BACHMANN: Granice niemieckiej różnorodności • ZETKI w bufecie

SZUBARTOWICZ, DYMKOWSKI, ŁUCZAK, BOGACZYK: Świat w matni

Konstelacja geniuszu: MIŁOSZ, CAMUS, EINSTEIN I WEIL • Teatr Polski

CWENARSKI: Malarstwo • Dumała o KAFCE • W świecie STASIUKA

Jubileusz Wratislavii Cantans • 8 Arkusz: Poezja z pocztówek

SPIS TREŚCI 12/2025:

2 ZETKI. POKOLENIE BUFETOWE Z Paulą Pustułką rozmawia Piotr Gajdziński

9 Przemysław Szubartowicz: W MATNI

14 Włodzimierz Bogaczyk: ŚMIERCIONOŚNA MIŁOŚĆ

21 Klaus Bachmann: GRANICE NIEMIECKIEJ RÓŻNORODNOŚCI

30 Wojciech Łuczak: UMIARKOWANA REWOLUCJA W GRANICACH PRAWA

35 Maciej Dymkowski: CZY NADCHODZI SCHYŁEK LIBERALNEGO ZACHODU?

42 Dmytro Błyzniuk: WIERSZE

45 Cynthia L. Haven: KONSTELACJA GENIUSZU: MIŁOSZ, CAMUS,

45 EINSTEIN I WEIL

52 KAFKA: MAGIA PRZEMIANY Z Piotrem Dumałą  rozmawia Łukasz Musiał

59 Almudena Sánchez: WIERSZE

62 Justyna Szumańska: W ŚWIECIE STASIUKA WSZYSTKO PŁYNIE

66 Piotr Florczyk: Z DZIENNIKA

73 Jacek Mączka: WIERSZE

75 Dariusz Bitner: CHEROKEE LANE

83 LITERATURA, CZYLI ŚMIERTELNIE POWAŻNA ZABAWA Z Jerzym Łukoszem

83 rozmawia Ewelina Adamik

87 Rafał Augustyn: HOHES B, NOCHMALS

92 Magdalena Talik: JUBILEUSZ Z WIELKIM ROZMACHEM

96 Patrycja Cembrzyńska: WSZYSTKIEGO Z POWROTEM

102 Marek Śnieciński: CWENARSKI W PAWILONIE CZTERECH KOPUŁ

105 Grzegorz Ćwiertniewicz: AKT TRZECI

105 Kamil Bujny: LEM I METAFORY

110 Marcin Adamczak: JEDNA BITWA PO DRUGIEJ

112 Jan Topolski: OŻYWIANIE KORALOWCÓW

114 Jacek Sieradzki: NA ZŁE CZASY

117 Hubert Klimko-Dobrzaniecki: KARTKA Z DZIENNIKA

118 Mariusz Urbanek: MEL, KASIA I BOGURODZICA

NAD KSIĄŻKAMI

120 Jarosław Petrowicz: GDZIE JESTEŚ, PIOTRUSIU?

121 Kamil Figas: W OPARACH DYMU

124 Ryszard Biberstajn: MIĘDZY PEWNOŚCIĄ I WĄTPIENIEM

125 Zofia Tarajło-Lipowska: WIELOGŁOS RODZINNY

127 Jacek Sieradzki: AJ BAJ BAJ…

132 W OFICYNIE

133 POCZTÓWKI LITERACKIE KAROLA MALISZEWSKIEGO

134 SYGNAŁY: LABIRYNT W SŁUBICACH, KUŹNICKI, CDn

141 WERNISAŻE

142 INFORMACJE, KOMENTARZE

145 8 Arkusz: SŁOWA POBIERANE Z ZIEMI

Odrę można czytać także online: na www.e-kiosk.pl i www.nexto.pl

Wrocławskie Kolędowanie to wyjątkowe widowisko, które już po raz trzeci połączy mieszkańców miasta we wspólnym śpiewie najpiękniejszych polskich i światowych kolęd. Tegoroczna edycja ma szczególny wymiar – dedykowana jest idei pokoju, tak potrzebnej w czasach globalnych napięć i podziałów.

