SURDYKOWSKI: Polityka w składzie porcelany • ORZECHOWSKI

GRYNBERG: Oddolna historia Polski • R. von FRITSCH o Donbasie

LABORATORIUM DOSTOJEWSKIEGO • TOPOROW o intertekstualności

AUGUSTYN: MUSIKFEST BERLIN 2021 • JANION: Bełkot i inne wiersze

ADAMCZAK: Gdynia 2021 • KUPRIANOW: Wiersze • KOWALEWSKI: Proza

SPIS TREŚCI:

2 Ludwik Janion: WIERSZE

4 Jerzy Surdykowski: POLITYKA W SKŁADZIE PORCELANY

12 Mariusz Urbanek: STAN WYJĄTKOWO WOJENNY

18 Marek Orzechowski: SEN WOLNOŚCI

23 Henryk Grynberg: ODDOLNA HISTORIA POLSKI

33 Tomasz Kozłowski: NA BUNT NIE MA CZASU

38 Rüdiger von Fritsch: DONBAS – KONFLIKT NIEROZWIĄZYWALNY?

42 Wiaczesław Kuprianow: WIERSZE

45 Bartosz Suwiński: INNY JEST W NAS, ZANIM GO POZNAMY: DOSTOJEWSKI

49 LABORATORIUM DOSTOJEWSKIEGO Z Janem Krasickim rozmawia Jacek Gutorow

57 Władimir Toporow: O PRZESTRZENI „REZONANSOWEJ” LITERATURY

62 Karol Maliszewski: Z RAPTULARZA CZYTELNIKA NOWOŚCI POETYCKICH

66 Paweł Lekszycki: WIERSZE

67 Zbigniew Dmitroca: WIERSZE

68  Włodzimierz Kowalewski: PERCYNIE I HESPERIOLE

75 Rafał Augustyn: *INNEN I AUSSEN – MUSIKFEST BERLIN 2021

80 Marcin Adamczak: INNE PIEŚNI

87 Tadeusz Sawa-Borysławski: TERESA RACHWAŁ

90 Jacek Sieradzki: BYĆ JAK KRYSTYNA MEISSNER

92 Piotr Michałowski: WOKULSKI NA GALI BIZNESU

95 Hubert Klimko-Dobrzaniecki: JAK NIE ZOSTAŁEM KSIĘDZEM I DLACZEGO LUBIĘ PIWO

96 Wiesław Saniewski: WOLNY STRZELEC POD NADZOREM

98 Mariusz Urbanek: CZWARTA FALA NADCHODZI

100 Mirosław Ratajczak: WYCHODNE

102 Urszula Kozioł: Z POCZEKALNI

NAD KSIĄŻKAMI

104 Mieczysław Orski: ŻYJĄ?

106 Monika Wojtysiak: CHILE KOCHAJĄCE INACZEJ

108 Sylwia Gibaszek: ODKRYWAJĄC WARTOŚCI

110 Marta Mizuro: NAJWAŻNIEJSZY ROZDZIAŁ ŻYCIA

111 Radosław Wiśniewski: INNE KULTOWE WIERSZE

117 W OFICYNIE

119 POCZTÓWKI LITERACKIE KAROLA MALISZEWSKIEGO

120 SYGNAŁY: OFF CAMERA, SCHNITZLER W WIEDNIU, SZEHEREZADA 1979

126 WERNISAŻE

128 INFORMACJE, KOMENTARZE

131 8 Arkusz: CZŁOWIEK NA WIELE SPOSOBÓW

za powieści „Ślicznotka doktora Josefa”, „Krótka wymiana ognia” oraz „Tkanki miękkie”, tworzące oryginalny, znakomity pod względem językowym i psychologiczny tryptyk, w którym na pierwszym planie znajdują się ludzie w starszym wieku, przez społeczeństwo i kulturę nierzadko umieszczani w cieniu.

