Seminarium: Dziedzictwo kulturowe. Utrapieniem czy szansą rozwojową regionu?

Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu i Fundacja Lepszy Strzelin zapraszają do udziału w seminarium:
Dziedzictwo kulturowe. Utrapieniem czy szansą rozwojową regionu?

Konferencja
28 maja 2025 r. godz. 10.00 – 16.00
Aula Zespołu Szkół Ogólnokształcących im. M. Skłodowskiej-Curie w Strzelinie

Organizatorzy:
Dolnośląskie Laboratorium Kultury Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu
Fundacja Lepszy Strzelin

Dziedzictwo kulturowe – utrapienie czy szansa rozwojowa regionu? To pytanie staje się coraz bardziej aktualne w kontekście lokalnych działań na rzecz ochrony zabytków, krajobrazu i tradycji. Czy historia, zabytki i lokalne zwyczaje mogą stać się fundamentem współczesnej tożsamości i motorem rozwoju? Gmina Strzelin, bogata w materialne i niematerialne dziedzictwo, jest doskonałym przykładem miejsca, gdzie przeszłość może inspirować przyszłość.

Zapraszamy właścicieli obiektów zabytkowych, przedstawicieli samorządów oraz instytucji kultury z powiatu strzelińskiego do udziału w konferencji poświęconej roli dziedzictwa kulturowego w budowaniu lokalnej dumy i wzmacnianiu tożsamości. Wspólnie zastanowimy się, jak mądrze chronić to, co unikalne, i jak przekształcać to w realną szansę dla rozwoju regionu.

Zapisy do udziału w seminarium pod adresem mailowym: laboratorium@okis.pl

10.00 – 10.30 Powitanie uczestników
Kawa z wartościami. Metoda rozmowy przełamującej lody. Przy wysokich stolikach oprócz kawy proponujemy wymianę myśli i informacji na zadane tematy. Będziemy pić kawę i rozmawiać. Planowane tematy stolikowe: dotacje i finansowanie, problemy konserwatorskie, inicjatywy społeczne, promocja dziedzictwa

10.30 – 11.30 Sesja plenarna
Wystąpienia:
Wojciech Bochnak – Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego
Jak zbudować i wzmocnić dumę i tożsamość lokalną? Potencjał i korzyści.
Grzegorz Roman – Dyrektor Departamentu Aglomeracji UMW
Dziedzictwo kulturowe w strategiach rozwojowych aglomeracji
Daniel Gibski – Dolnośląski Konserwator Zabytków
Podziemia Strzelina – wykorzystanie potencjału
Rozmowa: Ja wykorzystać dziedzictwo kulturowe dla rozwoju? Czy to możliwe?
Prowadzenie: Kacper Specylak

11.30 – 12.00 Kawa z wartościami – rozmowy przy stolikach

12.00 – 13.00 Sesja plenarna
Izabela Kurc-Kuriata – Dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Kulturowego
Sprawowanie opieki nad zabytkami, w tym możliwość finansowania prac konserwatorskich, restauratorskich i robót budowlanych.
Marek Sztark – zastępca kierownika Dolnośląskiego Laboratorium Kultury Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu
Troska o dziedzictwo kulturowe w przykładach inicjatyw społecznych.
Właściciel obiektu z powiatu strzelińskiego – z czym się mierzą, jakie mają trudności
Rozmowa: Co zrobić by dziedzictwo kulturowe łączyło, a nie dzieliło lokalne społeczności?
Prowadzenie: Kacper Specylak

13.00 – 13.30
O czym rozmawialiśmy przy stolikach podczas “kawy z wartościami?” Podsumowanie

13.30 – 14.00 Lunch

14.00 -15.30 Word Caffe – warsztaty w grupach

16.00 – zakończenie konferencji

Zaproszeni goście:
Wojciech Bochnak – Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego
Grzegorz Roman – Dyrektor Departamentu Aglomeracji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego
Daniel Gibski – Dolnośląski Konserwator Zabytków
Izabela Kurc-Kuriata – Dyrektor Departamentu Kultury i Dziedzictwa Kulturowego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego
Marek Sztark – zastępca kierownika Dolnośląskiego Laboratorium Kultury Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu
Właściciele obiektów zabytkowych Powiatu Strzelińskiego
Prowadzenie: Kacper Specylak

Ratownik. Szaleniec czy pasjonat od zabytków? – OKiS na 8. Pikniku Artystycznym FLOWLAND w Tarczynie

Uwaga! Z powodu przewidywanych złych warunków atmosferycznych, 8. Piknik Artystyczny FLOWLAND w Tarczynie został odwołany.