W świątecznej scenerii zabrzmią dobrze znane melodie, takie jak „Cicha noc”, „Bóg się rodzi” czy „Przybieżeli do Betlejem pasterze”. To tylko część bogatego repertuaru, który połączy tradycję z nowymi aranżacjami i wprowadzi publiczność w atmosferę radości oraz refleksji.

Publiczność usłyszy Reprezentacyjną Orkiestrę Wojsk Lądowych pod batutą ppłk. Krzysztofa Żeleśkiewicza oraz Chór Wojsk Lądowych prowadzony przez Macieja Wojciechowskiego. Towarzyszyć im będą artyści związani z wrocławskim środowiskiem muzycznym: Magdalena Zawartko, Artur Caturian, Izabela Kwaśniewska-Pakuła, Zbyszko Tuchołka, Rafaela Maruska, Maja Korbiel, Kaja Karczmarczyk i Wiktoria Łukowicz. Nie zabraknie także młodzieńczej energii – na scenie pojawi się Młodzieżowa Akademia Musicalowa. Koncert poprowadzi: Paweł Gołębski.

„Wrocławskie Kolędowanie – Koncert dla Pokoju” to nie tylko muzyczne wydarzenie, ale także apel o jedność i zrozumienie. Wspólne śpiewanie wzmacnia więzi społeczne, przypomina o ponadczasowych wartościach miłości i nadziei, a przede wszystkim buduje poczucie wspólnoty wśród mieszkańców miasta.

Wydarzenie inkluzywne – przewidziano tłumaczenie na Polski Język Migowy oraz dedykowane sektory dla osób z niepełnosprawnościami ruchowymi i osób głuchych lub niedosłyszących.

Bezpłatne wejściówki dostępne w kasie Hali Stulecia w dniach 1–2 grudnia 2025, w godz. 14:00–17:00. Jedna osoba może odebrać maksymalnie 5 wejściówek.

Na koncert zapraszają: Prezydent Wrocławia Jacek Sutryk oraz Centrum Historii Zajezdnia.

INAUGURACJA CYKLU „NOWE SPOJRZENIA”

3 grudnia 2025, godz. 18:00
Sala Teatru Laboratorium Instytutu im. Jerzego Grotowskiego
(Przejście Żelaźnicze/Rynek-Ratusz 27)

Wstęp wolny
Z uwagi na ograniczoną liczbę miejsc obowiązują wcześniejsze zapisy. Chęć udziału proszę zgłaszać na adres: margarita.rubanenko@okis.pl

—

„Amatorki” to spektakl o uwikłaniu w stereotypy. Wszyscy bohaterowie to jakby zrobione według matrycy produkty zbiorowego „bez-myślenia” – chętnie wchodzą w role, w których funkcjonowali i funkcjonują ich rodzice czy dziadkowie, dziedzicząc wiele traum pokoleniowych.

„Kobiety wychodzą często za mąż lub giną w inny sposób” – tak o bohaterkach „Amatorek” pisze noblistka Elfriede Jelinek. Opisując równoległe historie trzech kobiet – Brigitte, Pauli i Susi – Jelinek dokonuje analizy relacji damsko-męskich przedstawionych jako pole walki i przemocy. Relacje między kobietami i mężczyznami budowane są na zasadach biznesowych kontraktów. Kobieta od mężczyzny chce pieniędzy, bezpieczeństwa materialnego, dziecka i nazwiska, co ma niejako usankcjonować ją jako kobietę i pozwolić jej przyjąć określoną rolę w społeczeństwie – żony i matki. Mężczyzna od kobiety oczekuje przyjemności cielesnych, usługiwania i niemalże niewolniczej pracy. On stosuje wobec niej przemoc – ona odpłaca mu się podstępem.

Jedna z bohaterek walczy na śmierć i życie o zapewnienie sobie odpowiedniego statusu społecznego, wyjście z biedy, porzucenie znienawidzonej pracy, podczas gdy druga naiwnie marząc o „miłości przenoszącej góry”, nabiera się na kulturowy mit, oddając w zamian swoją niezależność i marzenia. W obu przypadkach mężczyzna jest środkiem do celu, wehikułem, który ma przenieść do „ziemi obiecanej”, a kobiety są ofiarami zarówno samczej dominacji, jak i własnej bierności, braku ambicji, naiwności, wygodnictwa, ale też stereotypów społecznych, którym ulegają.

