Katalog towarzyszący wystawom „Zdzisław Jurkiewicz. Zdarzenia” prezentowanych w Muzeum Współczesnym Wrocław i CNiS Stara Kopalnia w Wałbrzychu w 2021 roku.
Książka stanowi uzupełnienie zagadnień i problemów zawartych w wydanej przez OKiS w 2019 roku monograficznej publikacji pod tym samym tytułem.

(więcej…)

Organizatorzy:
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Muzeum Regionalne w Środzie Śląskiej

Wystawa dofinansowana z Budżetu Województwa Dolnośląskiego

Fot.: Piotr Masny

SZTUKA IDZIE NA WOLNOŚĆ
spotkanie promujące książkę

30 grudnia 2019 roku, godzina 15:00
Galeria FOTO-GEN Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu
pl. bpa Nankiera 8, Wrocław

Prowadzenie: Agnieszka Chodysz-Foryś, Manfred Bator
Paneliści: Mirosław Jasiński, Piotr Lisowski, Igor Wójcik

Pod redakcją
Igora Wójcika
Współredakcja
Agnieszka Chodysz-Foryś
Współpraca
Juraj Čarný, Richard Drury, Ábel Kónya, Andrzej Mazur, Marek Sobczyk

Autorzy tekstów:
Kata Balázs, Eszter Ágnes Szabó, Juraj Čarný, Jolanta Ciesielska, Richard Drury, Josef Hlaváček, Mirosław Jasiński, Ábel Kónya, Piotr Lisowski, Zsolt Petrányi, Mira Sikorová-Putišová, Marek Sobczyk, Igor Wójcik

Projekt
Daria Malicka
Skład i łamanie
Monika Aleksandrowicz
Korekta graficzna książki
Piotr Masny
Przygotowanie zdjęć do druku
Justyna Fedec
Przekład
Olga Drenda, Richard Drury, Katarzyna Dudzic, Tomasz Grabiński, Marek Grzybowski, Eva Pázmányová, Zoltán Tóth, Áron Zöldy
Korekta tekstów w języku polskim
Maciej Szłapka
Korekta tekstów w języku angielskim
Richard Drury

Wydawca: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Druk: Drukarnia JAKS

ISBN 978-83-65892-76-8 (miękka oprawa)

ISBN 978-83-65892-78-2 (twarda oprawa)

Przygotowywana przez OKiS publikacja Sztuka idzie na wolność ma na celu ukazanie fenomenu na skalę światową, jakim była działalność artystyczna w latach 80. w krajach Europy Środkowej, w których niezależna kultura, obejmując swym zasięgiem różne środowiska, stanowiła jeden z najistotniejszych elementów aktywności społeczeństwa podziemnego. W publikacji zostaną prześledzone najważniejsze zjawiska artystyczne tego okresu, ze szczególnym uwzględnieniem tych, które w swojej warstwie narracyjnej i formalnej związane były z ideą wolności; zarówno w odniesieniu do sytuacji politycznej, społecznej, jak i braku osobistego zniewolenia związanego z autonomią sztuki i prawem do nieskrępowanej kreacji. Istotne będzie ukazanie różnic w przebiegu tych schyłkowych dla komunizmu lat w poszczególnych państwach regionu: Polski, Czech, Słowacji i Węgier.

Sztuka idzie na wolność pod zbiorową redakcją: Igora Wójcika (PL), Agnieszki Chodysz-Foryś (PL), Marka Sobczyka (PL), Abla Konya (HU), Richarda Drury (CZ), Juraja Carnego (SK), będzie złożoną analizą sytuacji kulturowej lat 80. w krajach tzw. Grupy Wyszehradzkiej. Płaszczyzną łączącą będzie podobna sytuacja polityczna tego okresu w naszych krajach i podobne formy ekspresji środowisk twórczych tamtych czasów. Jednocześnie, będzie to też zestawienie kilku odrębnych, autorskich analiz tego okresu, dedykowanych konkretnym zjawiskom w konkretnych miejscach i czasie.