14 września odbędzie się na ósma edycja Pikniku Artystycznego w Tarczynie, organizowanego przez Fundację FLOWLAND we współpracy z OP ENHEIM. W tym roku jednym z zaproszonych gości będzie Marek Sztark, zastępca kierownika Dolnośląskiego Laboratorium Kultury OKIS, który poprowadzi dyskusję „Ratownik. Szaleniec czy pasjonat od zabytków?”

Rozmowa Long Table „Ratownik. Szaleniec czy pasjonat od zabytków?”
Gospodarz stołu: Marek Sztark

Ratownicy, ludzie, którzy ratują zabytki.
W osobistych praktykach ratowania zabytków jest tyle pasji, że graniczy ona z szaleństwem… Często są to działania z pozoru, dla obserwatora z zewnątrz, zupełnie nieracjonalne. Nie opierają się bowiem na rachunku ekonomicznym, zasadach zdrowego rozsądku. Cele, które sobie stawiają „ratownicy” – bo tak postanowiliśmy ich nazywać – mocno przekraczają możliwości osobistego zaangażowania, ich przyjaciół, rodzin i firm. Wyzwania, przed którymi stają, to zadania dla kilku pokoleń, praca na wiele dekad, z zaangażowaniem wielkich środków. Ratownicy zajmują się małymi przydrożnymi kapliczkami, domami przysłupowymi, opuszczonymi kościółkami, ale też wielkimi dworami, rezydencjami i zespołami poklasztornymi. Wielu z nich popada w kłopoty, nie daje rady i z bólem serca porzuca ukochane obiekty. Większości jednak udaje się misja ratownicza. Doprowadzają upadłe zabytki do świetności. I dobrze prosperują.

Marek Sztark
Zastępca kierownika Dolnośląskiego Laboratorium Kultury OKIS animator i menedżer kultury. Zarządzał instytucjami kultury, był Stypendystą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Działa w wielu organizacjach pozarządowych. Jest członkiem zarządu Forum Kraków. Realizuje projekty z różnych dziedzin: rozwoju i integracji środowisk społecznych i zawodowych, ekonomii społecznej, ochrony dziedzictwa kulturowego, animacji rozwoju lokalnego, animacji kultury i ekonomii społecznej.

Animowanie społeczności lokalnych to jego misja i pasja. Pracował na Pomorzu Zachodnim, gdzie zajmował się integrowaniem środowisk zawodowych, odbudowywaniem tożsamości lokalnej, działaniem na rzecz dziedzictwa kulturowego. Jest twórcą marki regionalnej „miody drahimskie” i autorem koncepcji modelu animacji lokalnej „Nowa Kultura”. Na Mazurach tworzył przedsiębiorstwa społeczne oparte o ukryty potencjał lokalnych społeczności. Na Mazowszu realizował projekty animacyjne w społecznościach wiejskich, przywracając pamięć zbiorową i szacunek do historii. O 2014 działa i pracuje na Dolnym Śląsku. Koordynował współpracę Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016 z regionem Dolnego Śląska, wtedy zainicjował projekty: „Ratownicy. Niepubliczne strategie ratowania zabytków Dolnego Śląska”, „Czytanie miasta”. Obecnie współtworzy Dolnośląskie Laboratorium Kultury, wspiera lokalne społeczności w upowszechnianiu kultury, zainicjował integrację środowisk przywracających szacunek starym zaniedbanym cmentarzom i środowiska regionalistów.

OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI

[for English ↓]

Opiekunowie (nie)pamięci to spotkanie tych, którzy przywracają szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom na Dolnym Śląsku i w innych regionach.

Co robią społecznicy, pasjonaci, żeby cmentarze, miejsca pochówków sprzed 1945 roku zostały potraktowane godnie, z szacunkiem? Jak pracują, z jakimi problemami i barierami się borykają, co chcą osiągnąć?

Te i inne pytania będziemy chcieli zadać przygotowując się do nakręcenia filmu dokumentalnego. Naszemu kolejnemu spotkaniu w OP ENHEIM we Wrocławiu będą towarzyszyć operatorzy kamer. Chcemy udokumentować wypowiedzi wszystkich osób, które zajmują się zaniedbanymi cmentarzami. A potem w kolejnych miesiącach 2024 roku udać się z kamerą do miejsc ich działania, żeby udokumentować ich pracę „in situ”.

W cyklicznych spotkaniach organizowanych od 2022 roku biorą udział polscy i niemieccy liderzy działań w obszarze ratowania miejsc pochówków oraz konserwatorzy zabytków. Uczestnicy mają możliwość prezentacji swoich działań lub problemów do dyskusji.

Zapraszamy wszystkich dotychczasowych uczestników spotkań, a także tych, którzy jeszcze do nas nie dotarli. Zarówno z Polski, jak i z Niemiec.
Zapewnimy tłumaczenie symultaniczne.

HARMONOGRAM
10.00 – 11.00 Spotkanie powitalne, rozmowy przy kawie
11.00 – 13.00 Prezentacje doświadczeń uczestników
13.00 – 13:30 Przerwa
13:30 – 15.00 Dyskusja podsumowująca

Guardians of (un)memory is a meeting of those who restore respect to old, neglected cemeteries in Lower Silesia and other regions.

When: March 17, 2024, 10:00 am – 3:00 pm

Where: Salon Herz, 5th p. OP ENHEIM, Plac Solny 4, Wrocław

Language: Polish, German (simultaneous translation)

Free admission

Registration for participation: laboratorium@okis.pl

What do community activists, enthusiasts do so that cemeteries, burial sites from before 1945 are treated with dignity, respect? How do they work, what problems and barriers do they face, what do they want to achieve?

These and other questions we will want to ask as we prepare to make a documentary film. Our next meeting at OP ENHEIM in Wroclaw will be accompanied by camera operators. We want to document the statements of all the people who take care of neglected cemeteries. And then, in the following months of 2024, we will go with the camera to their places of operation to document their work „in situ.”

The cyclical meetings, organized since 2022, are attended by Polish and German leaders of activities in the area of saving burial sites and conservationists. Participants have the opportunity to present their activities or problems for discussion.

We invite all previous participants of the meetings, as well as those who have not yet joined us. Both from Poland and Germany.
Simultaneous translation will be provided.

SCHEDULE
10.00 – 11.00 Welcome meeting, coffee talks
11.00 – 13.00 Presentations of participants’ experiences
13.00 – 13.30 Break
13:30 – 15.00 Summary discussion

Organizatorzy/ Organizers:
OP ENHEIM,
Dolnośląskie Laboratorium Kultury,
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu (OKiS),
Niemiecko-Polska Fundacja Ochrony Zabytków KulturyDofinansowano z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego

OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI

OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI, spotkanie tych, którzy przywracają szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom na Dolnym Śląsku i w innych regionach. Spotkanie odbędzie się 10 września 2023 roku o godz. 10.00 w OP ENHEIM we Wrocławiu przy pl. Solnym 4.

Program spotkania:
10:00 – 10:30 Rozpoczęcie spotkania
10:30 – 12:00 Podejmowanie inicjatyw ratowania zaniedbanych cmentarzy. Doświadczenia, wątpliwości, satysfakcje. Sesja dyskusyjna.
12:00 – 12:30 Przerwa kawowa
12:30 – 13:30 Sesja dyskusyjna cd.
13:30 wyjazd na ul. Ślężną
14:00 – 16:00 Stary Cmentarz Żydowski (Muzeum Sztuki Cmentarnej) spacer studyjny z oprowadzaniem

Spotkanie ma luźny charakter. Ma służyć nawiązywaniu znajomości i wymianie doświadczeń. Będzie tłumaczone symultanicznie (niemiecki/polski/niemiecki). Gwarantujemy herbatę, kawę i inne napoje. Zachęcamy do przyniesienia ciasta, owoców i drobnych przekąsek.

„Opiekunowie (nie)pamięci” to spotkanie osób, które przywracają szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom na Dolnym Śląsku i w innych regionach. W spotkaniu wezmą udział m.in. polscy i niemieccy liderzy działań w obszarze ratowania miejsc pochówków, konserwatorzy zabytków oraz regionaliści. W ramach wydarzenia odbywają się sesje dyskusyjne, mini-warsztaty oraz spacer studyjny. Zapraszamy uczestników do przygotowania prezentacji swoich działań lub problemów do dyskusji (do 10 min. w PowerPoint). Spotkania odbywają się cyklicznie kilka razy w roku i pozwalają na poznanie się oraz wymianę doświadczeń między osobami i grupami zaangażowanymi w ratowanie poszczególnych nekropolii.

Fotorelacja z drugiego spotkania OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z drugiego spotkania OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI, tych, którzy przywracają szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom na Dolnym Śląsku i w innych regionach, które odbyło się 18 marca 2023 w Kamienicy OP ENHEIM we Wrocławiu. Ponad 30 uczestników, 7 godzin rozmów, prezentacji, spacerów studyjnych. A wszystko po to, żeby skuteczne działać na rzecz dziedzictwa kulturowego Dolnego Śląska.

Spotkanie zostało zorganizowane przez Dolnośląskie Laboratorium Kultury Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu, w partnerstwie z Niemiecko-Polską Fundacją Ochrony Zabytków Kultury i Fundacją OP ENHEIM.

Fot. Natalia Ratajczyk

OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI

OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI, spotkanie tych, którzy przywracają szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom na Dolnym Śląsku i w innych regionach. Spotkanie odbyło się 18 marca 2023 roku o godz. 10.00 w OP ENHEIM we Wrocławiu przy pl. Solnym 4.

Spotkanie będzie miało charakter seminarium dyskusyjnego, mini-warsztatów i spaceru studyjnego. Zapraszamy uczestników do przygotowania prezentacji swoich działań lub problemów do dyskusji (do 10 min. w PowerPoint). Gościem specjalnym będzie dr Marek Łuczak – komisarz policji, doktor historii, prezes Pomorskiego Towarzystwa Historycznego w Szczecinie, koordynator wojewódzki ds. przeciwdziałania przestępczości przeciwko zabytkom w województwie zachodniopomorskim.

Planowany program ramowy spotkania:

10.00 – 11.00 Spotkanie powitalne, rozmowy przy kawie
11.00 – 12.00 Prezentacje doświadczeń uczestników
12.00 – 13.00 Wystąpienie dr Marka Łuczaka
13.00 – 14.00 Dyskusja
14.00 – 15.00 Przerwa
15.00 – 17.00 Wyjście w terenSpotkanie organizowane jest przez Dolnośląskie Laboratorium Kultury Ośrodka Kultury i Sztuki, w partnerstwie z Niemiecko-Polską Fundacją Ochrony Zabytków Kultury i Fundacją OP ENHEIM. Swój udział zapowiedzieli polscy i niemieccy liderzy działań na rzecz ratowania cmentarzy, konserwatorzy zabytków, regionaliści. Będzie kawa i napoje. Jeśli chcecie, zabierzcie ze sobą ulubione ciasto, owoce i przybywajcie do Wrocławia.Proszę, poinformujcie nas o zamiarze przybycia emailem na adres: laboratorium@okis.plZapraszamy imieniu swoim i przedstawicielek organizacji partnerskich: Violi Wojnowski i Karoliny JaryFotorelacja z drugiego spotkania OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z drugiego spotkania OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI, tych, którzy przywracają szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom na Dolnym Śląsku i w innych regionach, które odbyło się 18 marca 2023 w Kamienicy OP ENHEIM we Wrocławiu. Ponad 30 uczestników, 7 godzin rozmów, prezentacji, spacerów studyjnych. A wszystko po to, żeby skuteczne działać na rzecz dziedzictwa kulturowego Dolnego Śląska.

————————————————————————————————————————————————————————————————————————————–

DE

Sehr geehrte Damen und Herren,
wir laden Sie zu einem weiteren Treffen der WÄCHTER, der in Vergessenheit geratenen FRIEDHÖFE herzlich ein. Wir wollen Menschen zusammenführen, die den alten vernachlässigten Friedhöfen in Niederschlesien und in anderen Regionen die gehörige Würdigung zurückbringen.