Spektakl „Amatorki” to pełne ironii i groteski studium przypadków, opisane ciekawym językiem literackim, okraszone hip-hopwym bitem, do którego Agnieszka Wolny-Hamkało napisała piosenki, odsłaniające inne oblicze głównych bohaterek tej opowieści.

 

 

Data:
12 grudnia | godz. 19:00
13 grudnia | godz. 17:00

Miejsce:
Wrocławski Teatr Współczesny im. Marii i Edmunda Wiercińskich, Scena na Strychu
ul. Rzeźnicza 12, Wrocław

Bilety:
40 zł – normalne, 30 zł – ulgowe
Spektakl rekomendowany dla widzów 16+

Artyści:
adaptacja tekstu: Katarzyna Baraniecka
reżyseria: Katarzyna Baraniecka
piosenki: Agnieszka Wolny-Hamkało
scenografia i kostiumy: Kinga Melka
choreografia: Jarosław Staniek
muzyka: Maciej Henel-Celis

Występują:
Beata Śliwińska, Angelika Wójcik, Magdalena Majtyka, Szymon Bandyk, Michał Przybysz

 

Producenci:
Fundacja Kombinat
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu

Partnerzy:

Kontury Kultury
Wrocławski Teatr Współczesny

Patronat medialny:
Radio RAM

Spektakl współfinansowany ze środków budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego oraz Gminy Wrocław, www.wroclaw.pl

SPOTKANIA TEORII Z PRAKTYKĄ. JESIENNE WARSZTATY FILMOWE.

Jesienią podejmiemy pracę nad filmem według planu, w którym skupimy się na analitycznych i praktycznych warsztatach, które mają uczyć języka filmowego,  doskonalić realizacje własne, przygotować uczestników do egzaminów do szkół artystycznych, zrealizować projekty własne.

Warsztaty mają dać uczestnikowi zdolność rozpoznania i nazwania formy filmowej od najprostszych sytuacji, przez analizę i porównanie różnych rozwiązań, zdolność krytycznej oceny obrazów,  dzięki temu zdobycie umiejętności najlepszego wyboru  do własnych filmowych propozycji.

CEL WARSZTATÓW:
– znajomość reguł rządzących filmowym opowiadaniem
– wiedza o przemianach reguł języka filmowego
– poszukiwanie najlepszych rozwiązań dla własnych projektów
– poszukiwanie własnego stylu
– realizacja prac własnych – scenariusze, scenopisy, realizacja etiud

WARSZTATY W FORMUŁACH:

1. „Podstawy języka filmowego” – analiza scen znanych i uznanych filmowców w powiązaniu z częścią praktyczną. – WARSZTATY DLA POCZĄTKUJĄCYCH
2. „Konsultacje scenariuszowo-realizacyjne” – praca warsztatowa, której celem jest twórcza praca scenariuszowo-realizacyjna nad etiudami osób biorących udział w warsztatach – WARSZTATY DLA ZAAWANSOWANYCH

Autorskie prawa majątkowe dzieł wytworzonych podczas warsztatów przynależą wyłącznie do poszczególnych uczestników warsztatów autorów pomysłów wyjściowych -> regulamin. (do pobrania tutaj)

ZAPISY NA WARSZTATY ZOSTAŁY ZMKNIĘTE!

HARMONOGRAM

26.11.2025, GODZ. 18.00 – SPOTKANIE ORGANIZACYJNO-ZAPOZNAWCZE
KAWIARNIA FILMOWA, ul. Jedności Narodowej 85, Wrocław
Spotkanie z Joanną Czarnecką. Zapoznanie się i podział na grupy.

27.11.2025  WARSZTAT – PODSTAWY JĘZYKA FILMOWEGO
KAWIARNIA FILMOWA, ul. Jedności Narodowej 85, Wrocław

GODZ. 16.30 – 18.30 – GRUPA POCZĄTKUJĄCA
Prowadząca: Joanna Czarnecka
– podstawowe terminy języka filmowego: plany, ruch kamery, kamera w ruchu; ćwiczenie 3 kadry (montaż); mis-en scene.
– początek pracy nad trzema podstawowymi sytuacjami filmowymi: chodzenia, spotkania, rozmowy.
– analiza scen „Chodzenia” na podstawie wybranych sekwencji w filmach.