Wybór takiego obszaru badawczego stanowi rozwinięcie wcześniejszych projektów wystawienniczych i wydawniczych OKiS będących refleksją nad konkretnymi zjawiskami artystycznymi z tego przełomowego dla losów Europy okresu historii. Warto spośród nich wymienić pierwszą, tak dużą wystawę polskiej sztuki lat osiemdziesiątych pt. Republika bananowa. Ekspresja lat 80. , a także wystawę czeskiego malarstwa pt. Zarekwirowano, nawiązującą do zatrzymanych na granicy przez czechosłowacką służbę bezpieczeństwa prac artystów przy okazji Przeglądu Niezależnej Kultury Czeskiej i Słowackiej w 1989 we Wrocławiu. Pojawią się także nawiązania do wydanych przez Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu w 2008 roku dwóch teoretycznych opracowań tego okresu: katalogu Republika bananowa. Ekspresja lat 80. i książki Suplementy do sztuki polskiej lat 80., pod redakcją Jolanty Ciesielskiej.

Ze strony polskiej pojawią się teksty między innymi Jolanty Ciesielskiej, Mirosława Jasińskiego, Piotra Lisowskiego, Marka Sobczyka i Igora Wójcika. Stronę czeską reprezentował będzie Richard Drury, Słowacką Juraj Čarný i i Mira Sikorová-Putišová, węgierską zaś Ábel Kónya, Kata Balázs-Eszter i Ágnes Szabó i Zsolt Petranyi. Książka zawierać będzie bogatą dokumentację dzieł i fotografie archiwalne.

Organizator: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz Budżetu Województwa Dolnośląskiego

Wystawa prac Moniki Aleksandrowicz w Muzeum Regionalnym w Środzie Śląskiej

„Próba uchwycenia twórczości Moniki Aleksandrowicz przy pomocy standardowych narzędzi krytycznych nastręcza pewne trudności. Opis rozmywa się, ponieważ szeroki zakres zainteresowań artystki nie ułatwia zadania.

Z jednej strony mamy tu refleksję na temat semantyki i konceptualną hiperprecyzję odsyłającą w pobliże takich obszarów jak poezja konkretna, książka artystyczna czy literatura, z drugiej natomiast opowieść o rozpadzie znaku jako takiego czy niemożności opisu w ogóle.

O ile w pracach konceptualnych Aleksandrowicz pozostawia jeszcze odbiorcy odrobinę komfortowej ciszy, niezbędnej do kontemplacji, o tyle w twórczych modulacjach rzeczywistości czy podczas igrania z kategorią przypadku, niepokój publiczności uruchamia się niemal natychmiast i jest konwulsyjny. I choć Bretonowskie porzekadło „piękno będzie konwulsyjne, albo nie będzie go wcale”, artystka przekracza o całą epokę, sztuka autorki Zbiorów rozmytych, wydaje się być szczególnie blisko człowieka, jego lęków, ograniczeń, niedoskonałości, wreszcie błędu, który przeraża w tym samym stopniu, co inspiruje.

Monika Aleksandrowicz podąża własną ścieżką, unikając łatwych patentów, stąd jednoznaczna kategoryzacja jej twórczości nie jest możliwa. Poszukiwanie języka staje się językiem.”

Marcin Karnowski

Monika Aleksandrowicz absolwentka Wydziału Malarstwa wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych (1999) oraz Filozofii na wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego (2001). Dyplom w pracowni prof. Wandy Gołkowskiej (aneks z ceramiki artystycznej w pracowni prof. Stanisława Szyby). W dorobku artystycznym artystki znajduje się ponad 50 wystaw zbiorowych, sympozja poświęcone sztuce konceptualnej oraz ekspozycje indywidualne, które organizowane i prezentowane były między innymi: w Belgii, Hiszpanii, Islandii, Norwegii i w Polsce – Warszawie, Wrocławiu, Toruniu, Zielonej Górze, Lesznie, Lublinie i Lubinie.