Das Treffen findet am 18. März (Samstag), zwischen 10.00-17.00 Uhr statt. Wir beginnen um 10.00 Uhr im OP ENHEIM in Wrocław, am Plac Solny 4.

Das Treffen ist als Seminar, Mini-Workshops und thematische Geländeerkundung gedacht.

Die Teilnehmer*innen sind eingeladen, Kurzpräsentation der eigenen Projekte und Fragestellungen für Diskussion vorzubereiten (Dauer der Power-Point-Präsentation bis 10 Minuten).

Sondergast des Treffens wird Dr. Marek Łuczak sein – Polizeikommissar, promovierter Historiker, Vorsitzender der Historischen Gesellschaft für Pommern, Beauftragter der Wojewodschaft Westpommern für Präventionsmaßnahmen gegen Vergehen an Kulturdenkmälern.

Geplanter Rahmenprogramm des Treffens:

10.00 – 11.00 Begrüßung
11.00 – 12.00 Präsentationen der Teilnehmer*innen
12.00 – 13.00 Dr. Marek Łuczak – Präsentation
13.00 – 14.00 Diskussion
14.00 – 15.00 Pause
15.00 – 17.00 Gemeinsame GeländeerkundungDas Treffen wird organisiert von dem Kulturlabor für Niederschlesien/Zentrum für Kultur und Kunst in Breslau, der Deutsch-Polnische Stiftung Kulturpflege und Denkmalschutz und der Stiftung OP ENHEIM.

Ihre Teilnahme haben polnische und deutsche Lider, die sich für die Rettung der alten Friedhöfe einsetzen, Denkmalschützer und Heimatsforscher angekündigt.

Für Kaffee und Getränke wird vor Ort gesorgt. Gerne könnt Ihr Euren Lieblingskuchen, Obst mitbringen. Wir erwarten Euch in Breslau!

Die Teilnahmebestätigung schickt uns bitte an die Mailadresse: laboratorium@okis.pl

Marek Sztark mit Partnerinstitutionen (OP ENHEIM, Viola Wojnowski und DPS, Karolina Jara)

Fotorelacja ze spotkania OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji ze spotkania OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI, tych, którzy przywracają szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom na Dolnym Śląsku i w innych regionach, które odbyło się 26 listopada 2022 w Kamienicy OP ENHEIM we Wrocławiu.

Spotkanie zostało zorganizowane przez Dolnośląskie Laboratorium Kultury Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu, w partnerstwie z Niemiecko-Polską Fundacją Ochrony Zabytków Kultury i Fundacją OP ENHEIM.

Fot. Natalia Ratajczyk

OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI

Szanowni Państwo,

w wykazie zabytków Dolnego Śląska jest zapisanych 1668 cmentarzy i obiektów cmentarnych, zaś w rejestrze jest ich 305. Wiele z nich wciąż pozostaje w stanie zapomnienia, zaniedbania i dewastacji. Co można zrobić, żeby cmentarze, miejsca pochówków sprzed 1945 roku zostały potraktowane godnie, z szacunkiem? Jak zdjąć z nich wciąż obowiązujące tabu? Jak przekonywać i motywować do działania w tej sprawie? Jak współpracować?

Na te i inne pytania chcemy spróbować odpowiedzieć w gronie zainteresowanych osób.

Serdecznie zapraszam na spotkanie OPIEKUNOWIE (NIE)PAMIĘCI, tych, którzy przywracają szacunek starym, zaniedbanym cmentarzom na Dolnym Śląsku i w innych regionach.

Spotkanie będzie miało charakter seminarium dyskusyjnego.

Spotkanie organizowane jest przez Dolnośląskie Laboratorium Kultury Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu, w partnerstwie z Niemiecko-Polską Fundacją Ochrony Zabytków Kultury i Fundacją OP ENHEIM.

Swój udział zapowiedzieli polscy i niemieccy liderzy działań na rzecz ratowania cmentarzy, konserwatorzy zabytków, regionaliści.

Poinformujcie nas o zamiarze przybycia emailem na adres: laboratorium@okis.pl