GODZ 18.30 – 21.00 – GRUPA ZAAWANSOWANA
– praca nad wspólnym projektem scenariuszowym – kontynuacja Letnich Warsztatów Filmowych
– konsultacje projektów indywidualnych
– analiza grupowa własnych dotychczasowych realizacji.

29.11.2025  WARSZTAT – SCENA „CHODZENIE”
KAWIARNIA FILMOWA, ul. Jedności Narodowej 85, Wrocław

GODZ. 14.30 – 16.30 – GRUPA POCZĄTKUJĄCA
Prowadząca: Joanna Czarnecka
– tworzenie sekwencji „Chodzenie”: bohater, sytuacja, miejsce, storyboard i realizacja.
– analiza scen „Spotkania” na podstawie wybranych sekwencji w filmach.

GODZ. 16.30 – 18.00 – GRUPA ZAAWANSOWANA
– praca nad wspólnym projektem scenariuszowym – kontynuacja Letnich Warsztatów Filmowych
– konsultacje projektów indywidualnych
– analiza własnych dotychczasowych realizacji.

03.12.2025  WARSZTAT – SCENA „SPOTKANIE”
KAWIARNIA FILMOWA, ul. Jedności Narodowej 85, Wrocław

GODZ. 16.30 – 18.30 – GRUPA POCZĄTKUJĄCA
Prowadząca: Joanna Czarnecka
– tworzenie sekwencji „Spotkanie”: bohater, sytuacja, miejsce, storyboard i realizacja.
– analiza scen „Rozmowa” na podstawie wybranych sekwencji w filmach

GODZ. 18.30 – 21.00 – GRUPA ZAAWANSOWANA
– praca nad wspólnym projektem scenariuszowym – kontynuacja Letnich Warsztatów Filmowych
– konsultacje projektów indywidualnych
– analiza własnych dotychczasowych realizacji.

04.12.2025  WARSZTAT – SCENA „ROZMOWA”
KAWIARNIA FILMOWA, ul. Jedności Narodowej 85, Wrocław

GODZ. 16.30 – 18.30 – GRUPA POCZĄTKUJĄCA
Prowadząca: Joanna Czarnecka
– tworzenie sekwencji „Rozmowa”: bohater, sytuacja, miejsce, storyboard i realizacja.
– tworzenie etiudy łączącej elementy scen „Rozmowy”, „Chodzenia” i „Spotkania”.

GODZ. 18.30 – 21.00 – GRUPA ZAAWANSOWANA
– praca nad wspólnym projektem scenariuszowym – kontynuacja Letnich Warsztatów Filmowych
– konsultacje projektów indywidualnych
– analiza własnych dotychczasowych realizacji.

06.12.2025 WARSZTAT – ANALIZA PORÓWNAWCZA
KAWIARNIA FILMOWA, ul. Jedności Narodowej 85, Wrocław

GODZ. 16.30 – 18.30 – GRUPA POCZĄTKUJĄCA
Prowadząca: Joanna Czarnecka
Analiza porównawcza sekwencji filmowych tego samego tematu literackiego na podstawie filmów: „Niebezpieczne związki”, 1988, reż. Stephen Frears i „Valmont”,1989, reż. Miloś Forman – cz.1

GODZ. 18.30 – 21.00 – GRUPA ZAAWANSOWANA
– praca nad wspólnym projektem scenariuszowym – kontynuacja Letnich Warsztatów Filmowych
– konsultacje projektów indywidualnych
– analiza własnych dotychczasowych realizacji.

