Zapraszamy do obejrzenia filmu o wystawie Pomiędzy [w dobie Covid 19]/Between [in the era of Covid 19],
w którym został zarejestrowany dialog kuratora wystawy prof. Andrzeja P. Batora z Witoldem Liszkowskim.

Realizacja wideo: DVJ Mniamos

Wystawa trwa od 30 października 2020 do 27 lutego 2021
Więcej o wystawie na stronie: www.okis.pl

Organizator:
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Galeria FOTO-GEN Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucji Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Projekt jest dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury i z Budżetu Województwa Dolnośląskiego.

Regulamin konkursu „Kiedy Maszyna Czasu Tomasza Domańskiego osiągnie stan przeciwwagi”. Prosimy o oszacowanie poprzez podanie dokładnej daty tj. dnia, miesiąca i roku, kiedy instalacja artystyczna Maszyna Czasu  o przesłaniu ekologicznym, stojąca przy Muzeum Współczesnym we Wrocławiu od dnia 14 stycznia 2021, osiągnie stan przeciwwagi.

1. POSTANOWIENIA OGÓLNE

1.1. Konkurs polegający na wykonaniu zadania konkursowego opublikowanego na Profilu Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu w portalu internetowym Facebook, zwany dalej „Konkursem”. Konkurs jest organizowany na zasadach określonych w niniejszym regulaminie (zwanym dalej: „Regulaminem”) i zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa.

1.2. Organizatorem konkursu jest Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego z siedzibą we Wrocławiu, Rynek-Ratusz 24, 50-101 Wrocław (zwana dalej: „Organizatorem”). Konkurs jest organizowany i emitowany (ogłaszany) przez środki masowego przekazu (Internet).

1.3. Konkurs nie jest grą losową w rozumieniu ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.

1.4. Regulamin Konkursu dostępny jest na stronie internetowej: www.okis.pl oraz na Fanpage’u „Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu” prowadzonym na Facebook’u (dalej „Fanpage”).

1. a) Konkurs jest organizowany przez Organizatora na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, w okresie od dnia 19 stycznia 2021 r. od 19:00 do dnia 26 stycznia 2021 r.. (okres ten obejmuje ogłoszenie Konkursu, przeprowadzenie Konkursu; jego rozstrzygnięcie oraz okres pokonkursowy uzależnione jest od faktycznej daty osiągnięcia stanu przeciwwagi).
2. b) Konkurs prowadzony jest na Fanpage’u na społecznościowym portalu Facebook, pod adresem URL: https://www.facebook.com/OKiSWroclaw/
3. c) Organizator informuje, że Konkurs nie jest w żaden sposób ani w żadnym zakresie sponsorowany, popierany, przeprowadzany, administrowany ani stowarzyszony z serwisem Facebook dostępnym w sieci komputerowej Internet pod adresem URL: http://www.facebook.com/ (dalej: „Facebook”). 

   2. ZAŁOŻENIA KONKURSU

2.1. Przedmiotem Konkursu jest oszacowanie poprzez podanie dokładnej daty tj. dnia, miesiąca i roku, w którym instalacja artystyczna Maszyna Czasu umieszczona na placu Strzegomskim przy Muzeum Współczesnym we Wrocławiu 14 stycznia osiągnie stan przeciwwagi, co jest  równoznaczne z zetknięciem się z ziemią 2,5 tonowej bryły z granitu.

Odpowiedź powinna być udzielona w komentarzu pod postem konkursowym (dalej: „Praca konkursowa”).

2.2. Celem niniejszego Konkursu jest aktywizacja osób obserwujących Fanpage oraz popularyzacja wizerunku Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu.

3. ZASADY PROWADZENIA KONKURSU

3.1. Konkurs jest jednoetapowy, otwarty, skierowany do osób, które posiadają konto w serwisie Facebook.

3.2. Językiem Konkursu jest język polski.

3.3. Uczestnictwo w Konkursie ma charakter dobrowolny. Osoba przystępująca do Konkursu zgodnie z postanowieniami niniejszego Regulaminu staje się jego uczestnikiem (dalej „Uczestnik”) i tym samym akceptuje wszystkie postanowienia Regulaminu. Poprzez umieszczenie odpowiedzi pod postem konkursowym, Uczestnik potwierdza, że:

1. a) akceptuje warunki Regulaminu Konkursu;
2. b) wyraża zgodę na publikację swojego imienia i nazwiska, a także pseudonimu używanego na Facebooku przy ogłaszaniu wyników Konkursu, jako Laureata Konkursu.

