Performance (nie) Obecność, który odbył się w Pradze 25 i 26 czerwca 2025.

Tematem przewodnim tegorocznej, drugiej edycji Festiwalu Polskiego Performans „(nie) Obecność” był tytuł jednego z dzieł znakomitej artystki współczesnej Jenny Holzer, która głównym elementem swojej twórczości uczyniła tekst. W pracy Protect Me from What I Want z 1982 roku wskazuje ona na walkę, jaka toczy się wewnątrz nas, na silny kontrast między ludzkimi pragnieniami a narracjami narzucanymi przez zbiorowość.

Więcej informacji o wystawie na stronie www.okis.pl/festiwal-polskiego-performance-nie-obecnosc-w-pradze/

Fot. stanbaranski

Protect Me from What I Want
Jenny Holzer

Tematem przewodnim tegorocznej, drugiej edycji Festiwalu Polskiego Performans „(nie) Obecność” jest tytuł jednego z dzieł znakomitej artystki współczesnej Jenny Holzer, która głównym elementem swojej twórczości uczyniła tekst. W pracy Protect Me from What I Want z 1982 roku wskazuje ona na walkę, jaka toczy się wewnątrz nas, na silny kontrast między ludzkimi pragnieniami a narracjami narzucanymi przez zbiorowość.

Język jest narzędziem, dzięki któremu stwarzamy świat, ale równie dobrze może on wpływać na jego destrukcję. Michel Foucault oraz Theodor W. Adorno wskazywali, że wiedza oraz język ją tworzący zawsze są formami władzy, związanymi z relacjami siły i dominacji. Słowa mają niezwykłą moc – są w stanie kształtować nasze myśli, emocje i działania, ale ich ambiwalentna natura może powodować niebezpieczne skutki. W dzisiejszej rzeczywistości, zdominowanej przez media i propagandę, język staje się nie tylko narzędziem komunikacji, lecz także manipulacji, co często prowadzi do dezinformacji. Władze i instytucje często wykorzystują słowa do tworzenia narracji, które mogą zafałszować prawdę i zmieniać postrzeganie faktów, prowadząc do cierpienia konkretnych osób, do przemocy, autorytaryzmu czy niehumanitarnego traktowania.

Ludwig Wittgenstein pisał w 1921 roku: „Granice mojego języka są granicami mojego świata”. Język, umożliwiający nam zrozumienie i opisanie rzeczywistości, jest również narzędziem ograniczonym, które może utrudniać wyrażanie myśli oraz zrozumienie innych. W erze cyfrowej język internetu sprzyja upraszczaniu myśli, co z kolei prowadzi do powstawania stereotypów i uprzedzeń. Tłumienie emocji, utrata kontekstu czy brak empatii negatywnie wpływają na jakość naszych bezpośrednich interakcji. Anonimowość i ograniczenia współczesnej komunikacji sprzyjają przemocy i alienacji.

Program tegorocznego Festiwalu skupi się na krytycznej analizie języka, zachęcając widzów do głębszej refleksji nad polityczną i społeczną odpowiedzialnością słów. Każde zdanie i fraza mają moc kształtowania zbiorowej świadomości, a ich niewłaściwe użycie może prowadzić do poważnych konsekwencji. Pojęcia, jakimi się posługujemy, nie są jedynie narzędziami – są żywym odzwierciedleniem naszych lęków, pragnień i nadziei. W tym duchu pragniemy, aby działania przedstawione podczas Festiwalu stały się apelem o świadomy wybór słów oraz o refleksję nad konsekwencjami naszych komunikatów w świecie, gdzie język jest zarówno środkiem wyrazu, jak i narzędziem manipulacji. Przypomnimy również o istotności świadomego uczestnictwa w dialogu, w którym każdy z nas odgrywa swoją unikalną rolę.

Poprzez autentyczny dialog możemy otworzyć drzwi do efektywnej komunikacji, budując mosty, które pomogą zniwelować chaos i niezrozumienie. Uczmy się zatem słuchać, interpretować i rozumieć nie tylko słowa, ale także milczenie.

Agnieszka Chodysz-Foryś, kuratorka Festiwalu