Zyta Rudzka (ur.1964) – powieściopisarka i dramatopisarka. Zadebiutowała powieścią „Białe klisze”(1993), dziś ma na koncie osiem powieści oraz sześć dramatów. Jej „Krótka wymiana ognia” (2018) weszła do finału Nagrody Literackiej Nike, została uznana za jedną z dziesięciu najlepszych polskich książek dekady przez tygodnik „Polityka” i uhonorowana Nagrodą Literacką Gdynia. Najnowsza powieść Rudzkiej, „Tkanki miękkie” (2020) otrzymała Nagrodę Literacką m.st. Warszawy i została uznana za jedną z dziesięciu najlepszych książek roku przez dwumiesięcznik „Książki. Magazyn do czytania”. Pisarka była kilkukrotną finalistką Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej, którą otrzymała za sztukę „Zimny bufet”. Książki Zyty Rudzkiej tłumaczone były na niemiecki, rosyjski, francuski, czeski, włoski, angielski, chorwacki i japoński.

Nagroda „Odry” przyznawana jest od 1962 roku, jej laureatami byli m.in. Tadeusz Różewicz, Stanisław Lem, Czesław Miłosz, Hanna Krall, Wisława Szymborska, Jarosław Marek Rymkiewicz, Ryszard Kapuściński, Ewa Lipska, Olga Tokarczuk, Magdalena Grochowska, Józef Hen, Małgorzata Szejnert, Marcin Sendecki, Kazimierz Orłoś, Tomasz Łubieński.

Przekazanie Nagrody Odry odbędzie się w grudniu bieżącego roku.

fot. Kuba Celej

RUCHNIEWICZ o historii populizmu • GAJDZIŃSKI: Gorąca jesień •  ORZECHOWSKI: Out of Afganistan • SAWENEĆ, RIABCZUK o Ukrainie TADEUSZ RÓŻEWICZ w 100. rocznicę urodzin • W Nekropolu Tadeusza •  SABAIS, HARTMANN, WOLDAN – o spotkaniach z RÓŻEWICZEM •  BALCERZAN jako człowiek strukturalny • REZNIKOFF • SINGER

SPIS TREŚCI: 