Organizatorzy:
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Muzeum Regionalne w Środzie Śląskiej

Wystawa dofinansowana z Budżetu Województwa Dolnośląskiego

Za stołem świata to prezentacja malarstwa, fotografii i tekstów Zdzisława Jurkiewicza (1931-2012), współtwórcy wrocławskiej awangardy.

(więcej…)

Tomasz Domański. Pomniki Czasu

oprowadzanie kuratorskie + Pomniki Czasu / akcja Równowaga chwiejna

13 grudnia 2019 w samo południe w wałbrzyskim Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia wzniesiony zostanie kolejny Pomnik Czasu.

(więcej…)

Plaża_ciemnia i Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu zapraszają na trzecią odsłonę performowania pod osłoną nocy.

Noc Performerów
12 grudnia 2019, godz. 20.00
DK Luksus, ul. Wita Stwosza 16, Wrocław

Wystąpią:
Tomasz Domański
Dominika Katarzyna Borkowska
Jacek Zachodny
Andrzej K. Urbański
Dominik Podsiadły
Zbigniew Pisuła
Czervo_01

Ponadto zapraszamy do udziału wszystkich chętnych.
Zachęcamy do zgłaszania się do konkursu na najlepszy performance. O wygranej zadecyduje publiczność.
Kandydatury (opis planowanego performance’u) prosimy przesyłać na adres: marcin.czervo@gmail.com

Noc Performerów po raz pierwszy odbyła się około dwóch lat temu we Wrocławiu w legendarnym, kulturotwórczym miejscu przy ul. Białoskórniczej, jakim była niezależna galeria Brzuch, prowadzona przez Mariusza Sybilę. Pomysł na tego typu cykl wydarzeń pochodzi od Marcina Czerwińskiego, kiedyś założyciela i redaktora naczelnego czasopisma „Rita Baum”, obecnie szefa i koordynatora strony literacko-artystycznej plazaciemnia.pl. Już w pierwszej edycji Nocy wzięli udział uznani performerzy wrocławscy, a wśród nich Andrzej Dudek-Dürer i Jacek Zachodny. W zeszłym roku do wykonawców dołączyli m.in. wrocławianie Maria Bitka i Andrzej K. Urbański czy też poznański poeta cybernetyczny Roman Bromboszcz. W zamierzeniu twórcy cyklu Noc Performerów dąży do przeobrażenia się w poważne wydarzenie gromadzące we Wrocławiu uczestników krajowej i zagranicznej sceny performansu.

Organizatorzy:
Plaża_ciemnia
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Mecenat: Cezary Przybylski – Marszałek Województwa Dolnośląskiego
Dofinansowano z Budżetu Województwa Dolnośląskiego

Wystawa Stanisław Dróżdż. Czasoprzestrzennie (OD-DO)

W 2019 roku przypada 80. rocznica urodzin i 10. rocznica śmierci Stanisława Dróżdża, najwybitniejszego autora polskiej poezji konkretnej – poety, teoretyka, animatora i propagatora ruchu konkretystycznego oraz jednego z najbardziej znaczących artystów polskiej awangardy lat 60. i 70. XX wieku.

W 2009 roku, już po śmierci artysty, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu wydał pierwszą monograficzną książkę o twórczości Stanisława Dróżdża: początekoniec. Pojęciokształty. Poezja konkretna. Prace z lat 1967–2007 pod redakcją Elżbiety Łubowicz. Książka towarzyszyła wystawie pod tym samym tytułem, którą prezentowaliśmy w latach 2009-2011 w Muzeum Narodowym we Wrocławiu, Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Katowicach, Górnośląskim Centrum Kultury w Katowicach, Europejskim Centrum Kultury Hellerau w Dreźnie oraz w Galerii Guardini w Berlinie. Był to pierwszy tak obszerny pokaz twórczości Stanisława Dróżdża – światowej sławy artysty działającego na pograniczu poezji i plastyki, reprezentanta Polski na weneckim Biennale w 2003 roku. Pokazanych zostało ponad 40 dzieł, od pierwszych utworów poezji konkretnej, powstałych w 1967 roku, do prac ostatnich z roku 2007. Wystawa przygotowywana była na 70. urodziny artysty, jednak stała się, niestety, podsumowaniem zamkniętego już dzieła.

