Udostępnij:

Dodano:

22.06.2017 10:41

6/2017: O PRZEMIANIE BUDYNIU W BOMBĘ

W systemach demokratycznych częstą odpowiedzią na arogancję władzy jest pojawienie się w społeczeństwie tendencji przemocowych, a w konsekwencji także terrorystycznych. Jest to reakcja ludzi, którzy w obliczu wszechwładzy rządzących, a przede wszystkim ich buty w stosunku do rządzonych, czują się po prostu bezradni.

Demokratyczne sposoby wyrażania protestów stają się albo jałowe, ze względu na ignorowanie ich przez władzę, albo nierealne, z powodu represji ze strony rządzących. Wtedy społeczeństwo może pokazać im nie tylko środkowy palec, ale i zaciśniętą pięść.

 

Na przemoc można odpowiedzieć tylko przemocą

„To faszystowskie państwo ma zamiar zabić nas wszystkich. Musimy zorganizować opór. Na przemoc można odpowiedzieć tylko przemocą”. Słowa te wypowiedziała młoda, bardzo wstrząśnięta niemiecka studentka, Gudrun Ensslin, późniejsza członkini największego w Europie Zachodniej ugrupowania terrorystycznego drugiej połowy XX wieku: Frakcji Czerwonej Armii.

Był 2 czerwca 1967 roku. Tego dnia podczas demonstracji studentów w Berlinie Zachodnim przeciwko wizycie szacha Iranu, uważanego za symbol zamordyzmu i władzy autorytarnej, jeden z policjantów zastrzelił Benno Ohnesorga, przykładając mu pistolet do głowy. Wydarzenie to było punktem zwrotnym w powojennej historii Niemiec: w tym dniu bowiem uruchomiona została równia pochyła, na której znalazła się spora grupa obrońców demokracji.

Każde ograniczane praw demokratycznych rodzi sprzeciw, a ograniczanie bezwzględne, rodzi sprzeciw bezwzględny. Zawłaszczanie struktur państwa przez jedną formację polityczną, osłabienie mechanizmów demokracji na rzecz rządów autorytarnych, ignorowanie postulatów opozycji oraz prześladowanie przeciwników politycznych powoduje pojawienie się odruchu oporu. Odruch ten, podobnie jak poczynania rządowych autokratów, a także ich coraz bardziej butnych i pewnych siebie sympatyków, przestaje tracić, w miarę nasilania się tych procesów, zahamowania. Skoro oni są tak zajadli i cyniczni w zagarnianiu władzy, to my też musimy w odpowiedni sposób reagować. „Odpowiedni”, czyli wyjęty spod zdominowanego przez „onych” prawa, które staje się stronnicze. Konsekwencją tego mechanizmu jest opór stawiany coraz ostrzejszymi środkami, do przemocy włącznie.

Ograniczanie demokracji przez rządzących staje się usprawiedliwieniem dla takich działań. Radykalnym, ale przez to bardzo wyrazistym przykładem tego zjawiska są ugrupowania terrorystyczne w Europie Zachodniej z lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych: niemiecka Frakcja Czerwonej Armii oraz włoskie Czerwone Brygady. Obydwa były skierowane przeciwko konserwatywnym, zawłaszczającym demokrację rządom chadeków w Niemczech i we Włoszech.

 

Po pierwsze: rozczarowanie

Na początku lat sześćdziesiątych symbolem przemian na świecie były Stany Zjednoczone. Po objęciu prezydentury przez Johna F. Kennedy’ego rozbudzone zostały nadzieje na szybkie i całkowite przezwyciężenie zimnej wojny, wprowadzenie sprawiedliwości społecznej w krajach Trzeciego Świata, zlikwidowanie nędzy, dyskryminacji rasowej i politycznej. Zabójstwo Kennedy’ego zniweczyło te nadzieje.

W Niemczech nastroje polityczne w tym czasie najlepiej oddaje zaangażowanie intelektualistów, studentów, działaczy związków zawodowych w kampanię wyborczą partii socjaldemokratycznej SPD w roku 1965. Tak spontaniczna i powszechna aktywność na rzecz lewicy była reakcją na długie rządy chadeków. Na próby ograniczania demokracji, manipulowanie sądownictwem (np. osłabianie praw pracowniczych), na ignorowanie społecznego poczucia sprawiedliwości (protesty przeciwko funkcjonariuszom Trzeciej Rzeszy na posadach rządowych w powojennych Niemczech), a przede wszystkim na butę i arogancję rządzących, uważających siebie za posiadaczy prawdy absolutnej, zarówno jeżeli chodzi o dobro, jak i przyszłości kraju oraz narodu.