11.12.2025 WARSZTAT – ANALIZA PORÓWNAWCZA Z OPERATOREM I SCENOGRAFEM
KAWIARNIA FILMOWA, ul. Jedności Narodowej 85, Wrocław

GODZ. 16.30 – 18.30 – GRUPA POCZĄTKUJĄCA
Prowadząca: Joanna Czarnecka, Maria Duffek-Bartoszewska (scenograf), Wojciech Todorow (operator)
Analiza filmów „Niebezpieczne związki”,1988, reż. Stephen Frears i „Valmont”,1989, reż. Miloś Forman – cz.2 pod kątem scenograficznym, operatorskim i reżyserskim.

GODZ. 18.30 – 21.00 – GRUPA ZAAWANSOWANA
– praca nad wspólnym projektem scenariuszowym – kontynuacja Letnich Warsztatów Filmowych
– konsultacje projektów indywidualnych
– analiza własnych dotychczasowych realizacji.

13.12.2025  WARSZTAT – ANALIZA WŁASNYCH PRAC Z OPERATOREM I SCENOGRAFEM
KAWIARNIA FILMOWA, ul. Jedności Narodowej 85, Wrocław
Prowadząca: Joanna Czarnecka, Maria Duffek-Bartoszewska (scenograf), Wojciech Todorow (operator)

GODZ. 13.30 – 15.30 – GRUPA POCZĄTKUJĄCA
Analiza zrealizowanych scen/sekwencji/etiud przez autora obrazu i scenografa/kostiumografa.

GODZ. 15.30 – 17.00 – GRUPA ZAAWANSOWANA
Analiza zrealizowanych scen/sekwencji/etiud przez autora obrazu i scenografa/kostiumografa.

16.12.2025 WARSZTAT –  ANALIZA „CHRISTMAS MOVIES”
KAWIARNIA FILMOWA, ul. Jedności Narodowej 85, Wrocław

GODZ. 16.30 – 21.00 – OBIE GRUPY RAZEM
Prowadząca: Joanna Czarnecka
Analiza scen z filmów „świątecznych”.

PROWADZĄCY

WOJCIECH TODOROW – warsztaty od strony operatorskiej
Absolwent Wydziału Operatorskiego PWSFTviT w Łodzi. Często współpracuje z reżyserką Magdaleną Łazarkiewicz – m. in. przy filmach „Powrót” (2018), „Maraton tańca” (2010) i serialu „Głęboka woda” (2011). Długoletnie relacje zawodowe łączyły go również z Piotrem Łazarkiewiczem, z którym pracował przy telewizyjnych inscenizacjach takich utworów, jak „Martwa królewna” (2004) czy „Trelemorele” (2006). Jest również reżyserem i operatorem wielu seriali telewizyjnych. Zdjęcia do spektaklu „Najweselszy Człowiek” (2011) Łukasza Wylężałka przyniosły mu nagrodę na Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry”. Karierę rozpoczął zdjęciami do debiutu fabularnego Jana Jakuba Kolskiego „Pogrzeb kartofla”.

MARIA DUFFEK-BARTOSZEWSKA – warsztaty  od scenografii i kostiumu
Scenografka, dekoratorka wnętrz i kostiumografka filmowa, pracowała przy ponad 80 produkcjach, również międzynarodowych, współpracowała m.in. z Sylwestrem Chęcińskim, Janem Jakubem Kolskim, Januszem Zaorskim. Laureatka Polskiej Nagrody Filmowej  –  Orzeł 2018 za scenografię filmu „Twój Vincent”, przewodnicząca Wrocławskiego Koła  Stowarzyszenia Filmowców Polskich. We Wrocławskiej Wytwórni Filmów Fabularnych kieruje zespołem odpowiedzialnym za restaurowanie kostiumów.

JOANNA CZARNECKA – warsztaty od strony reżyserskiej i scenariusza
Absolwentka Wydziału Reżyserii Filmów Fabularnych Szkoły Filmowej Famu w Pradze (dyplom mistrzowski w klasie prof. Very Chytilovej), absolwentka rocznego seminarium „The Art of Film Storytelling” (prowadzonego przez Babette Buster, USC, scenarzystkę Scott Free Production).

Serdecznie zapraszamy do odwiedzin naszego stoiska na Wrocławskich Targach Dobrych Książek, które odbędą się w dniach 5-7 grudnia 2025 w Hali Stulecia we Wrocławiu (stoisko numer: 59). Podczas tegorocznej edycji Targów będzie można zakupić najnowsze wydawnictwa Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu, jak i te wydane w poprzednich latach.