3.4. Uczestnikami mogą być wyłącznie osoby pełnoletnie, które najpóźniej w dniu rozpoczęcia Konkursu ukończyły 18 lat.

3.5. Warunkiem uczestnictwa w Konkursie jest:

1. a) oszacowanie poprzez podanie dokładnej daty tj dnia, miesiąca i roku, w którym instalacja artystyczna Maszyna Czasu umieszczona na placu Strzegomskim przy Muzeum Współczesnym we Wrocławiu 14 stycznia osiągnie stan przeciwwagi i umieszczenie odpowiedzi w komentarzu pod postem konkursowym

3.6. Zgłoszenia uczestnictwa (dokonywanego przez umieszczenie komentarza w formie odpowiedzi pod konkursowym postem) można dokonać od momentu umieszczenia posta konkursowego przez Organizatora na Fanpage’u – do dnia 25 stycznia 2020 roku, do godziny 23:59. Zgłoszenia po tym terminie nie będą brały udziału w Konkursie.

3.7. Udział w Konkursie jest nieodpłatny. Uczestnik może w każdym czasie zrezygnować z udziału w Konkursie.

3.8. Zwycięzcą zostanie osoba, która poda datę najbardziej zbliżoną do faktycznej daty osiągnięcia przeciwwagi. W przypadku identycznej daty dwóch lub większej ilości uczestników o wygranej decydyje kolejność umieszczenia komentarza. Ten kto zrobił to wcześniej, wygrywa.

3.9. Rozstrzygnięcie Konkursu zostanie ogłoszone na stronie internetowej www.okis.pl oraz na Fanpage’u w momencie, gdy Maszyna Czasu osiągnie faktyczny stan przeciwwagi.

3.10. Organizator zastrzega prawo do moderowania treści na Fanpage’u udostępnionych w ramach Konkursu (zdjęć konkursowych, odpowiedzi, opisów, komentarzy) dodawanych przez Uczestników, jeżeli w odczuciu Organizatora mogą one być sprzeczne z prawem, Regulaminem, regulaminem portalu Facebook.com, dobrymi obyczajami, obrażać uczucia lub naruszać prawa innych osób, zawierać treści pornograficzne bądź drastyczne, naruszające interes i dobre imię OBC, bądź nie związane z Konkursem. Zabronione jest zamieszczanie przez Uczestników linków bądź odnośników czy też adresów URL do innych stron internetowych.

3.11. Organizator zastrzega, że prace zgłoszone do Konkursu nie mogą naruszać prawa, a w szczególności praw autorskich oraz dóbr osobistych osób trzecich. Uczestnicy Konkursu ponoszą pełną odpowiedzialność w przypadku zgłoszenia przez osoby trzecie jakichkolwiek roszczeń z tytułu naruszenia ich praw wskutek wykorzystania przez Organizatora prac zgodnie z niniejszym Regulaminem oraz ponoszą pełną odpowiedzialność za umieszczone przez siebie treści na Fanpage’u.

W kwestiach nieprzewidzianych Regulaminem, głos rozstrzygający należy do Organizatora.

4. NAGRODY

4.1. Spośród wszystkich Uczestników jury wyłoni jednego laureata, któremu zostanie przyznana następująca nagroda: a) publikacja wydana przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu pt. „Pomniki Czasu” z dedykacją Tomasza Domańskiego

4.2. Osoba, której przyznano nagrodę, wskazaną w pkt. 4.1. zwana będzie dalej „Laureatem”.

4.3. Laureat powiadomiony zostanie o sposobie, terminie i miejscu odbioru nagrody mailowo w momencie, kiedy konkurs zostanie rozstrzygnięty, czyli po faktycznym osiągnięciu przeciwwagi przez Maszynę Czasu

4.4. Z chwilą wyboru Laureata Konkursu jest zakończenie posiedzenia jury w przedmiocie rozstrzygnięcia niniejszego Konkursu (z posiedzenia zostanie sporządzony protokół). Niezwłocznie po wyborze Laureata przez jury Uczestnicy zostaną poinformowani o wynikach Konkursu na Fanpage’u. Powiadomienie nastąpi poprzez dodanie komentarza przez Organizatora o byciu laureatem pod nagrodzoną Pracą Konkursową, a następnie tak oznaczony Laureat w terminie do 48 godzin jest zobowiązany przesłać za pomocą wiadomości elektronicznej swoje dane osobowe: imię i nazwisko, adres mailowy oraz numer telefonu. Po otrzymaniu wiadomości Organizator skontaktuje się z Laureatem w celu potwierdzenia zdobycia nagrody oraz przekazania dalszych instrukcji.

4.5. Podanie nieprawdziwych lub niekompletnych danych (imienia, nazwiska i numeru telefonu) będzie stanowić przyczynę odmowy wydania nagrody Laureatowi.

4.6. Organizator zastrzega sobie prawo do przyznania wyłącznie jednej nagrody, w zależności od wyboru Organizatora.

4.7. Laureat nagrody może odmówić odbioru przyznanej mu nagrody.

4.8. Za wygrane nagrody nie przysługuje ekwiwalent pieniężny. Laureat nie może żądać wymiany wygranej nagrody na inną nagrodę.