Kontynuując to opracowanie i kierując się intencją podkreślenia tegorocznego jubileuszu, skupiliśmy się na dwóch istotnych aspektach twórczości Stanisława Dróżdża: jego działalności animatorskiej oraz zagadnieniu dźwięku w polskiej poezji konkretnej.

Stanisław Dróżdż, poza własnymi konsekwentnymi poszukiwaniami w wizualnej warstwie poezji, jako główny animator ruchu konkretystycznego w Polsce począwszy od lat 70. był inicjatorem i autorem szeregu wystaw, sympozjów i publikacji. Wydał antologię polskiej poezji konkretnej, prezentował twórczość autorów zagranicznych, takich jak Ian Hamilton Finlay, Bruce Cheyne, Mary Ellen Solt, Jiři Valoch, Václav Havel. Ilustracją skali tej działalności jest wybór plakatów z kolekcji Pani Anny Dróżdż, które obejmują okres od 1969 roku (VII Kłodzka Wiosna Poetycka), poprzez liczne plakaty do wystaw z lat 70. i 80. aż do wystaw współczesnych.

Tytułowa praca Czasoprzestrzennie (OD-DO), która powstała w 1969 roku i rozwinięta została w 1993 roku w serię 82 plansz, prowadzi nas do rozważań nad dźwiękową stroną poezji konkretnej, jej potencjałem obecnym w dziełach Dróżdża oraz nad faktycznymi realizacjami na tym polu w Polsce. Wizualny wiersz złożony z dwóch słów ‘”od” i „do”, następujących po sobie, wypełniających kolejne linie tekstu w przestrzeni zamkniętej planszy, poprzez mnożenie, nakładanie na siebie, zacieranie granic obu słów – tak, że oba słowa wzajemnie się przenikają – otwiera nieskończoną przestrzeń czasu. W 1994 roku, po prezentacji tej pracy w Galerii Awangarda BWA we Wrocławiu, Stanisław Dróżdż utwierdził się w przekonaniu o jej potencjale muzycznym, który dostrzegł już w latach 70. Niestety, dzieło to zrealizowane zostało dopiero po śmierci artysty w 2009 roku. Kompozycji podjął się Tadeusz Sudnik, autor muzyki elektronicznej, komponujący dla kina, teatru i baletu, kompozytor muzyki eksperymentalnej. OD-DO przyjęło formę kwadrofonicznej opery na dwa głosy dopełniając dźwiękowo wizualną przestrzeń i czas tego dzieła.

Realizując tę wystawę i publikację, mamy świadomość, że jest to kolejny, symboliczny wkład do dalszych, szerokich studiów nad twórczością Stanisława Dróżdża, niepowtarzalnej osobowości polskiej sztuki współczesnej.

Wernisaż wystawy poprzedzi panel Stanisław Dróżdż. Aspekty dźwiękowe polskiej poezji konkretnej i próby jej animacji z udziałem Daniela Brożka, Małgorzaty Miśniakiewicz, Pawła Sosnowskiego i Tadeusza Sudnika.

Panel będzie miał miejsce w piątek, 6 grudnia 2019 o godzinie 15.00.

Wystawie towarzyszy publikacja z tekstami Marianny Bocian, Daniela Brożka, Małgorzaty Miśniakiewicz i Pawła Sosnowskiego.

Organizator: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Patronat honorowy: Cezary Przybylski – Marszałek Województwa Dolnośląskiego
Dofinansowano z Budżetu Województwa Dolnośląskiego i ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury

STANISŁAW DRÓŻDŻ. SPATIOTEMPORALLY (FROM–TO)

2019 marks the 80th birthday and 10th anniversary of death of Stanisław Dróżdż, an icon of Polish concrete poetry, poet, theorist, animator and promoter of the concretist movement, one of the most important artists of Polish avantgarde of the 1960s and 1970s.

