10/2017: CASUS PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ
Cezary J. Tajer
CASUS PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ
Konflikt, który od dłuższego czasu narasta wokół Puszczy Białowieskiej, to symptom czegoś znacznie poważniejszego, a mianowicie największego kryzysu polskiej ochrony przyrody, z jakim mamy do czynienia po 1989 roku. Tę diagnozę potwierdza m.in. bezprecedensowe zlekceważenie przez Ministerstwo Środowiska wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE, nakazującego wstrzymanie wycinki drzew w puszczy, oraz walka obozu sprawującego władzę z organizacjami pozarządowymi, które zajmują się szeroko rozumianą ekologią.
Dla porządku należy przypomnieć, że sporów związanych z ochroną Puszczy Białowieskiej było już bardzo wiele. Nie tylko te obecne, ale również toczące się w okresie II Rzeczypospolitej miały charakter ostry i gwałtowny. Do wymiany ciosów dochodziło między rzecznikami ochrony przyrody a różnymi grupami interesów. Płaszczyzną debat były także odmienne wizje ochrony przyrody, czyli sposobu, w jaki powinna być realizowana, oraz obszaru puszczy, jaki miałaby objąć. Ich charakter był motywowany zarówno względami merytorycznymi, jak i ideologiczno-politycznymi. Zresztą w wielu przypadkach tych płaszczyzn konfliktu nie można zupełnie od siebie odseparować.
To nie jest las jak każdy inny
Obecne starcie w zasadzie nie odbiega od zarysowanego tu schematu, jednak w porównaniu z poprzednimi wyróżnia go bezwzględna dominacja woli politycznej nad stroną merytoryczną, a także brak poszanowania dla litery prawa przez resort środowiska oraz niezwykła pogarda, z jaką traktuje on aktywistów z pozarządowych organizacji ekologicznych.
Puszcza Białowieska stanowi wielkie bogactwo naturalne, z którego wielu chce czerpać zyski. Z kolei „ochroniarze” najchętniej widzieliby ją nienaruszoną i w całości objętą parkiem narodowym. Pozostaje ona ostatnim w Europie tak rozległym kompleksem leśnym o charakterze naturalnym. Rozciąga się na powierzchni znacznie przekraczającej 200 tys. ha. W granicach Polski znajduje się około 62 tys. ha (reszta po stronie białoruskiej). Białowieski Park Narodowy obejmuje tylko jej fragment (dokładnie 10 500 ha), pozostałą częścią zarządzają Lasy Państwowe. Jednak cały polski kompleks puszczański objęto ochroną w ramach europejskiej sieci Natura 2000, jest on także wpisany na listę UNESCO. Puszczę cechuje bardzo wysoki wskaźnik bioróżnorodności i wysoki stopień naturalności ekosystemów. Jest ona unikatem o wielkich walorach przyrodniczych i niezbywalnej wartości dydaktyczno-naukowej. Stanowi też swego rodzaju laboratorium, gdzie przyrodnicy mogą badać w miarę niezakłócone procesy związane z funkcjonowaniem lasu. Ich znajomość ma wielką wagę dla rozwoju nauk biologicznych ze szczególnym uwzględnieniem leśnictwa. Nie można więc białowieskiego kompleksu traktować tak jak każdego innego lasu. Proste, podyktowane zwykłą gospodarką leśną działania w puszczy są błędem, bo zamieniają jej naturalny, bardzo złożony ekosystem w uproszczoną strukturę lasu gospodarczego. I tu właśnie dotykamy sedna problemu wyrażającego się w pytaniu: jakimi metodami chronić Puszczę Białowieską? (…)
Odsłuchaj treść artykułuAKTUALNOŚCI
Dodano: 02.10.2025 09:59
Poszukujemy pracownika
Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu ogłasza nabór na stanowisko: Pracownik Administracyjno-Techniczny. Oferta ważna do 31.10.2025. pokaż więcej »
Dodano: 01.10.2025 04:30
Sztuka współpracy | Forum edukacji kulturalnej Wrocławia i Dolnego Śląska
17 października w Barbarze odbędzie się Wrocławsko-Dolnośląskie Forum Edukacji Kulturalnej. Dokładnie rok po Kongresie Kultury Wrocławia i Dolnego Śląska ponownie łączymy siły, by kontynuować ważną rozmowę o edukacji kulturalnej, sztuce i kulturze. pokaż więcej »
Dodano: 14.10.2025 09:43
WYSTAWY MARIUSZA ŁABIŃSKIEGO I IGORA WÓJCIKA WE LWOWIE
12 października w Muzeum Szkła we Lwowie otwarto wystawy indywidualne Mariusza Łabińskiego i Igora Wójcika, prezentujące dorobek tych znanych i cenionych polskich artystów, którzy związali swoją twórczość z trudnym i szlachetnym materiałem – szkłem artystycznym. pokaż więcej »
Dodano: 03.10.2025 00:00
Places for Deliberation. Barbara Kozłowska
Wystawa „Places for Deliberation” jest pierwszą prezentacją twórczości Barbary Kozłowskiej w Słowenii. Zawiera wybór jej najważniejszych prac z prywatnego archiwum, które nadal znajduje się we Wrocławiu. Wystawa jest częścią Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Współczesnej – Miasto Kobiet w Ljubljanie i będzie miała miejsce w Małej galerii Banku Słowenii w terminie 3–30 października. pokaż więcej »
Dodano: 01.10.2025 05:00
XIII Festiwalu Niezależnej Kultury Białoruskiej „Jestem!”
XIII Festiwal Niezależnej Kultury Białoruskiej odbędzie się we Wrocławiu w dniach 14–19 października 2025 roku. W programie znalazły się wydarzenia z udziałem twórców i twórczyń z różnych dziedzin – muzyków, artystów wizualnych, aktorów, pisarzy, reżyserów i fotografów. pokaż więcej »
Dodano: 01.10.2025 04:00
„Z KLASYKĄ PRZEZ POLSKĘ” | FERNABUCCO
Mistrzowski duet gambowy- czyli Fernabucco – wystąpi z koncertami w ramach cyklu „Z klasyką przez Polskę” 17 października w Pałacu Jedlinka, 18 października w Starych Bogaczowicach oraz 19 października w Mieroszowie. pokaż więcej »
Dodano: 01.10.2025 04:00
Spektakl muzyczny „To Nasze Tango”
Spektakl muzyczny "To Nasze Tango" — historia dawniej RP w piosenkach przedwojennego tanga i fokstrota. Zapraszamy na spotkanie z klasyką multikulturowej przedwojennej muzyki, wypełnione czułością dźwięków, nieprzemijającym urokiem i szczerymi emocjami. pokaż więcej »
Dodano: 01.10.2025 03:50
Cykl koncertów pt. „Dźwięki Baśni” – październik 2025
Zapraszamy na nowy cykl koncertów kameralnych na Dolnym Śląsku, podczas których zaprezentują się wokalistki, Aleksandra Florek (sopran), Aleksandra Malisz (sopran) i Magdalena Wachowska (mezzosopran), Anna Kopytko (mezzosopran), oraz pianista, Jerzy Owczarz. W programie koncertów m.in. pieśni Fryderyka Chopina, Stanisława Moniuszki, Antonína Dvořáka. pokaż więcej »