Tomasz Domański. Pomniki Czasu
Publikacja jest retrospektywą działań artystycznych Domańskiego, które rozpoczęły się we Wrocławiu na początku lat dziewięćdziesiątych i są realizowane do dziś. Zawiera unikalny materiał ikonograficzny, dokumentujący prace jednego z najciekawszych polskich artystów zajmujących się sztuką akcji i sztuką efemeryczną. Obok tekstów autorskich, opisujących osobiste zaangażowanie i motywacje, książka zawiera komentarze, recenzje, teksty krytyczne objaśniające rozumienie Pomników Czasu jako monumentu relatywnego w kategorii współczesnej rzeźby. Znaczną część monografii stanowi „Życiorys ilustrowany” napisany przez Tomasza Domańskiego, ukazujący wiele faktów z jego artystycznej biografii i kulisy powstawania poszczególnych realizacji. Artysta o Pomnikach Czasu pisze, że są „realizacją obiektów tworzonych z zamysłem obserwowania działania czasu w materii”. Nie jest tutaj istotne skończone dzieło sztuki, ważny jest proces jego powstawania, cykl życia dzieła, którego częścią są także destrukcja i dematerializacja. Poczucie tymczasowości i przemijania zostały immanentnie wpisane w tę twórczość. Domański w swoich pracach odwołuje się do skrajnych kategorii, łącząc je w nierozerwalne pary: życie – śmierć, natura – kultura fizyczność – metafizyka, życie – sztuka, a właściwie w tym przypadku należałoby napisać życiosztuka.
„Pomniki Czasu potrafią zatrzymać ludzi, zachęcić do partycypacji w niełatwej sztuce koncepcyjnej, a zwłaszcza w jej efemerycznej odsłonie. Wydaje mi się, że ten fenomen karmi się naszym strachem; witkacowskim bólem istnienia i tajemnicą bytu, nostalgią przemijania, «smutkiem szczęścia» Leopolda Staffa, a w końcu atawistycznym lękiem przed śmiercią. Pomniki Czasu w sposób metaforyczny przetransponowały te obawy i zahibernowały je w lodową bryłę tymczasowego przetrwania. W tak zaaranżowanej narracji przemijania odnalazłem swój język do opisania czasu w sztuce, a ponieważ ten wątek mechaniki świata dotyczy nas wszystkich, staje się uniwersalny. We wspólnym odczuwaniu upływu czasu tkwi siła oddziaływania tego cyklu. Używam abstrakcyjnej formuły do przedstawienia swoich przemyśleń i przeczuć, by po chwili poprowadzić odbiorcę do sedna i istoty mojej intencji. Gdy publiczność je odkrywa, staje się odrobinę silniejsza w swojej prywatnej bitwie z czasem.” (T. Domański, Życiorys ilustrowany, w: Tomasz Domański. Pomniki Czasu, Wrocław 2018).
Tomasz Domański (autor tekstów, redaktor publikacji) – urodzony w 1962 roku. Artysta multimedialny, zajmuje się sztuką efemeryczną. Pracuje przeważnie z naturalnymi materiałami: wodą, lodem, ogniem, drewnem, słomą, popiołem, metalem, wykorzystując właściwe im procesy. Sięga po nowe media – wideo i techniki cyfrowe – tworząc filmy i animacje jako integralne elementy wielu swoich realizacji. W 1993 roku ukończył Akademię Sztuk Pięknych we Wrocławiu, a w 2003 uzyskał tytuł doktora. W 1995 przebywał na rocznym stypendium w Indiach na uniwersytecie w Varanasi (Banaras Hindu University). Był pięciokrotnym stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wielu fundacji, m.in. Pollock-Krasner z Nowego Jorku, Laurenz Foundation z Bazylei, Elizabeth Montag z Bonn, UNESCO-Aschberg z Paryża, Adolpha i Esthery Gottlieb z Nowego Jorku. W 1997 roku reprezentował Polskę na IX Triennale Sztuki Współczesnej w New Delhi. W latach 2000–2004 pełnił funkcję członka Rady Programowej Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. Był nominowany do Paszportu „Polityki”. Brał udział w pięćdziesięciu wystawach indywidualnych i ponad stu zbiorowych. Od 2002 roku we wsi Komorowice na Dolnym Śląsku realizuje projekt symbiotycznego ogrodu rzeźb – WIEŻOGRÓD / TowerTopia.
Strefa Kultury Wrocław jest Partnerem Wydawniczym Książki w ramach Wrocławskiego Programu Wydawniczego.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
Redakcja: Tomasz Domański, Sylwia Świsłocka-Karwot
Współpraca redakcyjna: Agnieszka Chodysz-Foryś, Beata Lubicka
Koordynacja: Joanna Makowska
Projekt: Bartosz Konieczny, Tomasz Domański
Teksty: Jolanta Ciesielska, Eulalia Domanowska, Tomasz Domański, Paweł Gusin, Katarzyna Karaskiewicz, Jerzy Kąkol, Piotr Krajewski, Beata Lubicka, Thomas Neumaier, Sylwia Świsłocka-Karwot, Grzegorz Sztabiński
Wydawca: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
ISBN 978-83-65892-22-5
Format: 210×275 cm | liczba stron: 376 | oprawa: twarda
Język: polski i angielski
Książkę można kupić w Ośrodku Kultury i Sztuki we Wrocławiu lub pisząc na adres promocja@okis.pl, a także w Galerii FOTO-GEN, w Muzeum Współczesnym we Wrocławiu.
The book can be purchased at the Culture and Art Centre in Wrocław or by writing to the following e-mail promocja@okis.pl, and also at the FOTO-GEN Gallery, at the Wrocław Contemporary Museum.
Cena: 80 zł