In 2009, already after the artist’s death, the Culture and Art Centre in Wrocław published the first monograph dedicated to Stanisław Dróżdż, początekoniec (beginningend), edited by Elżbieta Łubowicz. The book accompanied the exhibition początekoniec. Pojęciokształty. Poezja konkretna. Prace z lat 1967–2007 (Beginningend. Ideaforms. Concrete poetry. Works 1967–2007) presented between 2009 and 2011 at the National Museum in Wrocław, Zamek Ujazdowski Centre for Contemporary Art in Warsaw, bwa Contemporary Art Gallery in Katowice, Upper Silesian Centre for Culture in Katowice, Hellerau European Centre for Culture in Dresden and Guardini Gallery in Berlin. It was the first such extensive presentation of the oeuvre of Stanisław Dróżdż – a world-famous artist working on the border between poetry and visual arts, representative of Poland at the Venice Biennale in 2003. The exhibition comprised 40 artworks, from the first examples of concrete poetry (1967) to the last works from 2007. The exhibition was supposed to be the most extensive overview of the artist’s work to celebrate his 70th birthday. Unfortunately, it became a summary of a closed work.

Aiming to continue the overview and driven by an intention to emphasise the anniversary, we decided to focus on two important aspects of Stanisław Dróżdż’s work: his activity as an animator and the issue of sound in Polish concrete poetry.

Stanisław Dróżdż, as the pioneer of concretism in Poland, was – aside from his own explorations of the area between poetry and visual arts – had been an author and initiator of many exhibitions, symposiums and publications since the 1970s. He published an anthology of Polish concrete poetry, presented the works of such artists as Ian Hamilton Finlay, Bruce  Cheyne, Mary Ellen Solt, Jiři Valoch, or Václav Havel. The scope of his activity is illustrated by a selection of posters from the collection of Ms. Anna Dróżdż, which reach back to 1969 (7th Spring of Poetry in Kłodzko) and through numerous posters from the 1970s and 1980s, reach present day.

The eponymous work Spatiotemporally (from–to), which was made in 1969 and had been developed until 1993, when it reached the form of 82 boards, leads us to the sonic aspects of concrete poetry, its potential in the artworks by Dróżdż, and actual implementations in this field in Poland. The visual poem comprising two words from–to, following each other, filling subsequent lines in the closed space of the board, multiplying, blurring the borders between words, opens the infinite space of time in which the words intertwine. In 1994, after presenting this work at the BWA gallery in Wrocław, Stanisław Dróżdż became convinced of its musical potential, which he had already noticed in the 1970s. Unfortunately, the work was developed only posthumously, in 2009. Tadeusz Sudnik, electronic music composer, writing music for cinema, theatre and ballet as well as his own experimental music, turned from–to into a quadrophonic opera for two voices, complementing the visual space and time of the work with sound.

We give you this exhibition and publication being aware of the fact that it provides a symbolic contribution to further extensive studies on the oeuvre of Stanisław Dróżdż, a unique personality of Polish contemporary art.

The opening of the exhibition will be preceded by a panel Stanisław Dróżdż. Sound aspects of Polish concrete poetry and attempts at its animation. Panel participants: Małgorzata Miśniakiewicz, Paweł Sosnowski, Daniel Brożek, Tadeusz Sudnik
foto-gen Gallery, 6 December 2019 at 15.00.

The exhibition is accompanied by a publication with texts by Marianna Bocian, Daniel Brożek, Małgorzata Miśniakiewicz and Paweł Sosnowski.

Organizer: Culture and Art Centre in Wrocław – Culture Institution by the Government of the Lower Silesian Region
Honorary patronage: Cezary Przybylski – Marshal of the Lower Silesian Region

Subsidized by the Ministry of Culture and National Heritage from the Fund for the Promotion of Culture and the Lower Silesian Voivodeship.