Udostępnij:

Dodano:

22.06.2017 10:41

6/2017: O PRZEMIANIE BUDYNIU W BOMBĘ

W systemach demokratycznych częstą odpowiedzią na arogancję władzy jest pojawienie się w społeczeństwie tendencji przemocowych, a w konsekwencji także terrorystycznych. Jest to reakcja ludzi, którzy w obliczu wszechwładzy rządzących, a przede wszystkim ich buty w stosunku do rządzonych, czują się po prostu bezradni.

Demokratyczne sposoby wyrażania protestów stają się albo jałowe, ze względu na ignorowanie ich przez władzę, albo nierealne, z powodu represji ze strony rządzących. Wtedy społeczeństwo może pokazać im nie tylko środkowy palec, ale i zaciśniętą pięść.

 

Na przemoc można odpowiedzieć tylko przemocą

„To faszystowskie państwo ma zamiar zabić nas wszystkich. Musimy zorganizować opór. Na przemoc można odpowiedzieć tylko przemocą”. Słowa te wypowiedziała młoda, bardzo wstrząśnięta niemiecka studentka, Gudrun Ensslin, późniejsza członkini największego w Europie Zachodniej ugrupowania terrorystycznego drugiej połowy XX wieku: Frakcji Czerwonej Armii.

Był 2 czerwca 1967 roku. Tego dnia podczas demonstracji studentów w Berlinie Zachodnim przeciwko wizycie szacha Iranu, uważanego za symbol zamordyzmu i władzy autorytarnej, jeden z policjantów zastrzelił Benno Ohnesorga, przykładając mu pistolet do głowy. Wydarzenie to było punktem zwrotnym w powojennej historii Niemiec: w tym dniu bowiem uruchomiona została równia pochyła, na której znalazła się spora grupa obrońców demokracji.

Każde ograniczane praw demokratycznych rodzi sprzeciw, a ograniczanie bezwzględne, rodzi sprzeciw bezwzględny. Zawłaszczanie struktur państwa przez jedną formację polityczną, osłabienie mechanizmów demokracji na rzecz rządów autorytarnych, ignorowanie postulatów opozycji oraz prześladowanie przeciwników politycznych powoduje pojawienie się odruchu oporu. Odruch ten, podobnie jak poczynania rządowych autokratów, a także ich coraz bardziej butnych i pewnych siebie sympatyków, przestaje tracić, w miarę nasilania się tych procesów, zahamowania. Skoro oni są tak zajadli i cyniczni w zagarnianiu władzy, to my też musimy w odpowiedni sposób reagować. „Odpowiedni”, czyli wyjęty spod zdominowanego przez „onych” prawa, które staje się stronnicze. Konsekwencją tego mechanizmu jest opór stawiany coraz ostrzejszymi środkami, do przemocy włącznie.

Ograniczanie demokracji przez rządzących staje się usprawiedliwieniem dla takich działań. Radykalnym, ale przez to bardzo wyrazistym przykładem tego zjawiska są ugrupowania terrorystyczne w Europie Zachodniej z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych: niemiecka Frakcja Czerwonej Armii oraz włoskie Czerwone Brygady. Obydwa były skierowane przeciwko konserwatywnym, zawłaszczającym demokrację rządom chadeków w Niemczech i we Włoszech.

 

Po pierwsze: rozczarowanie

Na początku lat sześćdziesiątych symbolem przemian na świecie były Stany Zjednoczone. Po objęciu prezydentury przez Johna F. Kennedy’ego rozbudzone zostały nadzieje na szybkie i całkowite przezwyciężenie zimnej wojny, wprowadzenie sprawiedliwości społecznej w krajach Trzeciego Świata, zlikwidowanie nędzy, dyskryminacji rasowej i politycznej. Zabójstwo Kennedy’ego zniweczyło te nadzieje.

W Niemczech nastroje polityczne w tym czasie najlepiej oddaje zaangażowanie intelektualistów, studentów, działaczy związków zawodowych w kampanię wyborczą partii socjaldemokratycznej SPD w roku 1965. Tak spontaniczna i powszechna aktywność na rzecz lewicy była reakcją na długie rządy chadeków. Na próby ograniczania demokracji, manipulowanie sądownictwem (np. osłabianie praw pracowniczych), na ignorowanie społecznego poczucia sprawiedliwości (protesty przeciwko funkcjonariuszom Trzeciej Rzeszy na posadach rządowych w powojennych Niemczech), a przede wszystkim na butę i arogancję rządzących, uważających siebie za posiadaczy prawdy absolutnej, zarówno jeżeli chodzi o dobro, jak i przyszłości kraju oraz narodu.

Niecały rok później przyszło rozczarowanie. Kiedy już wydawało się, iż możliwe jest zakończenie czternastoletnich rządów kanclerza Adenauera, w RFN powstała Wielka Koalicja rządowa, w której obok polityków lewicy zasiedli ich polityczni przeciwnicy z partii konserwatywnych CDU i CSU, którzy także objęli posadę kanclerza. (…)

Viktor Grotowicz

Więcej w czerwcowym numerze.

POWRÓT DO CZYTELNI

Odsłuchaj treść artykułu
Array ( [post_type] => post [posts_per_page] => 8 [post_status] => publish [orderby] => Array ( [meta_value_num] => DESC [date] => DESC ) [meta_key] => sticky_post [ignore_sticky_posts] => 1 [tax_query] => Array ( [0] => Array ( [taxonomy] => category [field] => term_id [terms] => Array ( [0] => 470 ) [operator] => NOT IN ) ) [category__in] => Array ( [0] => 15 ) [category__not_in] => Array ( [0] => 470 ) )

AKTUALNOŚCI

Dodano: 30.05.2025 10:36

80-lecie Harcerstwa na Dolnym Śląsku

Obchody Roku Harcerstwa Dolnośląskiego będą okazją do przypomnienia 80-letniego dorobku harcerstwa poprzez prezentację wybitnych postaci z i aktualnej działalności organizacji na terenie województwa. Zapraszamy 31 maja do Jeleniej Góry. pokaż więcej »

Dodano: 28.05.2025 13:49

Fotorelacja z XXXIV Międzynarodowego Festiwalu „Maj z Muzyką Dawną”

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji z XXXIV Międzynarodowego Festiwalu „Maj z Muzyką Dawną - Pro Memoria Maciej Kieres”, który odbył się w dniach 11-26 maja 2025 na Dolnym Śląsku. pokaż więcej »

Dodano: 13.05.2025 04:30

Dni Złotoryi

Dni Złotoryi to coroczne święto najstarszego miasta w Polsce, które w 2025 roku odbędzie się od 30 maja do 1 czerwca. Serdecznie zapraszamy na wyjątkowe wydarzenie łączące tradycję, kulturę i dobrą zabawę! pokaż więcej »

Dodano: 13.05.2025 04:00

Z KLASYKĄ PRZEZ POLSKĘ: Bokun/Kościuszko Duo

Duet klarnecisty Jana Jakuba Bokuna i gitarzysty Jakuba Kościuszko wystąpi w cyklu „Z klasyką przez Polskę" na przełomie maja i czerwca w Strzelinie i Wiązowie. Artyści wykonają zróżnicowane gatunkowo i stylistycznie kompozycje ze światowego repertuaru. pokaż więcej »

Dodano: 13.05.2025 04:00

Warsztaty florystyczne „Dzieła kwiatem malowane”

Projekt pt. „Dzieła kwiatem malowane” to cykl kilkunastu spotkań dla artystów, inspirowanych patronką roku Marią Pawlikowską- Jasnorzewską. Inicjatywa ta w oryginalny sposób łączy poezję z florystyką. pokaż więcej »

Dodano: 13.05.2025 04:00

TEN JEDEN WAWEL – wycieczka do kina w Lubaniu

Zapraszamy na wycieczkę z oprowadzaniem do kina Wawel w Lubaniu, która odbędzie się 31 maja w ramach trwającej w Galerii FOTO-GEN wystawy „Te Wszystkie Raje, Komety i Polonie”. Ilość miejsc ograniczona! pokaż więcej »

Dodano: 13.05.2025 04:00

Scena ukraińska. Sezon II 2024/2025

W maju w ramach Sceny Ukraińskiej zapraszamy na spektakl niezależnego teatru GAS "Wiosna, lato, jesień, zima i znowu wiosna", 31 maja i 1czerwca w Sali Teatru Laboratorium Instytutu Grotowskiego. pokaż więcej »

Dodano: 05.05.2025 10:58

OSIEDLA KULTURY I SZTUKI/ NABÓR 2025

Ruszył nabór projektów w ramach programu OSIEDLA KULTURY I SZTUKI. Dotacje w kwocie 5 tys. na przedsięwzięcia artystyczne mogą pozyskać artyści, grupy nieformalne czy organizacje pozarządowe. Nabór trwa do wyczerpania środków. pokaż więcej »

Przejdź do treści