4.9. Odpowiedzialność Organizatora za jakiekolwiek przeszkody faktyczne lub prawne uniemożliwiające odebranie lub realizację nagród, o których mowa w pkt. 4.1. powyżej, jest wyłączona, chyba że można przypisać mu winę zgodnie z art. 415 Kodeksu cywilnego.

5. PRAWA AUTORSKIE

5.1. Przez przystąpienie do Konkursu i akceptację regulaminu Uczestnik oświadcza, że jest autorem Pracy Konkursowej.

5.2. Poprzez przystąpienie do Konkursu i akceptację Regulaminu Uczestnik oświadcza, że przysługują mu wszelkie prawa autorskie osobiste i majątkowe do Pracy Konkursowej oraz że Praca Konkursowa nie narusza w żaden sposób przepisów obowiązującego prawa ani jakichkolwiek praw lub dóbr osobistych osób trzecich. Uczestnik dodatkowo wyraża zgodę na wykorzystanie opublikowanego komentarza przez Organizatora Konkursu w celach niezbędnych do przeprowadzenia konkursu i wyłonienia laureatów.

6. DANE OSOBOWE

6.1. W celu prawidłowego przeprowadzenia Konkursu Uczestnik zobowiązany jest do przekazania swoich danych osobowych (imię, nazwisko, numer telefonu oraz adres e-mail). Przekazanie danych następuje dobrowolnie, jednakże warunkuje możliwość uczestnictwa w Konkursie oraz odbioru nagrody w przypadku bycia Laureatem.

6.2. Przystępując do Konkursu Uczestnik wyraża zgodę na przetwarzanie przez Organizatora swoich danych osobowych w celu przeprowadzenia Konkursu i wyłonienia Laureata.

6.3. Organizator informuje, że przekazane dane osobowe będą przetwarzane tylko i wyłącznie w celu przeprowadzenia Konkursu. Administratorem zbioru danych osobowych jest Organizator. Organizator informuje, że Uczestnikowi w każdym czasie przysługuje prawo wglądu do jego danych, ich poprawiania, a także żądania ich usunięcia.

6.4. Administratorem zbieranych danych osobowych jest: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu z siedzibą przy ul. Rynek-Ratusz 24 we Wrocławiu, tel.: 713442864, adres e-mail: sekretariat@okis.pl

6.5. Dane osobowe Uczestników Konkursu przetwarzane będą wyłącznie w celu przeprowadzenia Konkursu, natomiast w przypadku zwycięzcy – również w celu wydania nagrody.

6.6. Uczestnikowi przysługuje prawo dostępu do treści danych oraz ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, a także prawo sprzeciwu, zażądania zaprzestania przetwarzania i przenoszenia danych, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie oraz prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego (tj.: Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa).

6.7. Podanie danych jest dobrowolne, lecz niezbędne do wykonania warunków niniejszej umowy. W przypadku niepodania danych nie będzie możliwe zawarcie niniejszej umowy.

6.8. Dane udostępnione przez Uczestników nie będą podlegały udostępnieniu podmiotom trzecim. Odbiorcami danych będą tylko instytucje upoważnione z mocy prawa.

6.9. Dane udostępnione przez Uczestników nie będą podlegały profilowaniu.

6.10. Administrator danych osobowych nie ma zamiaru przekazywać danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej.

6.11. Dane osobowe będą przechowywane przez czas wymagany do ich wykorzystania.

6.12. Mając na uwadze powyższe wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych zgodnie z ww. celem.

7. POSTANOWIENIA KOŃCOWE

7.1. Konkurs może zostać unieważniony, jeżeli:

1. b) jury stwierdzi, że żadna z prac konkursowych nie spełnia wymagań Regulaminu;
2. c) jury stwierdzi, że żadna z prac konkursowych nie została sporządzona w sposób zapewniający spełnienie wszystkich kryteriów Konkursu;
3. d) z innych ważnych przyczyn dotyczących Organizatora.

7.2. Decyzja o unieważnieniu Konkursu zostanie podana do wiadomości Uczestników za pośrednictwem Fanpage’a.

7.3. Uczestnicy zrzekają się niniejszym wszelkich roszczeń wobec Organizatora związanych z unieważnieniem Konkursu.

7.4. W stosunku do czynności Organizatora podjętych w toku Konkursu (także ich zaniechania) Uczestnik może wnieść protest do Organizatora. Protest wnosi się na piśmie do Organizatora w terminie 3 dni roboczych od dnia czynności (przy zaniechaniu – ostatecznego terminu, do którego Organizator powinien jej dokonać) lub dnia, w którym Uczestnik powziął wiadomość o podstawie do wniesienia protestu, jednakże w żadnym wypadku nie później niż do dnia rozstrzygnięcia Konkursu. Organizator rozpatrzy sprzeciw w terminie 3 dni od jego wniesienia.

O wniesieniu protestu, jego treści i zarzutach oraz o jego rozstrzygnięciu Organizator poinformuje pozostałych Uczestników za pośrednictwem mailingu lub Fanpage’a.

7.5. Uczestnik zobowiązuje się do bezterminowego zachowania w poufności wszelkich informacji uzyskanych w związku z Konkursem.

7.6. Wszelkie ewentualne spory związane z organizacją, przebiegiem oraz rozstrzygnięciem Konkursu, w tym dotyczące nagród, rozpoznawane i rozstrzygane będą przez właściwy sąd powszechny we Wrocławiu.

7.7. W kwestiach nieuregulowanych w niniejszym Regulaminie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego.

7.8. Regulamin niniejszy jest jedynym dokumentem określającym zasady Konkursu.

7.9. Organizator zastrzega sobie prawo interpretacji zapisów niniejszego Regulaminu. Wszelkie decyzje Organizatora będą wiążące i ostateczne.

7.10. Organizator zastrzega, że nie ponosi odpowiedzialności za zdarzenia uniemożliwiające prawidłowe przeprowadzenie Konkursu, których nie był w stanie przewidzieć, lub którym nie mógł zapobiec, w szczególności w przypadku zaistnienia zdarzeń losowych, w tym siły wyższej.

7.11. Organizator zastrzega sobie prawo do wprowadzania zmian do niniejszego Regulaminu w każdym czasie jego trwania, w tym także prawo do zmiany nagród.

GAJDZIŃSKI: Właściciele Rzeczypospolitej • Na pożegnanie Donalda • THER: Inny koniec historii • SURDYKOWSKI o tajemnicotwórstwie • UGNIEWSKA, SKORUPSKI, FLORCZYK – o krajobrazach pandemii • OLSCHOWSKY: Bóg muzyki u Herberta • ZALEWSKI: McClure • Wiersze: Fryckowski, Janion • FILM W NOWYM JORKU • 8. ARKUSZ

SPIS TREŚCI:

2 Piotr Gajdziński: ZJEDNOCZENI WŁAŚCICIELE RZECZYPOSPOLITEJ

9 Marek Orzechowski: NA POŻEGNANIE DONALDA

11 BIDEN CHCE BYĆ PRZYWÓDCĄ WOLNEGO ŚWIATA Z Andrzejem Jabłońskim rozmawia Stanisław Lejda

20 Jerzy Surdykowski: TAJEMNICA

29 Philipp Ther: INNY KONIEC HISTORII

37 Jerzy Fryckowski: WIERSZE

39 Krzysztof Lindstedt: CO TO ZNACZY: ORIENTOWAĆ SIĘ W ŚWIECIE?

45 Joanna Ugniewska: GRAFFITI WCZORAJ I DZIŚ

48 Kazimierz Skorupski: Z DZIENNIKA PARYSKIEGO

52 Piotr Florczyk: CICHOSZA (W LOS ANGELES)

55 Michael McClure: WIERSZE

58 Janusz Zalewski: OSTATNI BEATNIK – MICHAEL MCCLURE

64 Heinrich Olschowsky: GŁUCHY BÓG MUZYKI

66 Ludwik Janion: WIERSZE

68 Urszula Kozioł: GONITWY (FRAGMENT)

72 Musa Çaxarxan Czachorowski: SZARY WILK

75 Jacek Lilpop: PŁYNĘ

79 Magdalena Bajer: ATLANTYDA NASZYCH KRESÓW

84 Jacek Łukasiewicz: NOWY ROK

85 Radosław Wiśniewski: NOTATKI Z UNDERGRUNTU

87 Grażyna Krzechowicz: KLEMENS BROSCH – GENIUSZ RYSUNKU

89 Jacek Sieradzki: ODWIEDZAJĄCY

91 Marcin Adamczak: CIASTECZKO MARII ANTONINY

93 Wiesław Saniewski: WOLNY STRZELEC POD NADZOREM

96 Hubert Klimko-Dobrzaniecki: PIĄTKA DLA ZWIERZĄT

97 Mirosław Ratajczak: FASZYZM NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI

99 Mariusz Urbanek: NARODOWY NARÓD

101 Urszula Kozioł: Z POCZEKALNI

NAD KSIĄŻKAMI

103 Marta Mizuro: POŁĄCZENIE CYKORII Z BRATEM

104 Mieczysław Orski: „CYNAMONOWE” ULICE

106 Bartosz Suwiński: ROZEJM Z ŻYCIEM, WALKA Z SOBĄ

107 Michał Trusewicz: KTÓRZY NIE ZOSTALI ZOBACZENI

109 Marek Zybura: O LITERATURZE NIEMIECKIEJ INACZEJ

114 W OFICYNIE

115 POCZTÓWKI LITERACKIE KAROLA MALISZEWSKIEGO

116 SYGNAŁY: POWRÓT DO ZMYSŁÓW, FILMY W NOWYM JORKU, ZYBURA W „DIALOGU”

123 WERNISAŻE

124 INFORMACJE, KOMENTARZE

127 8 Arkusz: NOWE NADZIEJE

Polecamy Państwa uwadze wyjątkową instalację artystyczną, która powstała w ramach cyklu Pomniki Czasu kontynuowanego przez Tomasza Domańskiego konsekwentnie od ponad 20 lat. Maszyna Czasu stanie na placu przy Muzeum Współczesnym Wrocław 14 stycznia 2021 i pozostanie do osiągnięcia przeciwwagi. Jednocześnie informujemy, że ekspozycji nie będzie towarzyszyło oficjalne otwarcie.

OBSERWACJA PROCESU DZIAŁANIA MASZYNY CZASU JEST MOŻLIWA POD WARUNKIEM ZACHOWANIA ŚCISŁEGO REŻIMU SANITARNEGO COVID i przestrzegania zaleceń Państwowej Inspekcji Sanitarnej dotyczących zgromadzeń.

Tomasz Domański o Maszynie Czasu:

Sposób działania natury, bezlitośnie konsekwentny i nieodwracalny, wydaje się okrutny, a na obserwowane zmiany podyktowane przez czas godzimy się nie bez bólu.

Łatwiej jest zrozumieć i zaakceptować zależność od czasu, kiedy przyglądamy się kondycji natury w ogóle, niż gdy patrzymy na to, co dotyczy nas bezpośrednio, i na porządek świata ustalony przez nas. Naturalny rytm czasu w naszej kulturze jest odbierany przede wszystkim jako monotonny odgłos przemijania. Świadomość „naszego czasu” dotyczy raczej jego wymiernego aspektu, a nie doświadczania go we względnej, efemerycznej postaci. Dostrzegamy „materialność” czasu poprzez widoczne zmiany, ale ruchomy proces ich powstawania często umyka niezauważony. Trwałość wydaje się bardziej honorowana niż przemijanie. Bez względu jednak na sposób rozumienia i oceniania Czasu zasługuje on na hołd jako niepokonany bohater abstrakcyjny. Dlatego postawiłem na linii biegnącego czasu „pomnik” ku jego czci. Wychodząc poza utartą tradycję zachowywania pamięci po wielkich wydarzeniach i ich autorach, skonstruowałem Maszynę z kamienia i lodu, w której na naszych oczach dokonuję się przemiana żywiołów. Maszyna Czasu jest postawiona ku czci czasu, a jednocześnie na jego żer; jej intencją nie jest trwanie, istnieje ona bowiem tylko jako przezroczysty, chwilowy artefakt uświadamiający nam potęgę czasu. Ta znikająca konstrukcja zawiera w sobie także paradoksalne pragnienie stawiania oporu jego niszczącym właściwościom. Poprzez krótkotrwałe zdarzenie artystyczne chciałbym zainicjować wrażenie zapisujące się w pamięci, której naturą jest wieczna walka z czasem.

Na wrocławskim Rynku na początku lat dziewięćdziesiątych XX w. uruchomiłem Lodowe zegary, które odmierzały czas mieszkańców miasta. Z lodu, granitu, stali i ognia konstruowałem metaforyczne maszyny (Topnienie 1993, 1 m wody = 1 m ognia 1994, Ciepło topnienia 1995), wyrażając wciąż żywą tęsknotę człowieka do zbudowania urządzenia obserwującego czas, jego naturę i charakter. Były to dla mnie szczególnie ważne działania, a ich industrialna spektakularność i skala dodały mi koniecznej wiary w siebie, i, co najważniejsze, również w to, że jestem w stanie tą energią pozytywnie zarazić innych. W późniejszej mojej działalności widać, jak bardzo ważny i niezbędny był to dar – wykrzesania energii z innych ludzi w celu realizacji abstrakcyjnych idei. Zawsze to podkreślam, że Pomniki Czasu mogły zaistnieć dzięki zaangażowaniu i pasji wielu ludzi, dla których jestem tylko siłą sprawczą.

Ponad ćwierć wieku temu podjąłem heroiczną próbę wizualizacji Czasu i przedstawienia go w formie plastycznego komunikatu. Lód idealnie reprezentuje naturę przemijania, a jego kondycja w metaforycznym ujęciu jest niezmiernie bliska naszej, ludzkiej kondycji. W przypadku Pomników Czasu mamy do czynienia z dużą kompresją egzystencji lodowej bryły w stosunku do czasu, jakim dysponuje człowiek. Dzięki plastycznemu umocowaniu, stwarzam artystyczny incydent, czyli sprzyjające warunki do umownej obserwacji czasu. W trakcie akcji poddawani jesteśmy próbie akceptacji nieuchronności zdarzeń, w których wszyscy uczestniczymy.

