Nagroda Kulturalna Śląska

Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu od 2003 roku jest organizatorem wykonawczym polskich edycji tego wyjątkowego w skali Europy polsko-niemieckiego wydarzenia. W jego ramach organizuje on galę przyznania nagród oraz imprezy towarzyszące, a podczas niemieckich edycji (wręczenie NKŚ ma miejsce raz w Niemczech, raz w Polsce) wspiera organizację wyjazdu polskiej delegacji na to wydarzenie, które odbywa się na terenie Dolnej Saksonii.

Nagroda Kulturalna Śląska Kraju Związkowego Dolnej Saksonii przyznawana jest od 1977 roku. Wiele Ślązaczek i Ślązaków, którzy po drugiej wojnie światowej musieli opuścić swoją ojczyznę, osiedliło się w Dolnej Saksonii przyczyniając się w znacznym stopniu do odbudowy tego kraju. Dlatego dolnosaksoński rząd krajowy ufundował swego czasu tę nagrodę jako znak więzi łączącej Kraj Związkowy Dolna Saksonia ze Ślązaczkami i Ślązakami żyjącymi w Republice Federalnej Niemiec.

Nagrodą tą wyróżniane były osiągnięcia twórców pochodzących ze Śląska lub których wyróżnione dzieła wykazują związki ze Śląskiem. Przyznawano ją za wybitne dzieła indywidualne lub zbiorowe w dziedzinie literatury, sztuk plastycznych i muzyki.

Od 1991 roku rząd Dolnej Saksonii kierowany myślą o porozumieniu i pojednaniu między Niemcami i Polakami zmienił formułę nagrody i przyjął za cel wspieranie Nagrodą Kulturalną Śląska wspólnej pielęgnacji i rozwoju śląskiego dziedzictwa kulturowego oraz twórczości kulturalnej Ślązaczek i Ślązaków. Od tamtej chwili nagrodą tą wyróżniani są za wybitne osiągnięcia w dziedzinie literatury, sztuk plastycznych i muzyki również polscy artyści zamieszkali na Śląsku.

Ponadto nagroda ta może być przyznawana za szczególne zasługi w zakresie utrzymywania, rozwoju i krzewienia śląskiego dorobku kulturowego. Ze zmianą formuły wiązano nadzieję, iż publiczne honorowanie laureatek i laureatów z Niemiec i Polski ułatwi spotkania ludzi związanych pochodzeniem lub swoją twórczością z europejsko-śląskim pejzażem kulturalnym.

W ubiegłym dziesięcioleciu spełniły się nadzieje związane z odnową Nagrody Kulturalnej Śląska. W tym czasie przekształciła się ona w nagrodę polsko-niemieckich spotkań, zaliczaną do trwałych elementów porozumienia między Polską i Niemcami.

Nagroda Kulturalna Śląska składa się z dwóch równorzędnych nagród w wysokości 4000 euro.

Laureatami Nagrody byli m.in.: pisarka Olga Tokarczuk, rzeźbiarz Stanisław Wysocki, pisarz Tadeusz Różewicz, poetka Urszula Kozioł, kompozytor Paweł Mykietyn, filolog i językoznawca prof. Jan Miodek. Pierwszym polskim laureatem NKŚ był prawnik i historyk dr Maciej Łagiewski.