Wędrowanie. Jednoosobowy Teatr Wiesława Komasy
autor: Katarzyna Flader-Rzeszowska
rok wydania: 2014
Wędrowanie Wiesława Komasy określają zarówno spektakle zespołowe, poetyckie koncerty słowa, jak i praca pedagogiczna. Zasadniczy wpływ ma na nie także teatr jednego aktora. Dla Komasy monodram to spotkanie z drugim człowiekiem, to zmaganie się poprzez scenę ze światem i samym sobą. Jego aktorstwo zawsze niesie jakiś problem, wartości, o które artysta chce i musi walczyć. Komasa nie stworzył wielu monodramów, bo w ponad czterdziestoletniej pracy artystycznej zaproponował siedem wypowiedzi jednoosobowych, większość przygotował na początku drogi zawodowej. Wynikało to z buntu młodości, z gorącej potrzeby wypowiedzenia się na ważne tematy, z żaru emocji drzemią- cych w aktorze. Czas łagodzi uczucia. Wiesław Komasa nigdy jednak nie przestał wyrażać w jednoosobowym teatrze swoich pragnień i wątpliwości. Dowodzi tego Katarzyna Flader-Rzeszowska, która z dbałością o historyczne szczegóły ukazuje osobną i wyjątkową drogę artysty.
omasa nie stworzył wielu monodramów, bo w ponad czterdziestoletniej pracy artystycznej zaproponował siedem wypowiedzi jednoosobowych, większość przygotował na początku drogi zawodowej. Wynikało to z buntu młodości, z gorącej potrzeby wypowiedzenia się na ważne tematy, z żaru emocji drzemiących w aktorze. Czas łagodzi uczucia. Wiesław Komasa nigdy jednak nie przestał wyrażać w jednoosobowym teatrze swoich pragnień i wątpliwości. Dowodzi tego Katarzyna Flader-Rzeszowska, która z dbałością o historyczne szczegóły ukazuje osobną i wyjątkową drogę artysty.
Prof. dr hab. Jan Ciechowicz
Wiesław Komasa
(ur. 15 stycznia 1949 roku w Nowym Wiśniczu) – aktor teatralny, filmowy, dubbingowy, recytator, reżyser, pedagog. Po ukończeniu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie dostał angaż w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu. Jego pierwszą rolą był Albin w Ślubach Panieńskich w reż. Macieja Prusa (1971). Po dwóch sezonach rozpoczął pracę w Teatrze Nowym w Poznaniu (1973–1988), gdzie dyrekcję obejmowała Izabella Cywińska. Na ekranie zadebiutował w roku 1975 w filmie Kazimierz Wielkich (reż. E. i Cz. Petelscy) W latach 1980-1986 współpracował z Teatrem im. Andrzeja Jawienia Krystyny i Celestyna Skołudów. W roku 1988 przeniósł się do Warszawy. Należał do zespołu Janusza Wiśniewskiego (rola w Olśnieniu). W tym samym roku rozpoczął pracę w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie (obecnie Akademia Teatralna), z którą związany jest do dziś. W latach 2003-2004 pracował na etacie w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana.
W teatrze jednego aktora debiutował spektaklem Wołający (1971), opartym na kolażu utworów poetyckich i fragmentach Księgi Eklezjasty. Rok później przygotował Moją bajkę na podstawie fragmentów utworów Hessego, Tagorego, Stachury, Konwickiego. W 1973 roku przedstawił Odejście Kaina – poemat Marianny Bocian. Łącznie w swoim artystycznym dorobku ma 7 spektakli jednoosobowych (Z kilkoma małymi poprawkami 1975; Moje źródła 1986; Dopokąd idę 2003; Yorick, czyli spowiedź błazna 2006). Jego żona Gina Łopacińska jest śpiewaczką. Występowała z zespołem Spirituals and Gospel Singers. Mają czworo dzieci: Marię, Szymona, Zofię i Jana (reżysera i scenarzysty filmowego).
Za całokształt pracy artystycznej i pedagogicznej w 2011 roku Wiesław Komasa otrzymał Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, a w 2012 Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego odznaczył go Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis.
Katarzyna Flader-Rzeszowska –historyk teatru, wykładowca akademicki. Ukończyła Wydział Wiedzy o Teatrze w warszawskiej Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza oraz Wydział Nauk Historycznych i Społecznych na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, absolwentka Podyplomowych Studiów Humanistycznych w Polskiej Akademii Nauk. Doktorat uzyskała w Instytucie Sztuki PAN. Obecnie wykłada na Komunikacji Medialno-Kulturowej UKSW. Jest zastępcą redaktora naczelnego kwartalnika „Kultura-Media-Teologia”, współpracuje z miesięcznikiem „Teatr”. Wielokrotna laureatka konkursów recytatorskich. W teatrze jednego aktora zadebiutowała spektaklem Oczami mojej żony na podstawie Wesel w domu Bohumila Hrabala. Jest autorką książek Promieniowanie rapsodyzmu. W kręgu myśli i praktyki teatralnej Mieczysława Kotlarczyka (Warszawa 2008), Miejsca teologiczne w kulturze wizualnejm(Kraków-Warszawa 2013), współredaktorką publikacji Jan Paweł II człowiek kultury (Kraków 2008), Słowo w kulturze współczesnej (Warszawa 2009) i innych. Od lat obserwuje i opisuje ruch teatrów jednego aktora
Autorka przy okazji pisania książeczki o wędrówkach Komasy – artysty poszukującego, tak naprawdę chce opowiedzieć, niejako przy okazji, całą jego biografię. Sięga więc do Nowego Wiśnicza, jakieś 40 km od Krakowa, gdzie urodził się Wiesław w roku 1949, w rodzinnie humanistów, nauczycieli (matka bibliotekarka i siostra – polonistka, to gwarancja „oczytania” i dobrego gustu literackiego przyszłego artysty). Potem krakowska PWST im. Solskiego (1967-1972) i wpływ szkoły: Zofii Jaroszewskiej, Danuty Michałowskiej (pierwszej „solistki” w modelu monodramatycznym), Jerzego Jarockiego, a nawet Jerzego Grotowskiego (do którego idei teatru
ubogiego i ofiarniczego będzie Komasa powoli dorastał). (…) Potem idą spektakle jednoosobowe artysty, od Wołającego (1971) – przez min. Moją bajkę (1972) i Odejście Kaina (1973) – do Yoricka, czyli spowiedzi błazna (2006). Flader znakomicie operuje materią poetycką tych przedstawień; czyta, cytuje i rozumie ich poezję.
Prof. dr hab. Jan Ciechowicz
Czarna książeczka z Hamletem – seria wydawnicza poświęcona ruchowi teatrów jednego aktora i sylwetkom wybitnych aktorów polskich i zagranicznych. Wydawana od 2007 roku w ramach Wrocławskich Spotkań Teatrów Jednego Aktora przez Wrocławskie Towarzystwo Przyjaciół Teatru i Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu. Do 2016 roku tej w serii ukazało się 16 publikacji.
Projekt wydawniczy „Czarna Książeczka z Hamletem”
dofinansowano ze środków Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu Instytucji Samorządu Województwa Dolnośląskiego.