2 Krzysztof Ruchniewicz: NIEBEZPIECZEŃSTWA HISTORYCZNEGO POPULIZMU

11 Piotr Gajdziński: GORĄCA JESIEŃ

19 WOJNA Z TERRORYZMEM BYŁA POMYŁKĄ Z Bartoszem Bolechowem rozmawia Stanisław Lejda

28 Marek Orzechowski: OUT OF AFGANISTAN

33 Magdalena Bajer: PATRIOTYZM A NACJONALIZM

36 UKRAINA PO TRZYDZIESTU LATACH Z Andrijem Saweneciem rozmawia Wojciech Pestka

44 Mykoła Riabczuk: POPRZEDNIE ŻYCIE. FELIETONY

48 Heinz Winfried Sabais: WIERSZ

51 Bernhard Hartmann: MOJE SPOTKANIA Z RÓŻEWICZEM

55 Alois Woldan: „CZARODZIEJ RÓŻEWICZ” W WIEDNIU

58 Tadeusz Dąbrowski: RÓŻEWICZA „CZŁOWIEK-DZIURA”

61 Mieczysław Orski: W NEKROPOLU TADEUSZA RÓŻEWICZA

68 Tadeusz Różewicz: O KONFLIKCIE POKOLEŃ PO WOJNIE

69 Tadeusz Różewicz: O PISANIU PARODII

70 Łukasz Janowski: OCALONY ZA GRANICĄ

74 PRZYGODY CZŁOWIEKA STRUKTURALNEGO Z Edwardem Balcerzanem rozmawia Ewa Rajewska

81 Charles Reznikoff: WIERSZE

85 Izaak Baszewis Singer: PIERWSZA WIZYTA W ZWIĄZKU LITERATÓW

89 Tadeusz Klimowicz: AMICORUM COLLOQUIA

94 Tomasz Dalasiński: WIERSZE

96 Jacek Gutorow: LORCA W NOWYM JORKU

98 Krystyna Kuczyńska: ZAUŁEK WSZYSTKICH STRON ŚWIATA

104 Jacek Sieradzki: AGIT-PROP

106 Piotr Czerkawski: POŻEGNANIE Z PATRIARCHATEM

108 Marcin Adamczak: CHINATOWN PO DRUGIEJ STRONIE LUSTRA

110 Wiesław Saniewski: WOLNY STRZELEC POD NADZOREM

112 Hubert Klimko-Dobrzaniecki: SZALEŃSTWO TRWA

113 Mariusz Urbanek: PAŃSTWO PODZIEMNE 2.0

115 Mirosław Ratajczak: POETA I FOTOGRAFOWIE

117 Urszula Kozioł: Z POCZEKALNI

NAD KSIĄŻKAMI

119 Radosław Wiśniewski: MODEL DO SKLEJANIA CZEGOŚ WAŻNEGO

120 Bartosz Suwiński: LUNATYK NIEBA: WŁADYSŁAW SEBYŁA

122 Marta Mizuro: DYLEMATY PANA S.

124 Leszek Szaruga: EUROPEJSKI PATRIOTYZM

126 Katarzyna Zahorska: OCZYMA I DŁOŃMI

131 W OFICYNIE

133 POCZTÓWKI LITERACKIE KAROLA MALISZEWSKIEGO

134 SYGNAŁY: W HOŁDZIE DANTEMU, PROJEKT LUBICZ-ZALESKIEJ, STRES I MISTYKA

141 WERNISAŻE

143 INFORMACJE, KOMENTARZE

145 8 ARKUSZ ODRY: DŁUŻSZY ODDECH

GAJDZIŃSKI o mistrzostwie kłamstwa • ORZECHOWSKI: Niemcy po Merkel SURDYKOWSKI o utraconej ojczyźnie • J. PROVAN: Małe USA (w Niemczech) ŚWIERKOCKI o Ulissesie • ORSKA: JEST MIŁOBĘDZKA • BRAKONIECKI HOLLAND na spotkaniu w Nowym Jorku • MALATYŃSKA o filmach w Krakowie GLÜCK: Wiersze • PATRIKIOS: Wiersze • KAWAFIS: Szkice • SEFERIS: Dziennik