Działalność wydawnicza OKiS w ostatnich latach nabrała rozpędu i obecnie obejmuje nie tylko tak prestiżowe i posiadające bogatą tradycję czasopismo jak „Odra”, czy liczne publikacje towarzyszące organizowanym przez instytucję wystawom (Wacław Szpakowski 1883-1973. Linie rytmiczne, Zdzisław Nitka „Malarz Nitka”, Stanisław Dróżdż „Czasoprzestrzenie” (OD DO), czy Stefan Arczyński „Ulice świata”), ale również niezależnie powstające książki takie jak „Syntezy”. Andrzeja Mazura, „Generator”. Lecha Twardowskiego, „Zdarzenia”. Zdzisława Jurkiewicza, „Pręgierz”. Karola Krukowskiego, „Sztuka idzie na wolność”, czy wspomniana już wcześniej książka p. Marka Dyżewskiego „Ocalić od zapomnienia”.

Spotkania  z autorami:
5 grudnia (piątek) 2025, godz. 16:00 – 16:50 Sala Czerwona Hala Stulecia – Henryk Koczan „Lustra Pana B.”
7  grudnia (niedziela) 2025, godz. 16:00 – 16:50, Sala Czerwona Hala Stulecia – Manfred Bator „Glosa do menu”

Spotkania na stoisku OKiS:
6 grudnia (sobota) 2025, godz. 15:00 – Grzegorz Ćwiertniewicz „Taniec z Melpomeną. Szkice teatralne”
7 grudnia (niedziela) 2025, godz. 13:00 – Marta Hożewska „Miejsce życzliwe. Rzecz o Targu pod Młynem Sułkowice”

PROGRAM 33. WROCŁAWSKICH TARGÓW DOBRYCH KSIĄŻEK

Godziny otwarcia:
5 grudnia (piątek) 2025, godz. 12:00-19:00
6 grudnia (sobota) 2025, godz. 10:00-20:00
7 grudnia (niedziela) 2025, godz. 10:00-18:00

Spektakl w reżyserii Roberta Traczyka to historia o Róży Luksemburg, łącząca elementy teatru politycznego, groteski i komiksowej narracji.

Twórcy:
Tekst: Robert Traczyk, Magdalena Walkiewicz
Reżyseria: Robert Traczyk
Scenografia i kostiumy: Paulina Krupa
Muzyka: Der Slapstick Tod
Reżyseria światła: Daniel Kuman Kuźma
Konsultacje choreograficzne: Magdalena Górnicka-Jottard
Asystent reżysera: Siarhei Artsiomenka

Podziękowania dla Adriana Lewandowskiego za wypożyczenie sukienki ze swojej kolekcji.

Obsada: Paulina Krupa, Igor Paszczyk, Magdalena Walkiewicz

fot. Tobiasz Papuczys

Daty pokazów:
5 grudnia (piątek), godz. 19.00 KUP BILET
6 grudnia (sobota), godz. 19.00 KUP BILET

Miejsce:
Instytut im. Jerzego Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium, Rynek-Ratusz 27, Wrocław

Bilety:

do 2 grudnia 30 zł
od 3 grudnia 35 zł
do nabycia na: ekobilet.pl oraz (w przypadku niewyczerpania puli) na 40 minut przed spektaklem w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego, Sala Teatru Laboratorium, Rynek-Ratusz 27, Wrocław
Liczba miejsc ograniczona. Miejsca są nienumerowane.

Róża Luksemburg po 106 latach wychodzi z kanału we Wrocławiu pomimo, że „wpadła” do kanału w Berlinie? I idzie ta Róża przez ten Wrocław w 2024, spotyka dziwnego typa, chyba Bakunina, Lewicowe Polityczki, Hutmena itp. Próbuje ich wezwać do rewolucji proletariackiej ta nasza superbohaterka superprodukcji superbohaterskiej (ewentualnie komiksu przygodowego). Na jej drodze tyle walki, tyle rozczarowań, tyle krzywd, tyle wzruszeń, tyle idei – że starczy światu na kolejne 200 lat późnego kapitalizmu.

