X

166 MONODRAMÓW. Przewodnik po teatrze jednego aktora

„166 monodramów” to kolekcja tylu właśnie, ile wymienia się w tytule, spektakli teatru jednego aktora. Autor wybrał je, kierując się kryterium charakterystyczności – każdy z omawianych monodramów oddaje pewien typ wypowiedzi artystycznej, który na scenie jednoosobowej zwracał uwagę oryginalnością albo typowością. Przy czym krytyka interesowała motywacja, którą kierowali się artyści, podejmujący ryzyko spotkania z widzem sam na sam, bez wsparcia innych wykonawców, a często nawet bez wspomagającej ich inscenizacji.

 

Głównym zasobem, z którego czerpał autor, były wieczory spędzone na festiwalach we Wrocławiu i Toruniu, które wytyczały przez ostatnie pół wieku główny nurt teatru jednego aktora w Polsce. Wrocław z czasem stał się także oknem prowadzącym na świat dzisiejszego monodramu. Jubileusz festiwalu wrocławskiego, najstarszego tego typu festiwalu na świecie, dorobek jego kreatora, Wiesława Gerasa, były więc głównym źródłem doboru repertuaru w tej książce. Od czasu do czasu jednak pojawiają się tutaj spektakle, które do Wrocławia nie zawitały z rozmaitych powodów, a których obecność wzbogaca obraz polskiego teatru indywidualistów. Kolekcjoner monodramów, gdyby zechciał obejrzeć zgromadzone tu spektakle jeden po drugim, musiałby je oglądać przez siedem dni i nocy bez przerwy. Gdyby zachował higienę pracy i spędzał na widowni jedynie osiem godzin dziennie, trwałoby to cały miesiąc. A ponieważ to z wielu powodów niemożliwe, autor zaprosił nas do swego teatru wspomnień.

 

Tomasz Miłkowski – dziennikarz, krytyk, redaktor, od początku lat 70. interesuje się ruchem teatru jednego aktora. Częsty bywalec i juror festiwali we Wrocławiu, Warszawie, Toruniu, Helu, Kownie, Sankt Petersburgu. Autor i redaktor kilku książek związanych ze sceną jednoosobową. Nadal aktywny jako recenzent, m.in. tygodnika „Przegląd”, redaktor naczelny czasopisma internetowego „Yorick” i promotor młodej krytyki – przewodniczy kapitule Nagrody im. Andrzeja Żurowskiego dla młodych krytyków. Uważa, że teatr jednego aktora jest soczewką, w której skupiają się poszukiwania współczesnego teatru. Toteż wciąż wypatruje nowych monodramów w nadziei, że w ten sposób dowie się, co nas czeka jutro.

 

Czarna książeczka z Hamletem – seria wydawnicza poświęcona ruchowi teatrów jednego aktora i sylwetkom wybitnych aktorów polskich i zagranicznych. Wydawana od 2007 roku w ramach Wrocławskich Spotkań Teatrów Jednego Aktora przez Wrocławskie Towarzystwo Przyjaciół Teatru i Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu. Do 2016 roku w serii ukazało się 16 publikacji.

 

166 MONODRAMÓW. Przewodnik po teatrze jednego aktora

autor: Tomasz Miłkowski
rok wydania: 2016

„166 monodramów” to kolekcja tylu właśnie, ile wymienia się w tytule, spektakli teatru jednego aktora. Autor wybrał je, kierując się kryterium charakterystyczności – każdy z omawianych monodramów oddaje pewien typ wypowiedzi artystycznej, który na scenie jednoosobowej zwracał uwagę oryginalnością albo typowością. Przy czym krytyka interesowała motywacja, którą kierowali się artyści, podejmujący ryzyko spotkania z widzem sam na sam, bez wsparcia innych wykonawców, a często nawet bez wspomagającej ich inscenizacji.

 Głównym zasobem, z którego czerpał autor, były wieczory spędzone na festiwalach we Wrocławiu i Toruniu, które wytyczały przez ostatnie pół wieku główny nurt teatru jednego aktora w Polsce. Wrocław z czasem stał się także oknem prowadzącym na świat dzisiejszego monodramu. Jubileusz festiwalu wrocławskiego, najstarszego tego typu festiwalu na świecie, dorobek jego kreatora, Wiesława Gerasa, były więc głównym źródłem doboru repertuaru w tej książce. Od czasu do czasu jednak pojawiają się tutaj spektakle, które do Wrocławia nie zawitały z rozmaitych powodów, a których obecność wzbogaca obraz polskiego teatru indywidualistów. Kolekcjoner monodramów, gdyby zechciał obejrzeć zgromadzone tu spektakle jeden po drugim, musiałby je oglądać przez siedem dni i nocy bez przerwy. Gdyby zachował higienę pracy i spędzał na widowni jedynie osiem godzin dziennie, trwałoby to cały miesiąc. A ponieważ to z wielu powodów niemożliwe, autor zaprosił nas do swego teatru wspomnień.

