Wystawa: Zdzisław Jurkiewicz.
„Die Sonne in der Küche”
↓↓ English, Deutsch ↓↓
Zdzisław Jurkiewicz od 1964 r. mieszkał i pracował w niewielkim mieszkaniu przy ul. Łaciarskiej we Wrocławiu. To właśnie ono było figurą łączącą ze sobą poszczególne aspekty twórczości artysty, a nawet czymś więcej: centralnym punktem, w którym przecinały się liczne, zajmujące go i inspirujące sprawy i wątki. To tam powstały wszystkie prace, które można zobaczyć na wystawie: obiekty i zdjęcia, ale mowa tu oczywiście o czymś znacznie więcej niż tylko tradycyjnie rozumiana rola i funkcja pracowni artystycznej, nie chodzi także o genius loci. W latach 70. mieszkanie stało się wręcz swoistą kapsułą-laboratorium i ogrodem botanicznym jednocześnie. Jurkiewicz prowadził z okna swojego pokoju obserwacje astronomiczne. W tym samym czasie w małej kuchni zastawił swoistą „pułapkę” na słońce i stworzył jej fotograficzny zapis. Tak powstała praca Słońce 1.VII.1972 (1972) – na sekwencji czarno-białych zdjęć widzimy słoneczną tarczę na kuchennej ścianie w otoczeniu zwykłych przedmiotów, naczyń, szczypiorku w słoiku. Jest to zarówno jedna z najważniejszych prac artysty, jak i kluczowa praca na wystawie, ponieważ świetnie ukazuje to, w jaki sposób w pracach Jurkiewicza dochodziło do spotkania tego co odległe, nieosiągalne, z tym co bliskie, codzienne, zwykłe.
Ta strategia, którą artysta przyjął ponad 50 lat temu, oparłszy swoją twórczości na mikro- i makro-obserwacjach codzienności we wszystkich jej przejawach czynionych w przestrzeni swojego mieszkania, w szczególny sposób rezonuje z globalną sytuacją, w jakiej znaleźliśmy się wszyscy w związku z pandemią, która rozpoczęła się na początku 2020 roku i trwa nadal. Od kilkunastu miesięcy „zostajemy w domu” w myśl popularnego na początku pandemii hasła z mediów społecznościowych. Skończyły się nasze nie tak dawne podróże odbywane z łatwością w ciągu pół doby na inny kontynent, na drugi koniec świata. Dlatego właśnie postawa i działalność Jurkiewicza, łącząca obie sfery życia: prywatność i twórczość, oparta na otwarciu na rzeczywistość i jej uważne kontemplacyjne obserwowanie, oparta na ciekawości i chęci poznania, która może zostać zaspokojona tu i teraz, w każdym miejscu, w którym się znajdujemy, bez konieczności odbywania podróży na inny kontynent bądź na inną planetę, jest tak aktualna.
Kuratorka: dr Marika Kuźmicz
Seit 1964 lebte und arbeitete Zdzisław Jurkiewicz in einer kleinen Wohnung in der Łaciarska-Straße in Wrocław und es war eine Figur, die verschiedene Aspekte des Werkes des Künstlers miteinander verband, und noch etwas mehr: sie war ein Zentralpunkt, an dem sich alle für ihn interessanten, so zahlreichen Themen und Motive, kreuzten. In dieser Wohnung in der Łaciarska-Straße entstanden alle Kunstwerke, die man in der Ausstellung sehen konnte: Objekte, Gemälde und Fotografien. Natürlich diese Wohnung geht weit über die traditionell verstandene Rolle und Funktion eines Kunstateliers hinaus, dabei geht es auch nicht nur um den genius loci. So wurde die Wohnung von Jurkiewicz in den 70er Jahren auch zu einer Art Beobachtungskapsel, einem Labor und einem botanischen Garten zugleich. Jurkiewicz führte von seinem Zimmerfenster aus astronomische Beobachtungen durch. Gleichzeitig stellte in seiner Küche eine Art Sonnenfalle auf und hielt sie fotografisch fest. So ist das Kunstwerk Słońce 1.VII.1972 (1972) entstanden – in einer Folge von Schwarz-Weiß-Fotografien sehen wir eine Sonnenscheibe an einer Küchenwand, umgeben von gewöhnlichen Gegenständen, Geschirr, Schnittlauch in einem Glas. Es ist sowohl eines der wichtigsten Werke des Künstlers als auch das Schlüsselwerk der Ausstellung, weil es perfekt zeigt, wie in Jurkiewiczs Werken das Ferne, das Unerreichbare mit dem Nahen, dem Alltäglichen, dem Gewöhnlichen zusammenkam.
Jurkiewiczs Strategie, die er vor mehr als 50 Jahren angenommen hatte – indem er sein Werk auf Mikro- und Makrobeobachtungen des alltäglichen Lebens in all seinen Erscheinungsformen angesiedelte, die er in seiner Wohnung durchgeführt hatte – schwingt in besonderer Weise in der globalen Situation mit, in der wir uns alle aufgrund der Pandemie befinden, die Anfang 2020 begann und immer noch andauert. Seit mehreren Monaten „bleiben wir zu Hause”, wie ein zu Beginn der Pandemie beliebter Slogan in den sozialen Medien lautete. Vorbei sind unsere noch gar nicht so lange zurückliegenden Reisen zu einem anderen Kontinent, an ein anderes Ende der Welt, die leicht in einem halben Tag zu bewältigen waren. Gerade deshalb sind Jurkiewiczs Haltung und sein Wirken, die das Private und das Schöpferische verbinden, und auf der Offenheit gegenüber der Realität und ihrer aufmerksamen, kontemplativen Beobachtung, auf Neugier und dem Verlangen nach Wissen basieren, das hier und jetzt erfüllt werden kann, egal wo wir uns gerade befinden, ohne auf einen anderen Kontinent oder einen anderen Planeten reisen zu müssen, heute so aktuell sind.
Kuratorin: Dr. Marika Kuźmicz
In 1964 Zdzisław Jurkiewicz moved to a small flat in Łaciarska Street in Wrocław, which would become the figure connecting the various aspects of his artistic work, and more – a point of intersection of all the numerous matters and issues that he found interesting. It was there that all the works featured at the exhibition at Wrocław Contemporary Museum were created: objects, paintings, photographs, but the role and function of the flat far exceeded the traditionally understood art studio; it was not about genius loci either. In the 1970s, the flat became a kind of lab-capsule and a botanical garden in one. Jurkiewicz conducted astronomical observations from the window of his room. At the same time, he set a kind of “trap” for the Sun in his kitchen and created a photographic record of it. This is how the work The Sun 1.VII.1972 (1972) was made – a sequence of black-and-white photographs shows the solar disk moving across the kitchen wall amidst ordinary objects, dishes, chives in a jar. It is one of Jurkiewicz’s seminal works and a key element of the exhibition, which perfectly illustrates his ability to combine what is distant and unattainable with that which is close, mundane, ordinary.
The existential and artistic strategy adopted by Jurkiewicz over 50 years ago – based on micro- and macro-observations of all manifestations of everyday reality made from the space of his flat – resonates in a special way with the global situation in which we have all ended up due to the pandemic that started in early 2020 and still continues. We have been living in „lockdown” for over a year. The time of leisure travel, when we could visit another continent after a few hours’ flight, is over. At the same time, however, his attitude – based on connecting private life and creative work through openness to reality, careful contemplation of the world, curiosity and the desire to know more about it, which can be satisfied here and now, without having to travel to another continent or planet – remains extremely timely and egalitarian.
Curator: Marika Kuźmicz, PhD.