Maszyna Czasu to rodzaj stalowej konstrukcji (klatki), w której ażurowym wnętrzu odbywa się na oczach publiczności spektakl transformacji żywiołów. Widzowie mogą obserwować tę przemianę podczas fizycznego procesu zamiany ciała stałego w wodę i eteryczny gaz. Za pomocą działania czasu, odgrywającego kluczową rolę narratora i cichego bohatera, możemy zauważyć proces przemiany. Oczywiście nie bez znaczenia są pozostałe żywioły, które odczuwamy w postaci ciepła, wilgotności powietrza oraz grawitacji. Spektakl odgrywa się na żywo, dzieje się na naszych oczach i jest rozpisany na wielogodzinny, a może nawet wielodniowy proces monodramu jednego aktora – Czasu.

Pomniki Czasu potrafią zatrzymać ludzi, zachęcić do udziału w niełatwej sztuce koncepcyjnej, a zwłaszcza w jej efemerycznej odsłonie. Wydaje się, że ten fenomen karmi się naszym strachem; witkacowskim bólem istnienia i tajemnicą bytu, nostalgią przemijania, „smutkiem szczęścia” Leopolda Staffa, a w końcu atawistycznym lękiem przed śmiercią. Pomniki Czasu w sposób metaforyczny przetransponowały te obawy i zahibernowały je w lodową bryłę tymczasowego przetrwania. W tak zaaranżowanej narracji przemijania odnalazłem swój język opisu czasu w sztuce, a ponieważ ten wątek mechaniki świata dotyczy nas wszystkich, staje się on uniwersalny. We wspólnym odczuwaniu upływu czasu tkwi siła oddziaływania tego cyklu. Używam abstrakcyjnej formuły do przedstawienia swoich przemyśleń i przeczuć, by po chwili poprowadzić odbiorcę do sedna i istoty moich intencji. Gdy publiczność je odkrywa, staje się odrobinę silniejsza w swojej indywidualnej bitwie z czasem.

Maszynę czasu zaprojektowałem z wykorzystaniem pierwiastka hipnotyczno-magicznego, jaki występuje w relacji artysty z odbiorcą. To rodzaj niesymetrycznej symbiozy, zwłaszcza w sytuacji, gdy społeczeństwo odrzuca pracę artystów, nie zdając sobie sprawy, jak wiele wnoszą w jego życie. Hipnotyzer-artysta ma za zadanie uwolnić widza od natarczywej potrzeby nazywania na rzecz poznania sztuki takiej, jaka ona jest w swej istocie. Ta natrętna potrzeba odwoływania się do realności wynika z archetypicznego lęku przed nieznanym. Warunkiem przeprowadzenia udanej terapii i seansu hipnotycznego jest współpraca. Kiedy artyście uda się uwolnić widza od strachu, on zaakceptuje to, co niezdefiniowane.

Analizując Pomniki Czasu należy także wspomnieć o aspekcie ekologicznym, integralnie wpisanym w ich przesłanie. Czy na początku lat dziewięćdziesiątych ktoś słyszał o topniejących lodowcach? Niewiele mówiło się, zwłaszcza w Polsce, o narastającym problemie globalnego ocieplenia i jego konsekwencjach, a jeżeli już, to najwyżej wspominano o rosnącej dziurze ozonowej, z którą świat uporał się, zatrzymując jej rozrost. Niewątpliwie Pomniki Czasu, nawet jeśli oparte tylko na intuicji, antycypowały zagrożenie topnieniem lodowców, z jakim ludzkości przyszło się zmierzyć na początku nowego tysiąclecia. Dzisiaj to już nie intuicja artysty, lecz realne zagrożenie dla świata i wielkie wyzwanie dla ludzkości.

Wydarzenie realizowane w ramach Sympozjum Wrocław 70/20
Projekt współfinansowany jest z Budżetu Województwa Dolnośląskiego

Organizatorzy: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego, Muzeum Współczesne Wrocław oraz Gmina Wrocław – fundator  indywidualnego stypendium artystycznego

Patronat honorowy:
Cezary Przybylski – Marszałek Województwa Dolnośląskiego
Jacek Sutryk – Prezydent Miasta Wrocław