Spektakl “Kiedyś Różą byłam, dziś gniję w kanale” to nietuzinkowa satyra społeczno-polityczna w reżyserii Roberta Traczyka, która w niebanalny, a momentami komiksowy sposób, obnaża prawdziwą twarz kapitalizmu i nieudolności systemowe.
We Wrocławiu, z zanieczyszczonej Odry, po 106 latach od “przypadkowego” wpadnięcia do berlińskiego kanału, wychodzi Róża Luksemburg. Kobieta, które całe swoje życie poświęciła rewolucji, budzi się i za cel ustanawia sobie doprowadzić w końcu do przewrotu klasy robotniczej.
Zdawać by się mogło, że obecnie zadanie będzie znacznie prostsze – przecież obywatele mają nieporównywalnie więcej swobód, a także ich samoświadomość znacząco wzrosła, w porównaniu do sytuacji sprzed wieku.
Lecz, czy aby na pewno pozytywnie wpłynęło to na chęć i mobilizację ludzi do wprowadzania zmian?
W towarzystwie znakomitej muzyki autorstwa Der Slapstick Tod, podążamy za Różą, która na swojej drodze spotyka coraz bardziej groteskowe postaci, bierze udział w coraz bardziej absurdalnych sytuacjach, a jej nadzieje pokładane w naszym pokoleniu, coraz szybciej maleją…
Sztuka, umieszczając we współczesnych realiach tak wyjątkową i znaczącą postać historyczną, odnalazła niezwykle ciekawy sposób na obnażenie obecnych problemów. Jednym z nim jest kryzys lewicy, która zostaje skonfrontowana z jej pierwotnymi założeniami, a także kwestia klimatu – może stan Odry wynika tak naprawdę z rozkładającego się w niej ciała przyglądającej się naszemu społeczeństwu rewolucjonistki?
H.K. (Fb/PestkaFestival, 2.05.2025)

„Kiedyś Różą byłam, dziś gniję w kanale” w reż. Roberta Traczyka to rozpisana na trójkę aktorów, żartobliwie skonstruowana opowieść o tym, że duch rewolucji nie ginie. Przemieszcza się jedynie jak tytułowa Róża przez czasy i przestrzenie w czerwonej sukni, chcąc rozniecić emocje proletariatu. Kabaretowy rys tekstu Roberta Traczyka i Magdaleny Walkiewicz, który z czytania performatywnego przerodził się w pełnoprawny spektakl teatralny, śmieszy, ale i zastanawia. Z jednej strony Róża w opuszczonej hali znajdzie robotnika, który dmucha balony na Święto Pracy, z drugiej zderzy się ze specyfiką funkcjonowania w gigantycznym magazynie międzynarodowej korporacji. Paulina Krupa zastosowała scenograficzne minimum: aktorzy pojedynczymi elementami kostiumów sugerują, kim aktualnie są. Spektakl opiera się na tekście i prostych działaniach teatralnych. Bohaterowie mówią o tym, że każde pozytywne, kapitalistyczne działanie może mieć swój negatywny rewers, o którym na początku się nie myśli. Ze sceny pada dużo słów, które dziś brzmią anachronicznie, a jednocześnie przypominają o godności pracownika i jego podstawowych prawach. Może to nie Róża zagubiła się w kanałach czasoprzestrzennych, ale wyczuła moment, żeby przypomnieć pewne podstawy, które ludzie zagubili gdzieś po drodze? Duch rewolucji jest obecny w świadomości ludzi w każdym czasie – wystarczy iskra: nawet pod wodą…
Joanna Marcinkowska, Zagubiona Róża L. (Fb/PestkaFestival, 2.05.2025)

Premiera spektaklu odbyła się w ramach Konkursu  [RE]zydencje Festiwal PESTKA.

Premiera wrocławska odbyła się 6 czerwca 2025r. link do fotorelacji: https://okis.pl/fotorelacja-z-premiery-spektaklu-kiedys-roza-bylam-dzis-gnije-w-kanale/

Producenci i współorganizatorzy spektaklu:
B&D Consulting sp. z o.o.

Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Produkcja spektaklu współfinansowana z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego