Udostępnij:

Dodano:

31.12.2021 11:48

Jeż w rękawie, czyli bestia w trzebnickiej samotni św. Jadwigi

Wielki klejnot ziemi śląskiej” – tak w XVI stuleciu napisał o św. Jadwidze, księżnej Śląska (zm. 1243), historiograf Joachim Cureus, notabene zwolennik reformacji. Już wówczas więc, w dobie rozmaitych podziałów społecznych i religijnych, postać hrabianki z domu Andechs poślubionej w 1190 r. przez Henryka Brodatego, a od 1202 r. wspólnie z nim władającej w kraju nad Odrą, okazywała się znakiem wspólnoty spajającej region. Stanowiła jednak także, już od czasów kanonizacji w 1267 r., patronkę Polaków, Niemców oraz innych sąsiednich nacji, stając się szczególnym drogowskazem na drodze pojednania polsko-niemieckiego po II wojnie światowej. W planowanym opracowaniu nie może oczywiście braknąć tych treści, niemniej wpisane zostaną one w kontekst narracji roztaczającej przed Czytelnikiem fascynujący świat dawnej kultury. Tytułowy „jeż w rękawie” to bohater jednej z rozlicznych opowieści o życiu św. Jadwigi krążących w środowisku pielęgnującym pamięć o niej już w XIII w.

Odkrycie tego zwierzątka, które jedna z mniszek nosiła w rękawie, spotkało się z potępieniem księżnej przebywającej wówczas w cysterskim klasztorze w Trzebnicy. Motyw tej raczej zaskakującej dziś niechęci do skądinąd sympatycznego żywego stworzenia stanowi znakomity punkt wyjścia do ukazania specyfiki postrzegania zwierząt w średniowieczu w wymiarze symboliki, ale także w kontekście samego „mikrokosmosu”, jakim był ówczesny klasztor, zwłaszcza w wydaniu cystersów. Scenka z jadwiżańskiej legendy stanie się więc pretekstem do wprowadzenia Czytelnika w świat dawnej kultury i życia społecznego u progu formowania się Śląska jako krainy historycznej. Z jednej strony przykuje uwagę specyfika mniszych ośrodków, takich jak Trzebnica czy Lubiąż, w środowisku społeczeństw dopiero włączających się na skalę ich ogółu we współtworzenie kulturowo-religijnej i gospodarczej jedności Europy, z drugiej zaś rola wybitnej władczyni i jej rodziny jako mecenasów oraz promotorów rozwoju cywilizacyjnego podległego im kraju. Nie brak też miejsca na refleksję nad urokiem jadwiżańskiej legendy, jej atrakcyjnością dla potomnych na przestrzeni stuleci.

 

Autor: Stanisław Rosik

Redakcja: Joanna Rosik

Recenzent: Mateusz Goliński

Redaktor serii: Stanisław Rosik

Projekt graficzny: Adam Kolenda

Wydawcy: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego, Wydawnictwo CHRONICON

Druk: I-BIS Wrocław

ISBN (OKiS) 978-83-65892-89-8

ISBN (CHRONICON) 978-83-960840-8-8

Format: 15 x 15 cm | liczba stron: 66| oprawa: miękka

Język: polski

Cena: 15 zł + koszt wysyłki

Dostępna w sprzedaży

Książkę można zamówić pisząc na adres: wydawnictwa@okis.pl

Publikacja dofinansowana z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego

Odsłuchaj treść artykułu
Array ( [post_type] => post [posts_per_page] => 8 [post_status] => publish [orderby] => Array ( [meta_value_num] => DESC [date] => DESC ) [meta_key] => sticky_post [ignore_sticky_posts] => 1 [tax_query] => Array ( [0] => Array ( [taxonomy] => category [field] => term_id [terms] => Array ( [0] => 470 ) [operator] => NOT IN ) ) [category__in] => Array ( [0] => 15 ) [category__not_in] => Array ( [0] => 470 ) )

AKTUALNOŚCI

Dodano: 14.07.2025 01:00

„Dimensionlessness of Glass. Dolnośląskie Warsztaty
i Sympozjum Szkła Artystycznego i Designu”

Tegoroczne hasło e-Glass Festival „Dimensionlessness of glass” ukazuje różnorodność stylistyk, technik i koncepcji, poszukując nowatorskich, eksperymentalnych wymiarów szkła artystycznego i designu. Pierwsza część wydarzenia odbędzie się w terminie 14-26 lipca. pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 00:00

25. Summer Guitar Festival. Krzyżowa | Jubileusz Festiwalu!

20 lipca rozpocznie się jubileuszowa edycja Summer Guitar Festival w Krzyżowej! W programie bezpłatne koncerty m.in. gwiazd Gypsy swing - Joscho Stephana i Svena Jungbecka, a także Mateusza Kowalskiego i Marka Pasiecznego z orkiestrą gitarową, którzy prawykonają suitę Pasiecznego. pokaż więcej »

Dodano: 05.06.2025 08:10

Wystawa „Glass without Borders” w Pradze

W GaleriI DOX by Qubus w Pradze trwa czeska odsłona wystawy dzieł szkła artystycznego i designu trzynastu artystów uczestniczących w ubiegłorocznym projekcie „Glass without Borders". pokaż więcej »

Dodano: 18.07.2025 10:32

XXVII MIĘDZYNARODOWY FESTIWAL PIOSENKI GRECKIEJ ZGORZELEC 2025

Zapraszamy na Międzynarodowy Festiwal Piosenki Greckiej! W dniach 18–20 lipca Zgorzelec ponownie stanie się stolicą greckiej muzyki i kultury! Przed nami trzy dni spotkań z kulturą Hellady – od wystaw i rozmów z wyjątkowymi gośćmi, po koncerty na żywo z udziałem artystów z Grecji, Polski i Niemiec. pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 02:00

Osiedla Kultury i Sztuki 2025

Co ciekawego wydarzy się w najbliższym czasie na wrocławskich osiedlach? Jakie przedsięwzięcia realizowane będą w ramach projektu OSIEDLA KULTURY I SZTUKI 2025? Zachęcamy do zapoznania się z letnim harmonogramem wydarzeń. pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 02:00

Velvet Thursdays x OKiS – czwartki dla wrażliwych uszu

Zapraszamy w każdy czwartek od 19 czerwca do 21 sierpnia na letni cykl wieczorów z muzyką ambient, deep, dub i organic techno w wykonaniu wrocławskich mistrzów gatunku. To wyjątkowa forma podróży w świat dźwięków i spokojnych rytmów.  pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 01:30

31. Bolesławieckie Święto Ceramiki

Jedno z największych i najchętniej odwiedzanych przez turystów wydarzeń w regionie, na którym spotykają się wystawcy, artyści i rzemieślnicy z całej Europy.  Ceramiczne serce Polski otworzy się na turystów z całego świata! Tylko w Bolesławcu nad Bobrem „kobaltowy zawrót głowy” pokaż więcej »

Dodano: 14.07.2025 01:00

COUNTRY pod Śnieżką 2025!

15-17 sierpnia zapraszamy na jeleniogórskie Błonie gdzie odbędzie się Piknik Country pod Śnieżką. Przygotujcie się na trzy dni niesamowitej muzyki i wspaniałej atmosfery pod Karkonoszami! To wyjątkowy festiwal nie tylko dla fanów country. pokaż więcej »

Przejdź do treści