„Powrót ‘68” Jan Bortkiewicz
21 sierpnia 1968, wczesny poranek, na bezchmurnym wrocławskim niebie sznur czterosilnikowych samolotów lecących w kierunku południowo-zachodnim. Oficjalne pełne triumfu komunikaty „wojenne” konfrontowane były z informacjami zachodnich komentatorów prezentowanymi na falach Radia Wolna Europa. To z nich dowiedzieliśmy się o inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację. Rozpoczęła się operacja „Dunaj”.
Wojsku Polskiemu przypadł w udziale „szturm” na niebronione Hradec Králové, po zdobyciu którego Wojciech Jaruzelski uzyskał zaszczytny tytuł Zdobywcy Hradca. Czesi i Słowacy nie przejawiali entuzjazmu z powodu tej „bratniej pomocy przeciwko planowanemu atakowi Imperialistów”, w Pradze spalono kilka czołgów. 7 września 1968 pijany polski żołnierz Stefan Dorna zastrzelił dwóch czeskich mieszkańców Jičina. Armia Radziecka straciła 12 żołnierzy, a 25 zostało rannych. W katastrofie helikoptera w pobliżu miasta Teplice zginęło dwóch radzieckich reporterów. Wojska bułgarskie straciły dwóch żołnierzy, a 2 Armia Wojska Polskiego dziesięciu. Bilans operacji „Dunaj” to 108 zabitych i blisko 500 rannych obywateli Czechosłowacji. Z kraju wyemigrowało również ok. 370 tysięcy Czechów i Słowaków.
Oficjalnie odtrąbiono wielki sukces, działania reformatorskie pod przywództwem Pierwszego Sekretarza Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Czechosłowacji Aleksandra Dubčeka zostały cofnięte. Rzeczywisty cel operacji „Dunaj” został osiągnięty. Utworzona z wprowadzonych na terytorium Czechosłowacji Centralna Grupa Wojsk Armii Radzieckiej pozostała tam do 1991 roku.
Formalna okupacja skończyła się już jesienią 1968 roku. Zimne noce i nocowanie pod namiotami w oczywisty sposób wpłynęło na morale niedoświadczonych żołnierzy Układu Warszawskiego i ich stan fizyczny. Wielu z nich uczestnictwo w tej „wycieczce” okupiło utratą zdrowia. Oczywiście prasa i telewizja o tym nie wspominały, zamieniając rzetelną informację na pełne triumfu relacje o wielkiej wdzięczności Czechów i Słowaków za udzielenie „bratniej pomocy”.
Powracające do kraju Wojsko Polskie nie doczekało się także wdzięczności od polskiego społeczeństwa, którego ogół był zdecydowanie przeciwny stłumieniu „praskiej wiosny”. Powszechnie wyrażano solidarność z Czechosłowacją i ubolewano, że doświadczona napaściami Polska stała się teraz agresorem. Uroczyste powitanie zhańbionego Wojska Polskiego we Wrocławiu było zainscenizowanym przedstawieniem, na które pod przymusem zagoniono pracowników zakładów pracy. Napisy na transparentach, wychwalające wojsko, nie oddawały prawdziwego nastroju mieszkańców Wrocławia – świadomych komunistycznej propagandy.
Prezentowane przy ul. Oławskiej we Wrocławiu czarno-białe zdjęcia, autorstwa Jana Bortkiewicza, przedstawiają historyczny moment: sceny z powitania na wrocławskim placu Wolności „zwycięskiego” Wojska Polskiego…
Projekt dofinansowany ze środków budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego
Odsłuchaj treść artykułuGALERIA
AKTUALNOŚCI
Dodano: 14.07.2025 01:00
„Dimensionlessness of Glass. Dolnośląskie Warsztaty
i Sympozjum Szkła Artystycznego i Designu”
Tegoroczne hasło e-Glass Festival „Dimensionlessness of glass” ukazuje różnorodność stylistyk, technik i koncepcji, poszukując nowatorskich, eksperymentalnych wymiarów szkła artystycznego i designu. Pierwsza część wydarzenia odbędzie się w terminie 14-26 lipca. pokaż więcej »
Dodano: 14.07.2025 00:00
25. Summer Guitar Festival. Krzyżowa | Jubileusz Festiwalu!
20 lipca rozpocznie się jubileuszowa edycja Summer Guitar Festival w Krzyżowej! W programie bezpłatne koncerty m.in. gwiazd Gypsy swing - Joscho Stephana i Svena Jungbecka, a także Mateusza Kowalskiego i Marka Pasiecznego z orkiestrą gitarową, którzy prawykonają suitę Pasiecznego. pokaż więcej »
Dodano: 05.06.2025 08:10
Wystawa „Glass without Borders” w Pradze
W GaleriI DOX by Qubus w Pradze trwa czeska odsłona wystawy dzieł szkła artystycznego i designu trzynastu artystów uczestniczących w ubiegłorocznym projekcie „Glass without Borders". pokaż więcej »
Dodano: 18.07.2025 10:32
XXVII MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL PIOSENKI GRECKIEJ ZGORZELEC 2025
Zapraszamy na Międzynarodowy Festiwal Piosenki Greckiej! W dniach 18–20 lipca Zgorzelec ponownie stanie się stolicą greckiej muzyki i kultury! Przed nami trzy dni spotkań z kulturą Hellady – od wystaw i rozmów z wyjątkowymi gośćmi, po koncerty na żywo z udziałem artystów z Grecji, Polski i Niemiec. pokaż więcej »
Dodano: 14.07.2025 02:00
Osiedla Kultury i Sztuki 2025
Co ciekawego wydarzy się w najbliższym czasie na wrocławskich osiedlach? Jakie przedsięwzięcia realizowane będą w ramach projektu OSIEDLA KULTURY I SZTUKI 2025? Zachęcamy do zapoznania się z letnim harmonogramem wydarzeń. pokaż więcej »
Dodano: 14.07.2025 02:00
Velvet Thursdays x OKiS – czwartki dla wrażliwych uszu
Zapraszamy w każdy czwartek od 19 czerwca do 21 sierpnia na letni cykl wieczorów z muzyką ambient, deep, dub i organic techno w wykonaniu wrocławskich mistrzów gatunku. To wyjątkowa forma podróży w świat dźwięków i spokojnych rytmów. pokaż więcej »
Dodano: 14.07.2025 01:30
31. Bolesławieckie Święto Ceramiki
Jedno z największych i najchętniej odwiedzanych przez turystów wydarzeń w regionie, na którym spotykają się wystawcy, artyści i rzemieślnicy z całej Europy. Ceramiczne serce Polski otworzy się na turystów z całego świata! Tylko w Bolesławcu nad Bobrem „kobaltowy zawrót głowy” pokaż więcej »
Dodano: 14.07.2025 01:00
COUNTRY pod Śnieżką 2025!
15-17 sierpnia zapraszamy na jeleniogórskie Błonie gdzie odbędzie się Piknik Country pod Śnieżką. Przygotujcie się na trzy dni niesamowitej muzyki i wspaniałej atmosfery pod Karkonoszami! To wyjątkowy festiwal nie tylko dla fanów country. pokaż więcej »