Tomasz Miłkowski – dziennikarz, krytyk, redaktor, od początku lat 70. interesuje się ruchem teatru jednego aktora. Częsty bywalec i juror festiwali we Wrocławiu, Warszawie, Toruniu, Helu, Kownie, Sankt Petersburgu. Autor i redaktor kilku książek związanych ze sceną jednoosobową. Nadal aktywny jako recenzent, m.in. tygodnika „Przegląd”, redaktor naczelny czasopisma internetowego „Yorick” i promotor młodej krytyki – przewodniczy kapitule Nagrody im. Andrzeja Żurowskiego dla młodych krytyków. Uważa, że teatr jednego aktora jest soczewką, w której skupiają się poszukiwania współczesnego teatru. Toteż wciąż wypatruje nowych monodramów w nadziei, że w ten sposób dowie się, co nas czeka jutro.

Czarna książeczka z Hamletem – seria wydawnicza poświęcona ruchowi teatrów jednego aktora i sylwetkom wybitnych aktorów polskich i zagranicznych. Wydawana od 2007 roku w ramach Wrocławskich Spotkań Teatrów Jednego Aktora przez Wrocławskie Towarzystwo Przyjaciół Teatru i Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu. Do 2016 roku tej w serii ukazało się 16 publikacji.

 

Wypowiedzieć człowieka. Poezjoteatr Tadeusza Malaka

autor: Katarzyna Flader-Rzeszowska
rok wydania: 2016

Tadeusz Malak to artysta osobny, tworzący konsekwentnie swój poezjoteatr od 65 lat! Książka Katarzyny Flader-Rzeszowskiej pokazuje, jak dzięki scenie aktor odsłania prawdę o człowieku współczesnym, stojącym wobec etycznych dylematów, uwikłanym w tragiczne dzieje historii, szukającym sensu. Takiego bohatera Malak odnajduje w poezji Lorki, Herberta, Różewicza (to ona stanowi podstawę scenariuszy jego jednoosobowych spektakli). Wykonawca artystyczne poszukiwania traktuje jako zadanie, rodzaj społecznego posłannictwa. Należy do pokolenia twórców, dla których etos aktora zobowiązuje do ciężkiej pracy i ciągłego rozwijania rzemiosła.

Autorka krok po kroku przybliża tę artystyczną osobowość i precyzyjnie opisuje to, jak Tadeusz Malak od lat 60. współtworzy ruch teatru jednego aktora w Polsce. Ten klasyk sztuki monodramu w sposób decydujący przyczynił się do ukształtowania jednoosobowego teatru poezji, łączącego szacunek do słowa autora z głęboko przemyślaną interpretacją wykonawcy.

Katarzyna Flader-Rzeszowska – historyk teatru, wykładowca akademicki. Ukończyła Wydział Wiedzy o Teatrze w warszawskiej Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza oraz Wydział Nauk Historycznych i Społecznych na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, absolwentka Podyplomowych Studiów Humanistycznych w Polskiej Akademii Nauk. Doktorat uzyskała w Instytucie Sztuki PAN. Obecnie wykłada na Komunikacji Medialno-Kulturowej UKSW. Jest zastępcą redaktora naczelnego kwartalnika „Kultura-Media-Teologia”, współpracuje z miesięcznikiem „Teatr”. Wielokrotna laureatka konkursów recytatorskich. W teatrze jednego aktora zadebiutowała spektaklem Oczami mojej żony na podstawie „Wesel w domu” Bohumila Hrabala. Jest autorką książek „Promieniowanie rapsodyzmu. W kręgu myśli i praktyki teatralnej Mieczysława Kotlarczyka” (Warszawa 2008), „Miejsca teologiczne w kulturze wizualnej” (Kraków-Warszawa 2013), współredaktorką publikacji „Jan Paweł II człowiek kultury” (Kraków 2008), „Słowo w kulturze współczesnej” (Warszawa 2009) i innych. Od lat obserwuje i opisuje ruch teatrów jednego aktora

Czarna książeczka z Hamletem – seria wydawnicza poświęcona ruchowi teatrów jednego aktora i sylwetkom wybitnych aktorów polskich i zagranicznych. Wydawana od 2007 roku w ramach Wrocławskich Spotkań Teatrów Jednego Aktora przez Wrocławskie Towarzystwo Przyjaciół Teatru i Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu. Do 2016 roku tej w serii ukazało się 16 publikacji.

Skip to content

Zapisz się do naszego newslettera

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych (pokaż całość)