10/2017: CASUS PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ
Cezary J. Tajer
CASUS PUSZCZY BIAŁOWIESKIEJ
Konflikt, który od dłuższego czasu narasta wokół Puszczy Białowieskiej, to symptom czegoś znacznie poważniejszego, a mianowicie największego kryzysu polskiej ochrony przyrody, z jakim mamy do czynienia po 1989 roku. Tę diagnozę potwierdza m.in. bezprecedensowe zlekceważenie przez Ministerstwo Środowiska wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE, nakazującego wstrzymanie wycinki drzew w puszczy, oraz walka obozu sprawującego władzę z organizacjami pozarządowymi, które zajmują się szeroko rozumianą ekologią.
Dla porządku należy przypomnieć, że sporów związanych z ochroną Puszczy Białowieskiej było już bardzo wiele. Nie tylko te obecne, ale również toczące się w okresie II Rzeczypospolitej miały charakter ostry i gwałtowny. Do wymiany ciosów dochodziło między rzecznikami ochrony przyrody a różnymi grupami interesów. Płaszczyzną debat były także odmienne wizje ochrony przyrody, czyli sposobu, w jaki powinna być realizowana, oraz obszaru puszczy, jaki miałaby objąć. Ich charakter był motywowany zarówno względami merytorycznymi, jak i ideologiczno-politycznymi. Zresztą w wielu przypadkach tych płaszczyzn konfliktu nie można zupełnie od siebie odseparować.
To nie jest las jak każdy inny
Obecne starcie w zasadzie nie odbiega od zarysowanego tu schematu, jednak w porównaniu z poprzednimi wyróżnia go bezwzględna dominacja woli politycznej nad stroną merytoryczną, a także brak poszanowania dla litery prawa przez resort środowiska oraz niezwykła pogarda, z jaką traktuje on aktywistów z pozarządowych organizacji ekologicznych.
Puszcza Białowieska stanowi wielkie bogactwo naturalne, z którego wielu chce czerpać zyski. Z kolei „ochroniarze” najchętniej widzieliby ją nienaruszoną i w całości objętą parkiem narodowym. Pozostaje ona ostatnim w Europie tak rozległym kompleksem leśnym o charakterze naturalnym. Rozciąga się na powierzchni znacznie przekraczającej 200 tys. ha. W granicach Polski znajduje się około 62 tys. ha (reszta po stronie białoruskiej). Białowieski Park Narodowy obejmuje tylko jej fragment (dokładnie 10 500 ha), pozostałą częścią zarządzają Lasy Państwowe. Jednak cały polski kompleks puszczański objęto ochroną w ramach europejskiej sieci Natura 2000, jest on także wpisany na listę UNESCO. Puszczę cechuje bardzo wysoki wskaźnik bioróżnorodności i wysoki stopień naturalności ekosystemów. Jest ona unikatem o wielkich walorach przyrodniczych i niezbywalnej wartości dydaktyczno-naukowej. Stanowi też swego rodzaju laboratorium, gdzie przyrodnicy mogą badać w miarę niezakłócone procesy związane z funkcjonowaniem lasu. Ich znajomość ma wielką wagę dla rozwoju nauk biologicznych ze szczególnym uwzględnieniem leśnictwa. Nie można więc białowieskiego kompleksu traktować tak jak każdego innego lasu. Proste, podyktowane zwykłą gospodarką leśną działania w puszczy są błędem, bo zamieniają jej naturalny, bardzo złożony ekosystem w uproszczoną strukturę lasu gospodarczego. I tu właśnie dotykamy sedna problemu wyrażającego się w pytaniu: jakimi metodami chronić Puszczę Białowieską? (…)
Odsłuchaj treść artykułuAKTUALNOŚCI
Dodano: 05.11.2025 11:00
Fotorelacja z performans Anity Wach „68 Toasts to a Flawed Heart” w ramach wystawy „Places for Deliberation”
Zachęcamy do obejrzenia fotorelacji z performansu Anity Wach „68 Toasts to a Flawed Heart”, który odbył się 30 października w ramach programu performatywnego wystawy „Places for Deliberation” Barbary Kozłowskiej w Lublanie (Słowenia). pokaż więcej »
Dodano: 04.11.2025 14:52
MIESIĘCZNIK „ODRA” 11/2025
Nowy numer już w sprzedaży, a w nim m.in.: MOCZAR WIECZNIE ŻYWY Z Pawłem Machcewiczem rozmawia Piotr Gajdziński, Marek Orzechowski: KLĄTWA DOBRYCH UCZYNKÓW, Wojciech Łuczak: CZEKAJĄC NA EFEKT KATHARSIS, Krzysztof Mączkowski: CZY (I JAK) KOWALSKI MOŻE OCALIĆ PLANETĘ? pokaż więcej »
Dodano: 01.11.2025 11:00
Nagrody Marszałka Województwa Dolnośląskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury – w zakresie konserwacji zabytków na rok 2025
5 listopada Marszałek Województwa Dolnośląskiego Paweł Gancarz oraz Członek Zarządu Województwa Dolnośląskiego Jarosław Rabczenko wręczyli nagrody pięciu opiekunów dolnośląskich zabytków. Uroczystości towarzyszyło seminarium pt. Historia, która napędza przyszłość - zabytki w rozwoju gospodarczym gmin i powiatów. pokaż więcej »
Dodano: 01.11.2025 10:15
„Dimensionlessness of Glass. Dolnośląskie Warsztaty
i Sympozjum Szkła Artystycznego i Designu”
Zapraszamy na trzecią odsłonę tegorocznego e-Glass Festival „Dimensionlessness of glass”, która odbędzie się 6-7 i 10-12 listopada w w Hucie Szkła Martin Stefanek w Desnej. W ramach wydarzenia odbędą się bezpłatne pokazy artystów: Mariusza Łabińskiego i Igora Wójcika. pokaż więcej »
Dodano: 01.11.2025 10:10
80-lecie Harcerstwa na Dolnym Śląsku
Obchody Roku Harcerstwa Dolnośląskiego będą okazją do przypomnienia 80-letniego dorobku harcerstwa poprzez prezentację wybitnych postaci z i aktualnej działalności organizacji na terenie województwa. Zapraszamy 4 listopada do Wrocławia na Kongres 80 lecia Harcerstwa na Dolnym Śląsku oraz 7 listopada do Głogowa na Galę 80-lecia Hufca ZHP Głogów im. Dzieci Głogowskich. pokaż więcej »
Dodano: 01.11.2025 10:10
Jesienne pokazy spektaklu „Lobster” we Wrocławiu
7 i 8 listopada w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego odbędą się pokazy spektaklu „Lobster", który powstał w ramach współpracy pisarki Agnieszki Wolny-Hamkało oraz reżyserki Katarzyny Baranieckiej i opowiada historię kobiety dotkniętej chorobą terminalną. pokaż więcej »
Dodano: 01.11.2025 10:00
Dzień Pamięci i Pojednania
Zapraszamy na Dzień Pamięci i Pojednania! W sobotę, 8 listopada, we Wrocławiu odbędzie się wyjątkowe wydarzenie poświęcone historii dialogu i solidarności – Dzień Pamięci i Pojednania! pokaż więcej »
Dodano: 01.11.2025 10:00
RÓŻOWY PAŹDZIERNIK TRWA CAŁY ROK. KONCERT W STYLU CUNTRY
8 listopada w Miejskim Ośrodku Kultury w Kowarach odbędzie się koncert Mai Boguckiej i Wojciecha Dudkowskiego. Serdecznie Zapraszamy pokaż więcej »