SPIS TREŚCI

10 Jerzy Surdykowski: ROZWAŻANIA O SOLIDARNOŚCI I UTRACONEJ OJCZYŹNIE

19 Marek Orzechowski: OSIEROCONE NIEMCY

24 Krzysztof Siwczyk: WIERSZ

26 MAŁA AMERYKA Z Johnem Provanem rozmawia Paweł Marcinkiewicz

35 Louise Glück: WIERSZE

38 Dawid Szkoła: LOSY LUDZI Z POGRANICZA

45 Kazimierz Brakoniecki: HISTORYCZNE DNI

52 Joanna Orska: WYKONYWANIE POŁĄCZEŃ

57 Maciej Świerkocki: ŁÓDŹ ULISSESA

66 Titos Patrikios: WIERSZE

69 Konstandinos Kawafis: WYBÓR PROZY

74 Joanna Kruczkowska: GDZIEKOLWIEK PÓJDĘ, GRECJA MNIE RANI. SEFERIS I JEGO DZIENNIK

80 Piotr Kosiewski: W POSZUKIWANIU WZORCOWEGO ŚWIATA

84 Katarzyna Zahorska: AKTUALIZOWANIE LEGENDY

88 CZAS NIEOBOJĘTNOŚCI Spotkanie z Agnieszką Holland

96 Maria Malatyńska: OSTRE PRZEBUDZENIE

100 Wiesław Saniewski: WOLNY STRZELEC POD NADZOREM

102 Marcin Adamczak: ŻYCIU SIĘ TO NIE SPODOBAŁO

104 Radosław Wiśniewski: NOTATKI Z UNDERGRUNTU

106 Krzysztof Uściński: QUO VADITIS, CIRCENSES?

113 Jacek Sieradzki: PANTEON I MALKONTENCI

115 Hubert Klimko-Dobrzaniecki: POWAKACYJNY KALEJDOSKOP

116 Mirosław Ratajczak: DŁUGIE POŻEGNANIE

118 Mariusz Urbanek: NARKOBIZNES WCHODZI DO MEDIÓW

120 Urszula Kozioł: Z POCZEKALNI

NAD KSIĄŻKAMI

122 Tamara Hebes: GONIĆ MYŚLI, DOBIERAĆ SŁOWA

124 Wojciech Kaliszewski: WIATROŁOM

126 Jarosław Petrowicz: SCRIBERE NECESSE EST

128 Radosław Wiśniewski: O TYCH, KTÓRZY MYLĄ SIĘ TYLKO RAZ

130 Mieczysław Orski: MAGICZNE BRZEGI JEZIORA

133 W OFICYNIE

135 POCZTÓWKI LITERACKIE KAROLA MALISZEWSKIEGO

136 SYGNAŁY: Z BISMARCKIEM W NOWOCZESNOŚĆ, BESTSELLER WITOSZEK, ROSOCHA

141 WERNISAŻE

143 INFORMACJE, KOMENTARZE

147 8 ARKUSZ ODRY: POŁÓW, DEBI

Rozmowy z: TULEYĄ – o praworządności; i KOZIOŁ – o poezji i nauce GAJDZIŃSKI: Szafarz prawej prawicy • PIASECKI: Karski a Rosenbergowie KOMOROWSKI: Chaos polskości • UŚCIŃSKA: Trump i psychiatrzy CARRIÈRE o realizacji Dantona Wajdy • PARYS o swoim Księciu ZYMAN, U. PRZYBOŚ, WOLNY-HAMKAŁO: Wiersze • SANIEWSKI

SPIS TREŚCI 6/2021:  

