I LĄDECKI FESTIWAL HISTORII – „Lądeccy Żydzi: Zaginiona społeczność”
„Lądeccy Żydzi: Zaginiona społeczność” to festiwal organizowany dokładnie w 100. rocznicę powstania w Lądku-Zdroju [dawniej Landeck i. Schl.] gminy żydowskiej i cmentarza żydowskiego, który wpisany został właśnie do rejestru zabytków województwa dolnośląskiego. To właśnie Dolny Śląsk po II wojnie światowej stał się dla Żydów Ziemią Obiecaną. Nadrzędnym celem organizacji tego wydarzenia jest potrzeba kultywowania pamięci o tej społeczności – jej historii, tradycjach oraz kulturze.
Festiwal obejmował cykl wykładów, koncertów, dyskusji, filmów, warsztatów i wystaw, które odbyły się w dolnośląskim uzdrowisku. Prezentacje i spotkania dotyczyły również tzw. niemieckich Żydów, m.in. tak wybitnych postaci, jak dr Sally Lachmann, zakochany w Lądku-Zdroju balneolog czy Eva Sandberg, fotografka, której zdjęcia Chin znane są na całym świecie.
Jednym z najważniejszych punktów programu było spotkanie z reżyserką Martiną Fluck i projekcja jej filmu dokumentalnego „Mein Traum, meine Liebe, meine Hoffnung”, który powstawał m.in. w Lądku-Zdroju, gdy po blisko 60 latach po raz pierwszy wróciła tam Eva Sandberg. To jedno z nielicznych źródeł, które opowiada nie tylko o tym kto, ale i jak żył w dawnym kurorcie.
Lądeckiej imprezie towarzyszyła radość, mużyka i pochwała życia. Ze śpiewami synagogalnymi wystąpił kwartet Chóru Synagogi pod Białym Bocianem, kierowany przez Stanisław Rybarczyka, pieśniarka z Krakowa Urszula Makosz w recitalu, w którym usłyszeliśmy wpływy muzyki hiszpańskiej, arabskiej czy bałkańskiej oraz warszawianka Karolina Lizer, która w Lądku-Zdroju spotkała się z publicznością tuż przed koncertem premier festiwalu opolskiego.
Zapomniany żydowski świat, jego kultura i tradycja to cząstka tożsamości dzisiejszych mieszkańców Kotliny Kłodzkiej. Festiwal rozpoczęły warsztaty Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN dla uczniów miejscowej szkoły, która nosi imię Janusza Korczaka. Nominowana do nagrody POLIN 2021, Urszula Rybicka z Fundacji Żydoteka, opowiedziała o związkach żydowskich mieszkańców Wrocławia i Lądka-Zdroju. Na festiwalu gościli też ze swoimi najnowszymi książkami Konstanty Gebert, znany publicysta, autor przejmującej opowieści o kulturowych, uniwersalnych korzeniach ludobójstwa czy Krzysztof Bielawski, badacz trudnych dziejów cmentarzy żydowskich w Polsce po 1945 r.
Organizatorzy imprezy zaprosili także na spacery po Lądku-Zdroju śladami dawnych żydowskich mieszkańcach kurortu. Festiwalowi towarzyszyła również doskonała i oryginalna żydowska kuchnia.
Organizatorzy:
Lądeckie Towarzystwo Historyczno-Eksploracyjne
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce
Centrum Kultury i Rekreacji w Lądku-Zdroju
Projekt współfinansowany z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego
