Udostępnij:

Dodano:

22.06.2017 10:41

6/2017: O PRZEMIANIE BUDYNIU W BOMBĘ

W systemach demokratycznych częstą odpowiedzią na arogancję władzy jest pojawienie się w społeczeństwie tendencji przemocowych, a w konsekwencji także terrorystycznych. Jest to reakcja ludzi, którzy w obliczu wszechwładzy rządzących, a przede wszystkim ich buty w stosunku do rządzonych, czują się po prostu bezradni.

Demokratyczne sposoby wyrażania protestów stają się albo jałowe, ze względu na ignorowanie ich przez władzę, albo nierealne, z powodu represji ze strony rządzących. Wtedy społeczeństwo może pokazać im nie tylko środkowy palec, ale i zaciśniętą pięść.

 

Na przemoc można odpowiedzieć tylko przemocą

„To faszystowskie państwo ma zamiar zabić nas wszystkich. Musimy zorganizować opór. Na przemoc można odpowiedzieć tylko przemocą”. Słowa te wypowiedziała młoda, bardzo wstrząśnięta niemiecka studentka, Gudrun Ensslin, późniejsza członkini największego w Europie Zachodniej ugrupowania terrorystycznego drugiej połowy XX wieku: Frakcji Czerwonej Armii.

Był 2 czerwca 1967 roku. Tego dnia podczas demonstracji studentów w Berlinie Zachodnim przeciwko wizycie szacha Iranu, uważanego za symbol zamordyzmu i władzy autorytarnej, jeden z policjantów zastrzelił Benno Ohnesorga, przykładając mu pistolet do głowy. Wydarzenie to było punktem zwrotnym w powojennej historii Niemiec: w tym dniu bowiem uruchomiona została równia pochyła, na której znalazła się spora grupa obrońców demokracji.

Każde ograniczane praw demokratycznych rodzi sprzeciw, a ograniczanie bezwzględne, rodzi sprzeciw bezwzględny. Zawłaszczanie struktur państwa przez jedną formację polityczną, osłabienie mechanizmów demokracji na rzecz rządów autorytarnych, ignorowanie postulatów opozycji oraz prześladowanie przeciwników politycznych powoduje pojawienie się odruchu oporu. Odruch ten, podobnie jak poczynania rządowych autokratów, a także ich coraz bardziej butnych i pewnych siebie sympatyków, przestaje tracić, w miarę nasilania się tych procesów, zahamowania. Skoro oni są tak zajadli i cyniczni w zagarnianiu władzy, to my też musimy w odpowiedni sposób reagować. „Odpowiedni”, czyli wyjęty spod zdominowanego przez „onych” prawa, które staje się stronnicze. Konsekwencją tego mechanizmu jest opór stawiany coraz ostrzejszymi środkami, do przemocy włącznie.

Ograniczanie demokracji przez rządzących staje się usprawiedliwieniem dla takich działań. Radykalnym, ale przez to bardzo wyrazistym przykładem tego zjawiska są ugrupowania terrorystyczne w Europie Zachodniej z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych: niemiecka Frakcja Czerwonej Armii oraz włoskie Czerwone Brygady. Obydwa były skierowane przeciwko konserwatywnym, zawłaszczającym demokrację rządom chadeków w Niemczech i we Włoszech.

 

Po pierwsze: rozczarowanie

Na początku lat sześćdziesiątych symbolem przemian na świecie były Stany Zjednoczone. Po objęciu prezydentury przez Johna F. Kennedy’ego rozbudzone zostały nadzieje na szybkie i całkowite przezwyciężenie zimnej wojny, wprowadzenie sprawiedliwości społecznej w krajach Trzeciego Świata, zlikwidowanie nędzy, dyskryminacji rasowej i politycznej. Zabójstwo Kennedy’ego zniweczyło te nadzieje.

W Niemczech nastroje polityczne w tym czasie najlepiej oddaje zaangażowanie intelektualistów, studentów, działaczy związków zawodowych w kampanię wyborczą partii socjaldemokratycznej SPD w roku 1965. Tak spontaniczna i powszechna aktywność na rzecz lewicy była reakcją na długie rządy chadeków. Na próby ograniczania demokracji, manipulowanie sądownictwem (np. osłabianie praw pracowniczych), na ignorowanie społecznego poczucia sprawiedliwości (protesty przeciwko funkcjonariuszom Trzeciej Rzeszy na posadach rządowych w powojennych Niemczech), a przede wszystkim na butę i arogancję rządzących, uważających siebie za posiadaczy prawdy absolutnej, zarówno jeżeli chodzi o dobro, jak i przyszłości kraju oraz narodu.

Niecały rok później przyszło rozczarowanie. Kiedy już wydawało się, iż możliwe jest zakończenie czternastoletnich rządów kanclerza Adenauera, w RFN powstała Wielka Koalicja rządowa, w której obok polityków lewicy zasiedli ich polityczni przeciwnicy z partii konserwatywnych CDU i CSU, którzy także objęli posadę kanclerza. (…)

Viktor Grotowicz

Więcej w czerwcowym numerze.

POWRÓT DO CZYTELNI

Odsłuchaj treść artykułu
Array ( [post_type] => post [posts_per_page] => 8 [post_status] => publish [orderby] => Array ( [meta_value_num] => DESC [date] => DESC ) [meta_key] => sticky_post [ignore_sticky_posts] => 1 [tax_query] => Array ( [0] => Array ( [taxonomy] => category [field] => term_id [terms] => Array ( [0] => 470 ) [operator] => NOT IN ) ) [category__in] => Array ( [0] => 15 ) [category__not_in] => Array ( [0] => 470 ) )

AKTUALNOŚCI

Dodano: 14.07.2025 01:00

„Dimensionlessness of Glass. Dolnośląskie Warsztaty
i Sympozjum Szkła Artystycznego i Designu”

Tegoroczne hasło e-Glass Festival „Dimensionlessness of glass” ukazuje różnorodność stylistyk, technik i koncepcji, poszukując nowatorskich, eksperymentalnych wymiarów szkła artystycznego i designu. Pierwsza część wydarzenia odbędzie się w terminie 14-26 lipca. pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 00:00

25. Summer Guitar Festival. Krzyżowa | Jubileusz Festiwalu!

20 lipca rozpocznie się jubileuszowa edycja Summer Guitar Festival w Krzyżowej! W programie bezpłatne koncerty m.in. gwiazd Gypsy swing - Joscho Stephana i Svena Jungbecka, a także Mateusza Kowalskiego i Marka Pasiecznego z orkiestrą gitarową, którzy prawykonają suitę Pasiecznego. pokaż więcej »

Dodano: 05.06.2025 08:10

Wystawa „Glass without Borders” w Pradze

W GaleriI DOX by Qubus w Pradze trwa czeska odsłona wystawy dzieł szkła artystycznego i designu trzynastu artystów uczestniczących w ubiegłorocznym projekcie „Glass without Borders". pokaż więcej »

Dodano: 18.07.2025 10:32

XXVII MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL PIOSENKI GRECKIEJ ZGORZELEC 2025

Zapraszamy na Międzynarodowy Festiwal Piosenki Greckiej! W dniach 18–20 lipca Zgorzelec ponownie stanie się stolicą greckiej muzyki i kultury! Przed nami trzy dni spotkań z kulturą Hellady – od wystaw i rozmów z wyjątkowymi gośćmi, po koncerty na żywo z udziałem artystów z Grecji, Polski i Niemiec. pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 02:00

Osiedla Kultury i Sztuki 2025

Co ciekawego wydarzy się w najbliższym czasie na wrocławskich osiedlach? Jakie przedsięwzięcia realizowane będą w ramach projektu OSIEDLA KULTURY I SZTUKI 2025? Zachęcamy do zapoznania się z letnim harmonogramem wydarzeń. pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 02:00

Velvet Thursdays x OKiS – czwartki dla wrażliwych uszu

Zapraszamy w każdy czwartek od 19 czerwca do 21 sierpnia na letni cykl wieczorów z muzyką ambient, deep, dub i organic techno w wykonaniu wrocławskich mistrzów gatunku. To wyjątkowa forma podróży w świat dźwięków i spokojnych rytmów.  pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 01:30

31. Bolesławieckie Święto Ceramiki

Jedno z największych i najchętniej odwiedzanych przez turystów wydarzeń w regionie, na którym spotykają się wystawcy, artyści i rzemieślnicy z całej Europy.  Ceramiczne serce Polski otworzy się na turystów z całego świata! Tylko w Bolesławcu nad Bobrem „kobaltowy zawrót głowy” pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 01:00

COUNTRY pod Śnieżką 2025!

15-17 sierpnia zapraszamy na jeleniogórskie Błonie gdzie odbędzie się Piknik Country pod Śnieżką. Przygotujcie się na trzy dni niesamowitej muzyki i wspaniałej atmosfery pod Karkonoszami! To wyjątkowy festiwal nie tylko dla fanów country. pokaż więcej »

Przejdź do treści