Partnerzy: Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu, Ice Art

TOMASZ DOMAŃSKI. MACHINE OF TIME

The ways of nature, ruthlessly consistent and irrevocable, seem cruel, and our acceptance of the changes we observe that are forced by the passing of time is far from painless. It is easy enough to comprehend and accept the fact that time impacts on things when we regard the condition of nature as a whole, but not so in the case of things that affect us directly, or the order of the world we have created. The natural rhythm of time is mostly viewed as a monotonous sound of transience in our culture. The awareness of “our time” is related, first of all, to its measurable aspect, rather than to experiencing it in a relative, ephemeral form. We notice the “materiality” of time through perceivable changes, but the ongoing process of their development tends to remain unrecognised. Stability seems more respected than temporariness. Still, regardless of how Time is understood and evaluated, it deserves to be paid a homage to as an invincible abstract hero. So I have put up a “monument” to time, on the line of the passing time. Discarding the time-honoured tradition of commemorating great events and their doers, I have built a Machine of stone and ice, and in it a transformation of elements occurs before our very eyes. Machine of Time has been made to celebrate time, and to be devoured by time; the intention behind it is not perseverance as it constitutes nothing more than a transparent and momentary artefact, making us realise the might of time. This disappearing structure contains a paradoxical will to resist its destroying properties. With this short-timed artistic event I would like to initiate an impression that gets imprinted in memory which, by nature, eternally fights with time.

In the early 1990s, I set Ice Clocks in Wrocław’s Market Square, measuring time for residents. I have constructed metaphorical machines out of ice, granite, steel and fire (Melting 1992, 1 m3 water = 1 m3 fire 1994, Heat of Fusion 1995), expressing the never-ending human longing to build a machine monitoring time, its nature and character. These works meant a great lot to me; their industrial conspicuousness and scale bolstered the necessary confidence and, more importantly, made me capable of sharing this energy with others. It is obvious from my later work that this gift was truly vital – to invoke energy in other people to put abstract ideas into action. I always like to stress the fact that the Monuments of Time were possible due to the involvement and passion of many people, with me as a mere driving force.

More than a quarter century ago, I made a heroic attempt at visualising Time and depicting it as an artistic message. Ice is perfect for representing the nature of passing, and from a metaphorical perspective its condition is akin to our human condition. In the Monuments of Time the existence of the ice chunk is vastly compressed in relation to the time people have at their disposal. The creative context helps me arrange an artistic incident, or favourable conditions for conventional observation of time. In the course of action, we are put to a test for acceptance of the inevitability of things we all are part of.

Machine of time is an openwork steel structure (cage) for the audience to watch the spectacle of transforming elements. Viewers can observe the transformation in the physical process of a solid turning into water and aerial gas. With the working of time, the narrator playing the key role and the hidden hero, we may perceive the process of change. Naturally, other elements are not meaningless, and we feel them as heat, humidity and gravitation. This is a live spectacle, happening in front of our eyes, planned for a many-hour and even many-day monodrama for one performer – Time.

The Monuments of Time can stop people, encourage them to partake in demanding conceptual art, and especially its ephemeral form. It seems to me that the phenomenon feeds on our fears; Witkiewiczesque pain of existence and mystery of being, the nostalgy of passing, Leopold Staff’s “sadness of bliss” and, lastly, the atavist fear of death. The Monuments of Time metaphorically transferred these fears and hibernated them in an ice chunk of temporary survival. This way of narrating transience allowed me to discover my own artistic language to describe time, and as this piece of world mechanics affects all of us, it becomes universal. The power of this cycle comes from the shared experience of passing time. I use an abstract formula to express my reflection and intuitions to soon enough take the viewer to the very core and essence of my intentions. When viewers discover them, they become a bit stronger in their individual battles with time.

When designing the Machine of Time, I used the hypnotic-magical element of the relation between the artist and the beholder. It is an asymmetrical symbiosis, especially when the society rejects artistic work, unaware of its importance in social life. The task of a hypnotiser-artist is to emancipate the viewer from the pressing urge to designate for the benefit of recognising art for what it really is. This pressing need to refer to reality results from the archetypal fear of the unknown. For a therapy or a hypnosis session to be successful, cooperation is crucial. When the artist succeeds in liberating the viewer from fear, the viewer will accept the undefinable.

Analysing the Monuments of Time, the ecological aspect should also be taken into consideration as it is an integral part of the message. Did anyone in the early 1990s hear of melting glaciers? There was little talk about them, especially in Poland, about the growing problem of global warming and its consequences, and if it was talked about the expanding ozone hole, which the world has since managed to stop growing, was discussed. Undoubtedly, the Monuments of Time, even if based exclusively on intuition, anticipated the danger of melting glaciers that humanity faced at the beginning of the new millennium. Today, it is no longer artistic intuition but a real threat to the world, and a massive challenge to the human race.

Project organized as part of the Symposium Wrocław 70/20
Project is co-financed from the budget of the Lower Silesian Region

Organizers: Culture and Art Centre in Wrocław – Cultural Institution by Government of the Lower Silesian Region
Wroclaw Contemporary Museum, Gmina Wrocław – founder of an individual artistic scholarship

Honorary patronage:
Cezary Przybylski – Marshal of the Lower Silesian Region
Jacek Sutryk – Mayor of Wrocław

Partners: Akademia Sztuk Pięknych im. E. Gepperta we Wrocławiu, Ice Art

W pierwszym numerze z 2021 roku magazynu Wroclife redaktorzy pisma pod lupę biorą tegoroczny budżet Wrocławia. Wiele miejsca poświęcono także pomaganiu innym. Sebastian Adamczyk w rozmowie z Izą Jóźwik opowiada o wsparciu osób bezdomnych żyjących we Wrocławiu. Z kolei Katarzyna Szakowska z Ekostraży tłumaczy, jak dokarmiać ptaki, by im nie zaszkodzić. Uważni Czytelnicy znajdą także w piśmie kontynuację cyklów rozpoczętych jeszcze w 2020 roku – Marta Czyż-Kaczor odsłania kolejne oblicza wrocławskiego Bauhausu.

Oficjalna strona: www.wroclife.pl

Wydawcy:
Wroclife sp. z o.o,
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Dofinansowano z Budżetu Województwa Dolnośląskiego

Książka stanowi zbiór trzydziestu esejów poświęconych polskiej kulturze muzycznej ostatnich dekad. Prezentuje wybitnych twórców tej kultury oraz jej najbardziej doniosłe, mające wagę w skali międzynarodowej, zjawiska. W przeciwieństwie do praktykowanej dziś w naszym kraju publicystyki muzycznej, ograniczającej się do opisu bieżących wydarzeń, intencją autora jest pogłębione spojrzenie na rzeczywistość muzyki polskiej, odzwierciedlające jej dokonania w szerszym horyzoncie czasowym.

Większość tekstów niniejszej antologii, bo aż dwadzieścia jeden, związana jest z Wrocławiem. To dogodna okazja, by ukazać kulturotwórcze znaczenie pewnych instytucji – takich na przykład, jak festiwal Wratislavia Cantans czy pamiętna wystawa Wrocław 2000 – Moje Miasto,  festiwal Gaudeamus bądź też Dni Muzyki Starych Mistrzów. Obok tekstów poświęconych muzycznym arcydziełom Jana Sebastiana Bacha, Claudia Monteverdiego, Fryderyka Chopina, Roberta Schumanna, Antona Brucknera czy Giuseppe Verdiego –­ istotną część książki stanowią eseje o wybitnych interpretatorach muzyki, takich jak Andrzej Markowski, Tatiana Szebanowa, Gustav Leonhardt, Edmund Kajdasz, Stanisław Krukowski i Jan Ślęk.

Walorem publicystyki Marka Dyżewskiego jest postrzeganie muzyki z perspektywy jej związków z innymi dziedzinami sztuki i kultury, a także – jasność przekazu, zwięzłość, retoryczna elegancja i swego rodzaju muzyczność, przejawiająca się w budowie słownych fraz.

Marek Dyżewski jest absolwentem wrocławskiej Akademii Muzycznej, w której kształcił się pod kierunkiem prof. Barbary Hesse-Bukowskiej. Studiował również historię sztuki na uniwersytetach we Wrocławiu i Wiedniu oraz na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Odbył też staż naukowo-badawczy na uniwersytecie w Brukseli. W radiu i telewizji komentował odbywające się w Polsce międzynarodowe imprezy muzyczne: Festiwal Oratoryjno-Kantatowy Wratislavia Cantans, Konkurs Dyrygencki im. Grzegorza Fitelberga, Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego i Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Prowadził wykłady na wszystkich polskich uczelniach muzycznych, a także w: Berlinie, Bonn, Hamburgu, Norymberdze, Brukseli, Paryżu, Sankt Petersburgu, Wiedniu i Waszyngtonie. W latach 1990-1994 był rektorem wrocławskiej Akademii Muzycznej. Uczelnia ta zawdzięcza mu wybudowanie nowej, okazałej siedziby, wzmocnienie kadry profesorskiej, powołanie do życia nowych specjalności, wzbogacenie instrumentarium oraz rozwinięcie kontaktów międzynarodowych.

Redakcja językowa i korekta – Bogusława Krzczanowicz

Projekt graficzny i łamanie – Julita Gielzak

Koordynacja wydawnicza – Marta Przetakiewicz

Format – 160 x 240 mm

Język – polski

ISBN 978-83-65892-66-9

Wydawca: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego.

Partnerem wydawniczym książki jest Strefa Kultury Wrocław w ramach Wrocławskiego Programu Wydawniczego.

Publikacja dofinansowana z Budżetu Województwa Dolnośląskiego.

Cena: 50,00 zł + koszt wysyłki

Książkę można zamówić, pisząc na adres: wydawnictwa@okis.pl