Niecały rok później przyszło rozczarowanie. Kiedy już wydawało się, iż możliwe jest zakończenie czternastoletnich rządów kanclerza Adenauera, w RFN powstała Wielka Koalicja rządowa, w której obok polityków lewicy zasiedli ich polityczni przeciwnicy z partii konserwatywnych CDU i CSU, którzy także objęli posadę kanclerza. (…)

Viktor Grotowicz

Więcej w czerwcowym numerze.

POWRÓT DO CZYTELNI

Odsłuchaj treść artykułu
Array ( [post_type] => post [posts_per_page] => 8 [post_status] => publish [orderby] => Array ( [meta_value_num] => DESC [date] => DESC ) [meta_key] => sticky_post [ignore_sticky_posts] => 1 [tax_query] => Array ( [0] => Array ( [taxonomy] => category [field] => term_id [terms] => Array ( [0] => 470 ) [operator] => NOT IN ) ) [category__in] => Array ( [0] => 15 ) [category__not_in] => Array ( [0] => 470 ) )

AKTUALNOŚCI

Dodano: 26.03.2024 13:28

Spokojnych Świąt

Niech Święta będą czasem odpoczynku, rodzinnych spotkań i refleksji, a nadchodzący czas przyniesie wiele sukcesów i spełnionych marzeń. Zdrowych, radosnych i pogodnych Świąt Wielkanocnych życzą dyrektor Igor Wójcik i zespół Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu. pokaż więcej »

Dodano: 07.03.2024 12:15

KULTURA I SZTUKA NA WROCŁAWSKICH OSIEDLACH

Co ciekawego wydarzy się w najbliższym czasie na wrocławskich osiedlach? Jakie przedsięwzięcia realizowane będą w ramach projektu OSIEDLA KULTURY I SZTUKI 2024? Zachęcamy do zapoznania się z harmonogramem wydarzeń. pokaż więcej »

Dodano: 27.03.2024 11:57

EMISJA FILMU DOKUMENTALNEGO „KOMANDOR” na TVP 3 WROCŁAW

31 marca o godz. 18.55, na antenie TVP 3 Wrocław, odbędzie się emisja filmu dokumentalnego „Komandor" o historii Biegu Piastów oraz jego pomysłodawcy i założycielu, Julianie Gozdowskim. pokaż więcej »

Dodano: 26.03.2024 10:06

Fotorelacja ze spektaklu „FOLWARK ZWIERZĘCY”

Zapraszamy do obejrzenia fotorelacji ze spektaklu „FOLWARK ZWIERZĘCY”, który odbyły się 23 i 25 marca 2024, w Instytucie im. Jerzego Grotowskiego, Sali Teatru Laboratorium we Wrocławiu. pokaż więcej »

Dodano: 21.03.2024 14:47

FOTORELACJA Z WERNISAŻU WYSTAWY „BLACKOUT UA”

Trwa wystawa "BLACKOUT UA" w Łucku, która jest wyrazem solidarności i dialogu wspólnoty kulturalnej Zachodu z Narodem ukraińskim i która prezentuje prace ponad 50 artystów z Polski, Czech, Niemiec, Włoch i Ukrainy. pokaż więcej »

Dodano: 21.03.2024 09:00

Tomasz Domański „Kolekcjoner”

Najnowsza wystawa Tomasza Domańskiego w galerii Neon ASP Wrocław wpisuje się w cykl prezentacji, podsumowujących cztery dekady jego działalności artystycznej. Cyklowi temu towarzyszy monografia twórcy Obraz nie Obraz 1983-2023, wydana nakładem OKiS we Wrocławiu. pokaż więcej »

Dodano: 21.03.2024 08:30

XVII Międzynarodowy Festiwal „Hałda Jazz” 2024

Przed nami XVII edycja Międzynarodowego Festiwalu Hałda Jazz 2024. Program tegorocznej edycji obiecuje wiele atrakcji, różnorodność muzycznych smaków oraz ekspansję jazzową, docierając nawet najmniejszych miasteczek i gmin wiejskich. pokaż więcej »

Dodano: 21.03.2024 08:00

Idea Społecznego Domu Kultury – Seminarium

Spotkanie na Dolnym Śląsku jest skierowane do przedstawicieli kadry kultury miast i miasteczek regionu oraz wszystkich zainteresowanych społecznościowym podejściem w pracy lokalnych instytucji kultury. Udział w seminarium jest bezpłatny. pokaż więcej »

Skip to content

Zapisz się do naszego newslettera

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych (pokaż całość)