2 OBYWATEL SĘDZIA Z Igorem Tuleyą rozmawia Magdalena Bajer

8 Piotr Gajdziński: SZAFARZ PRAWEJ PRAWICY

16 Bartosz Kuźniarz: DO ZGUBY WIODĄ ŚMIERTELNYCH RACHUBY

24 Waldemar Piasecki: KARSKI, ROSENBERGOWIE, BERIA

34 Bożena Uścińska: WODZOWIE I PSYCHIATRZY

42 Edward Zyman: W DRODZE

45 SŁOWA, KTÓRE MAJĄ MOC PORUSZANIA SUMIEŃ Z Urszulą Kozioł rozmawia Mariusz Urbanek

53 Urszula Kozioł: Z POCZEKALNI

55 Adam Komorowski: CHAOS POLSKOŚCI

62 Jean-Claude Carrière: O DANTONIE ANDRZEJA WAJDY

69 Mieczysław Orski: MROCZNA BLIŹNIACZKA NA „WYSPIE”

71 Karol Maliszewski: Z RAPTULARZA CZYTELNIKA NOWOŚCI POETYCKICH

74 Uta Przyboś: WIERSZE

76 W LITERATURZE NIE MA „ZA GRUBO” Z Magdaleną Parys rozmawia Mateusz J. Hartwich

80 Leszek Szaruga: WYBIERANIE WOLNOŚCI

86 Agnieszka Wolny-Hamkało: WIERSZE

88 Sławomir Wernikowski: LUKSEMBURG

96 Radosław Wiśniewski: NOTATKI Z UNDERGRUNTU

98 Marek Wołyński: WIERSZE

99 Katarzyna Zahorska: MIKROHISTORIE

104 Jacek Sieradzki: NOWE DEKORACJE

106 Marcin Adamczak: LOVE IS A LOSING GAME

108 Wiesław Saniewski: WOLNY STRZELEC POD NADZOREM

110 Hubert Klimko-Dobrzaniecki: MELDUJĘ POSŁUSZNIE, ŻE JUŻ JESTEM

111 Mirosław Ratajczak: SZTUKA NARRATYWNA

113 Mariusz Urbanek: NOWY NIEŁADNY ŁAD

NAD KSIĄŻKAMI

115 Jarosław Petrowicz: ŚWIĘTO ISTNIENIA

116 Michał Trusewicz: BOGATY JAPOŃCZYK PATRZY NA GÓRĘ FUJI

118 Marta Mizuro: TRZY KROKI W TYŁ

120 Ireneusz Paweł Karolewski: WAHADŁO HISTORII

122 Anna Markowska: JAKUBOWA KSIĘGA O PROTEUSZOWYCH CZASACH

128 W OFICYNIE

129 POCZTÓWKI LITERACKIE KAROLA MALISZEWSKIEGO

130 SYGNAŁY: VAN GOGH W PADWIE, MIODEK O SZURKOWSKIM, „PRZEGLĄD POLITYCZNY”

141 WERNISAŻE

142 INFORMACJE, KOMENTARZE

147 8 Arkusz: NOWA ENERGIA

URBANEK: Polska przed wyborami • Rozmowy z SOŚNIERZEM i PILOTEM TCHOREK-BENTALL: o Zmierzchu demokracji • ORZECHOWSKI o wolności myśli CHMIELEWSKI: John Le Carré • RYTM I DAR JACKA ŁUKASIEWICZA ZYBURA: W stulecie urodzin DEDECIUSA • GUTOROW o wierszach HILLA PILOT: PROZA • HOSTOVSKÝ: OPOWIADANIA • KOZIOŁ o odejściach

SPIS TREŚCI:

2 Mariusz Urbanek: POLSKA PRZEDTERMINOWA

9 WALCZYMY ZE ZJAWISKIEWM, KTÓREGO ROZMIARÓW W PEŁNI NIE ZNAMY Z Andrzejem Sośnierzem rozmawia Stanisław Lejda

18 Samuel Tchorek-Bentall: NAPRAWDĘ ZMIERZCH DEMOKRACJI?

24 Marek Orzechowski: POLICJA MYŚLI NADCHODZI

30 Jerzy Surdykowski: CIERPLIWOŚĆ, SIOSTRA CIERPIENIA

40 Piotr Florczyk: W DRODZE

45 Adam Chmielewski: JOHN LE CARRÉ: FIKCJA W SŁUŻBIE PRAWDY

55 Jacek Gutorow: BEZ ROZWIĄZANIA

58 Geoffrey Hill: WIERSZE

60 Marek Zybura: POSŁANNICTWO KSIĄŻEK

69 Janusz Degler: WSPOMNIENIA O PRZYJACIELU

71 Adrian Gleń: RYTM I DAR

73 Karol Maliszewski: *** (PRZEGLĄDAM POZOSTAŁE PO JACKU)

74 Jacek Gutorow: JŁ

75 Czesław Sobkowiak: KAŻDEMU COŚ Z SIEBIE DAŁ

77 Urszula Kozioł: Z POCZEKALNI

80 Utz Rachowski: WIERSZ

81 ZAJĘCIA W CZAS MOROWY Z Marianem Pilotem rozmawia Maciej Żurawski

84 Marian Pilot: OBRONA PIŁATA

88 Mieczysław Orski: JADĄC W SMUDZE CIENIA

90 Václav Hrabě: WIERSZE

92 Andrzej S. Jagodziński: EGON HOSTOVSKÝ – PISARZ BEZDOMNY

98 Egon Hostovský: TAJEMNICZY POSŁANIEC

107 Agnieszka Sabor: POKOLENIE NA NOWO ODKRYTE

110 Piotr Czerkawski: MASKI SPADŁY – RELACJA Z BERLINALE 2021

113 Jacek Sieradzki: NIE SPADAĆ Z PROGU ZIEMI

115 Wiesław Saniewski: WOLNY STRZELEC POD NADZOREM

117 Marcin Adamczak: KONSERWATYWNA PĘTLA

119 Hubert Klimko-Dobrzaniecki: STĄD DO WIECZNOŚCI?

120 Mirosław Ratajczak: MIKROKRYZYS

121 Mariusz Urbanek: UWAGA! MINISTER MYŚLI

NAD KSIĄŻKAMI

123 Paweł Mackiewicz: PRÓBUJĘ

125 Zdzisław Darasz: PODZWONNE DLA JUGOSŁAWII

127 Marta Mizuro: WYOBRAŻONE I NIE

128 Eugeniusz Sobol: UKRAIŃSKI POLAK

130 Katarzyna Zahorska: KRYTYKA AUTOBIOGRAFICZNA

132 Katarzyna Bogdanowicz: WSPÓLNIE POGRZEBANI

138 POCZTÓWKI LITERACKIE KAROLA MALISZEWSKIEGO

139 SYGNAŁY: SACHSE, STULECIE BEUYSA, „WIĘŹ”, LLOSA

146 WERNISAŻE

148 INFORMACJE, KOMENTARZE

151 8 Arkusz: PÓŁPRYWATNE DEKLARACJE